تاریخ فکر و اندیشه بشری، فراز و فرودهای بسیاری به خود دیده است اما رشد و بالندگی آن به دست کسانی بوده است که آزادانه و بدور از تعصب و تحجّر، مرغ اندیشه را در ملکوت تعقل به پرواز درآورده‌اند

آنچه در زیر می‌آید فصلی است از کتاب آثار باقیه از صالح ذکی محقق ترک، که آن را یک قرن پیش به زبان ترکی دربارۀ تاریخ ریاضیات سرزمین‌های اسلامی تألیف کرده است.