پنجمین همایش دوسالانه بین‌المللی «خلیج فارس؛ تاریخ، فرهنگ و تمدن» با تأکید بر «فرهنگ و فنون دریانوردی» امروز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴، (12 می ۲۰۲۵) با مشارکت مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب در دانشگاه تهران برگزار شد.

انتشار «اطلس نقشه‌های تاریخی خلیج فارس» با ۵۴۰ قطعه نقشه تاریخی و کهن، به پنج زبان، بخشی از تلاشی مداوم برای ادامه راه ارزشمند استاد عباس سحاب در دفاع از حقیقت تاریخی نام مقدس خلیج فارس است.

احمد مسجدجامعی در مراسم رونمایی از کتاب‌هایی درباره خلیج فارس گفت: براساس استعلام گرفته‌شده از گروه تاریخ دانشگاه تهران، روز بیرون راندن پرتغالی‌ها از خلیج فارس مبنای نامگذاری قرار گرفت.

مسئلۀ خلیج فارس سیاسی است و عرب‌ها که فاقد هویت تاریخی هستند، با جعل و سرقت نام تاریخی بحر فارس و صرف میلیونها دلار و تحریف اسناد تاریخی و رشوه‌دادن به مراکز علمی امریکایی و اروپایی، عربی را جایگزین فارسی کرده‌اند.

آیین رونمایی از کتاب‌های «تاریخ خلیج فارس (جزایر و بنادر)»، «اطلس نقشه‌های تاریخی خلیج فارس» و «نام خلیج فارس در تفاسیر قرآن» همزمان با روز ملی خلیج فارس برگزار شد.

شواهد فراوان تاریخی از سپیده‌دم تاریخ تاکنون برای نام خلیج فارس وجود دارد. کتاب‌هایی کهن همچون «مسالک‌الممالک» اصطخری از جغرافیانویسان سده چهارم هجری از مستندترین این شواهد به شمار می‌آیند.

سعادت کازرونی در تاریخ خلیج فارس:‌ «یکی از پادشاهان بزرگ قدیم ایران فرموده است، تنگنای هرمز، نگین انگشتر تمام جهان می‌باشد. تفسیر این جمله این است که هر کس مالک دریا باشد مالک تجارت عالم خواهد شد و هر کس مالک تجارت عالم شد، مالک ثروت آن و بالاخره مالک عالم خواهد شد».

«احمد اقتداری» نمایندۀ نسلی از مورخان و محققانی است که با عشق به سرزمین‌شان، منابعی بی‌بدیل برای تاریخ‌نگاری محلی و ملی فراهم کردند.

موضوع جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب كوچك و ابوموسی در خلیج‌فارس یكی از مسائل حساس و پیچیده در روابط ایران و امارات متحده عربی است.

فاطمه فریدی‌مجید با اشاره به اهمیت خلیج‌فارس به‌عنوان موضوع ملی و بین‌المللی به نقش اسناد در شناسایی تاریخ خلیج‌فارس اشاره و تأکید کرد یکی از مهم‌ترین این اسناد، نقشه‌های تاریخی است که باید مورد بررسی دقیق و موشکافانه قرار گیرد.