میراث مکتوب – پس از شکست اردوان پنجم اشکانی از اردشیر یکم ساسانی که علیه او شوریده بود حکومت ساسانی در ایران مستقر شد. سیستم نظامی گری ساسانیان با اشکانیان متفاوت بود و قشون سواره و چریکی اشکانی که بصورت پراکنده مبارزه میکردند جای خود را به سپاه منظم و قانونمند ساسانی سپرد.
این ارتش جنگهای زیادی با هپتالیان و رومیان و اعراب نمود.ارتشتاران و نامیان از طبقات دوره ساسانی بودند و هزینه و دستمزد آنها از خزانه شاهی ایران پرداخت میشد. شاه بالاترین مقام نظامی بود.
ارتش ایران ساسانی بیش از چهارصد سال پاسداری از خاک ایران را بر عهده داشت و در سراسر این دوران انبوه دشمنانی را که پیرامون این کشور چنبره زده بودند در پس مرزهای ایران ناکام گذاشت. این کتاب برخی جنبه های فنی ارتش را معرفی می کند.
دیوید نیکول، نویسندۀ کتاب ارتش ایران ساسانی، کارشناس تاریخ نظامی است که آثار بسیار گوناگونی در این زمینه به رشتۀ تحریر درآورده است. نوشته های وی موضوعات نظامی بسیار متنوعی از جمله بررسی جنگاوران ارتش های عرب در نبرهای سدۀ بیستم، تا پژوهش دربارۀ نخستین ارتش های اسلامی، لشکرکشی های آتیلا، تشکیلات نظامی روم و بیزانس و سلوکی جنگجویان صلیبی را شامل می شود.
کتاب در حجم اندک خود اطلاعات بس ارزنده ای فراهم آورده است و نویسنده از موضوعاتی مانند استفاده از رکاب و تعداد تیرهای کمانداران تا تأثیرگذاری ارتش و سنن رزمی ایران بر ارتش های اسلامی و اروپایی سخن گفته و بارها به برترهی های رزمی و فنی ایران بر ارتش های روم و بیزانس اعتراف کرده است.
نیکول، دیوید، ارتش ایران ساسانی، مترجم: محمد آقاجری، تهران، ققنوس، 115 صفحه، قطع: وزیری، 150000 ریال، 1395.