میراث مکتوب – زبان مردم شیراز تا اواسط قرن نهم گویش خاصی بوده که با فارسی تفاوت داشته است.
این گویش دنبالۀ یکی از گویش‌های فارسی میانه بوده و شیرازیان آن را شیرازی می‌نامیده‌اند. کهن‌ترین نمونۀ این اشعار از قطب‌الدین شیرازی، سعدی، حافظ، شمس پُسِ ناصر، شاه داعی شیرازی، ابواسحاق شیرازی است که هرکدام سروده‌های کوتاه و بلندی به این گویش دارند. از ویژگی‌های این گویش وجود ساخت کنایی (ارگتیو) از ماضی سادۀ افعال متعدی است. دیگر تبدیل g پایانی کلمات بعد از مصوت a، و شاید سایر مصوت‌ها، به γ (غ) است. در این مقاله، تنها غزل ملمّع یا مثلثی که از ناصرالدین خطیب باقی مانده و یک بیت از سه بیت آن به شیرازی است شرح و معنی شده است.
متن کامل این مقاله به قلم دکتر علی اشرف صادقی که در نشریۀ زبان‌ها و گویش‌های ایرانی (شمارۀ چهارم، پیاپی 4، آذر 1393 ) منتشر شده است اینجا بخوانید.