دکتر نصرالله صالحی در شمارۀ 58 و 59 گزارش میراث و در بخش «ایران در متون و منابع عثمانی» به زندگی و آثار محمدپاشا پرداخته است.
شخصیت مذکور یکی از دولتمردان بزرگ عثمانی به نام راغب محمدپاشاست است که در سال 1111 ق در استانبول به دنیا آمد. نام اصلی او محمد تخلص شعری اش راغب بود. بعدها با گرفتن لقب «قوجه» به قوجه راغب پاشا شهرت یافت. پدرشف شوقی محمد افندی، کاتب دفترخانه بود. در سنین نوجوانی به دلیل هوش و استعداد زیاد، در اندک زمان، چنان در تحصیل پیشرفت نمود که توجه همگان را به خود جلب کرد. ابتدا در کنار پدرش در دفترخانه به کار پرداخت . به دلیل لیاقت و کاردانی که در دفترخانه از خود نشان داد در میان همتایان شناخته و ممتاز شد، از این رو در زمرۀ کاتبان دیوانخانۀ همایونی درآمد. در این زمان، زبان های عربی و فارسی را به خوبی آموخت و نزدیکی از استادان مدرسۀ ایاصوفیا به نام یوسف افندی به فراگیری خط ثلث و نسخ پرداخت.
در این اثنا شروع به خواندن اشعار شاعرانی نظیر نابی (به ترکی) و صائب تبریزی و شوکت بخاری (به فارسی) کرد و نظیره هایی بر اشعار آن ها سرود.
برای مطالعه ادامۀ این مقاله اینجا کلیک کنید.