میراث مکتوب- در پنجمین شماره از مجموعه «کاوشی در گنجینه کتابخانه ملی»، ترجمه منظوم و کامل شاهنامه فردوسی به زبان روسی معرفی می‌شود. این برنامه با هدف معرفی میراث مکتوب ارزشمند و ارتقای آگاهی عمومی نسبت به گنجینه‌های فرهنگی ایران برگزار می‌شود.
در ادامه سلسله مطالب «کاوشی در گنجینه کتابخانه ملی» که با رویکردی پژوهشی و فرهنگی به معرفی آثار شاخص موجود در این گنجینه می‌پردازد، پنجمین مطلب به معرفی ترجمه منظوم شاهنامه فردوسی به زبان روسی اختصاص دارد؛ اثری ماندگار که حاصل تلاش مشترک ابوالقاسم لاهوتی، شاعر برجسته ایرانی، و همسرش تسِتسیلیا بنتسیانوونا باکالیشیک، شاعر و مترجم اوکراینی است که پس از ازدواج به نام «بانو لاهوتی» شناخته می‌شود.
فرآیند ترجمه این اثر ارزشمند بیش از سه دهه به طول انجامید و در قالب شش جلد منتشر شد. بانو لاهوتی در ابتدا بخش‌هایی از شاهنامه را در روزنامه پراودا منتشر کرد و سپس با همکاری لاهوتی و با استفاده از نسخه تصحیح‌شده سعید نفیسی، ترجمه کامل منظومی از شاهنامه را آغاز کرد. جلد نخست این مجموعه در سال ۱۹۵۷ توسط انتشارات نائوکا منتشر شد؛ تنها ساعاتی پس از درگذشت ابوالقاسم لاهوتی. پس از آن، بانو لاهوتی به‌تنهایی ترجمه را ادامه داد و در نهایت جلد ششم را در سال ۱۹۸۹ به چاپ رساند.
این ترجمه به دلیل وفاداری به ساختار شاهنامه، زبان روان و پشتوانه علمی مترجمان، یکی از شاخص‌ترین نمونه‌های ترجمه آثار کلاسیک فارسی به زبان‌های اروپایی به شمار می‌رود. این اثر، جایگاهی ممتاز در مطالعات تطبیقی ادبیات و ایران‌شناسی در حوزه زبان روسی دارد و نسخه کامل آن با شماره کتابشناسی 4185-75 م در مخزن گروه ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی کتابخانه ملی نگهداری می‌شود.
برنامه «کاوشی در گنجینه کتابخانه ملی» با هدف معرفی مستمر آثار برجسته میراث مکتوب ایران، به‌صورت هفتگی برگزار می‌شود. در این برنامه، آثار شاخصی که از نظر تاریخی، هنری و فرهنگی دارای ارزش برجسته‌ای هستند، انتخاب و به جامعه علمی و علاقه‌مندان معرفی می‌شوند.
منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران