میراث مکتوب- امروز شنبه 30 فروردین‌ماه 1404، اولین جلسۀ شورای علمی همایش «میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو» در مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب برگزار شد.
در این جلسه و با حضور اعضای شورای علمی همایش، دکتر اکبر ایرانی، دکتر حسن حضرتی، دکتر اسماعیل حسن‌زاده، دکتر نصرالله صالحی، دکتر حسن اسدی (آنلاین)، دکتر عباس قدیمی قیداری (آنلاین)، و نیز با حضور میهمانان جلسه دکتر علی‌اشرف مجتهد شبستری و دکتر سید سعید میرمحمدصادق دربارۀ محورهای همایش، زمان برگزاری همایش، زمان اعلام فراخوان و دیگر مقدمات برگزاری همایش تبادل نظر صورت گرفت.
میرزا محبعلی خان ناظم الملک مرندی یکانلو از اواخر دوره محمدشاه قاجار تا سال ۱۳۰۹ قمری کمی بیش از پنجاه سال به عنوان یکی از رجال
وزارت امور خارجه عهده‌دار مسئولیت‌های مهمی بود. وی کار خود را با دستیاری و منشیگری میرزا جعفرخان مشیرالدوله شروع کرد. همراه او به مأموریت عثمانی رفت. بعد از درگذشت میرزا جعفرخان به عنوان رئیس کمیسیون سرحدی ایران و عثمانی جانشین وی شد و به مدت چند دهه عهده‌دار این مسئولیت بود. وی با وجود چند دهه تلاش مستمر عملی و قلمی در راه دفاع از تمامیت ارضی ایران در مرزهای غرب و شمال شرق کشور متأسفانه هنوز در زمره یکی از رجال ناشناخته معاصر باقی مانده است (مقالۀ «میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو: دولتمردی ناشناخته از عصر ناصری»، نوشتۀ نصرالله صالحی منتشر شده در شمارۀ 18 مجلۀ «تاریخ ایران»).
گفتنی است مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب پیش از این یک اثر از میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک با عنوان «کتاب حقوق ملل» را با تصحیح و پژوهش دکتر حسن نیک‌بین چاپ و منتشر کرده و کتاب دیگری از او با عنوان «روزنامۀ مأموریّت اسلامبول» با تصحیح و پژوهش دکتر نصراللّه صالحی را در دست انتشار دارد.
همچنین در اسفند ۱۴۰۲ نشستی علمی با عنوان «پنج دهه تلاش دیپلماتیک برای حفظ تمامیّت ارضی ایران (زندگی و خدمات میرزا محبّعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی یکانلو)» با همکاری مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب و مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه برگزار شد. در این نشست پس از سخنرانی‌های افتتاحیه، ده نفر از استادان و سخنرانان مقالات خود را در زمینۀ زندگی و شخصیت میرزا محبعلی‌خان و تاریخ روابط خارجی و دیپلماسی ارائه کردند.
