ميراث مكتوب- پروفسور زابينه اشميتكه از آلمان، در نشستي با عنوان «تأثير انديشه هاي ابن كمونه بر فلسفه پس از خود» گفت: ابن كمونه، جزو فلاسفه اي بود كه در زمان حيات خودش به شهرت رسيد و به غير از مكاتبات عديده اي كه با فلاسفه متعدد به خصوص در شرق عالم اسلام داشت، دو كتاب دارند، يكي تلويحات و ديگري الجديد في الحكمه.
وي در جريان چهل و دومين نشست مركز پژوهشي ميراث مكتوب كه روز دوشنبه 8 خرداد ماه 85 در اين مركز برگزار شد، گفت: در اين دو اثر فلسفي اش كه بسيار مهم بود و شرح تلويحات، در همان زمان خود مولف، ازآن نسخه برداري شد و حتي در بغداد، تبريز، اصفهان و احتمالا در نجف هم، نسخه داشت كه ظاهرا در همان زمان حيات يا بلافاصله بعد از آن، ابن كمونه معروف شد به شارح تلويحات و بنابراين تاثير ابن كمونه از همان زمان حياتش و بلافاصله بعد از اين كه فوت كرد، آغاز شده بود.
پروفسور اشميتكه افزود: از ميان فلاسفه هم عصر ابن كمونه، دو نفر بودند كه با ابن كمونه ارتباط نزديك داشتند و تحت تاثير او بودند. يكي از آن ها شهرزوري بود و ديگر قطب الدين شيرازي. شهرزوري در كتاب «الشجره الاهيه» كه هم در تركيه چاپ شده و هم در ايران، آقاي نجفقلي حبيبي با يادداشت هاي مبسوطي كه نوشتند، نشان دادند كه چقدر در اين كتاب، شهرزوري از چند كتاب هاي ابن كمونه استفاده كرده و ديگري قطب الدين شيرازي است كه در دو كتابش يكي شرح حكمت الاشراق و ديگر دولت التاج كه به فارسي است، در هر دو اين ها از ابن كمونه متاثر شده و نقد كرده است. قطب الدين در مقدمه شرح حكمت الاشراقش، مي گويد كه من از بعضي از شروح سهروردي استفاده كردم و البته همان طور كه همه ما مي دانيم، مهم ترين شرحي كه ازآن استفاده كرده، شرح شهرزوري است كه 9 سال قبل نوشته شده بوده، ولي از آثار ابن كمونه هم فوق العاده زياد استفاده كرده كه از او اسم هم نبرده است.
وي ادامه داد: تاثير ابن كمونه در دولت التاج هم هست، حتي به مراتب بيشتر. تقريبا تمام كتاب خودش را از كتاب الجديد في الحكمه گرفته و به فارسي ترجمه كرده، بدون اين كه بگويد كه اين كار را در موارد ديگه اي هم انجام داده است. از آثار مختلف ابن كمونه، نسخه هاي متعددي در اختيار قطب الدين شيرازي بوده ، يك نسخه آن ها كه از شرح تلويحات بوده كه در سال ششصد و نود و دو، آن را هديه داده و اثر ديگر، كلمات وزيده است كه به خط خود قطب الدين شيرازي هست و اين، در كتابخانه آيت الله مرعشي نجفي موجود است. قطب الدين حتي شاگردانش را تشويق مي كرد كه بروند آثار ابن كمونه را بخوانند و بين ششصد و نود و هفتصد و ده كه قطب الدين شيرازي در قيد حيات بوده، آثار متعددي از ابن كمونه را استنساخ كرده است. بعد از قطب الدين شيرازي، به مدت يك قرن و نيم تقريبا مي شود گفت كه تاثير ابن كمونه در ميان فلاسفه منحصر بود به شرح تلويحات.
پروفسور اشميتكه همچنين گفت: در دوره صفويه، رساله هاي متعددي نوشته مي شد درباره سه تا شبهه. مي گويند تمام اين آثاري كه نوشته شده، اصلا هيچ ربطي به ابن كمونه نداشته و بسيار اندك و غير مستقيم از اين آثار استفاده كردند، ولي خود فلسفه ابن كمونه اصلا چيز ديگري بوده. تفكرش اصلا چيز ديگري بوده و اين ها، هيچ كدامشون دسترسي نداشتند و ابن كمونه را نمي شناختند. همين اين شبهه ها رو به او انتساب مي دادند. ابن كمونه را فقط از طريق همين شبهه ها مي شناختند كه اصلا ربط چنداني هم با خود ابن كمونه نداشت.