میراث مکتوب- همزمان با سالروز بزرگداشت حکیم نظامی، گردهمایی ادبی با حضور جمعی از اساتید زبان فارسی در دانشگاه‌های پاکستان، شخصیت‌های فرهنگی، علمی و نظامی پژوهان پاکستانی به همت رایزنی فرهنگی ایران در پاکستان برگزار شد.
این برنامه ادبی به صورت مشترک از سوی رایزنی فرهنگی ایران در اسلام‌آباد و خانه فرهنگ کشورمان در لاهور و با مشارکت بخش‌های زبان فارسی دانشگاه‌های بانوان لاهور و نومل اسلام‌آباد برگزار شد.
در این رویداد فرهنگی سخنرانان در خصوص تاثیر اشعار نظامی در شبه قاره، مقایسه تطبیقی نظامی و اقبال، معرفی آثار حکیم نظامی، سیری در افکار نظامی، پارسایی و زهد حکیم نظامی، حکمت و همه جانبه بودن علوم در حکیم نظامی، بررسی افکار صوفیانه در اشعار نظامی، توجه به فرهنگ عامیانه در اشعار نظامی، خطاطی آثار نظامی در آثار مکتوب و محبوبیت و علاقه مردم شبه قاره به آثار حکیم نظامی به سخنرانی پرداختند.
در ادامه این مراسم اشعار حکیم نظامی توسط دانشجویان رشته زبان فارسی دانشگاه بانوان لاهور قرائت شد.
تجلیل از نظامی پژوه برجسته پاکستان از دیگر بخش‌های این برنامه بود که در بخشی از این برنامه، به معرفی کتاب تحت عنوان “مخزن الاسرار نظامی گنجوی و استقبال از آن در شبه قاره و ایران” پرداخته شد. این کتاب توسط دکتر انجم حمید، نظامی پژوه برجسته پاکستان تالیف شده و توسط مرکز تحقیقات فارسی و ایران و پاکستان منتشر شده است.
کتاب مذکور به عنوان یکی آثار برگزیده بیستمین دوره جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برگزیده شده است.
“محمدرضا ناظری” سرکنسول جمهوری اسلامی ایران در لاهور با تاکید به این که مشاهیر برجسته ادبی در غالب جغرافیا نمی گنجند گفت: شخصیت هایی ادبی چون نظامی، مولوی، حافظ و اقبال در توسعه روابط فرهنگی، ادبی و نیز عرفان از جایگاه قابل توجهی برخوردارند.
وی افزود: یکی از محورهای اصلی دیپلماسی عمومی پرداختن به شخصیت های فرهنگی یکدیگر می باشد که می تواند باعث فهم فرهنگی و درک صحیح ملت ها از یکدیگر گردد و در نتیجه به توسعه روابط سیاسی نیز منجر شود.
“فلیحه زهرا کاظمی” رئیس بخش فارسی دانشگاه بانوان لاهور در خصوص معرفی حکیم نظامی گفت: به پیروی از سبک حکیم نظامی، آثار متعددی در سطح جهان و نیز در شبه قاره بوجود آمد که در امتداد آثار و سروده های حکیم نظامی بوده است.
وی افزود: حکیم نظامی در علوم نجوم، کیمیا، موسیقی و فلسفه نیز تبحر کامل داشت. آثار او نشان می دهد که وی توجه ویژه به فرهنگ عامیانه داشت که به همین دلیل آثار او نه تنها در ایران و شبه قاره بلکه در جهان از محبوبیت فراوانی برخوردار است.
“احسان خزاعی” رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسلام‌آباد با گرامیداشت ۲۱ اسفند ماه سالروز حکیم نظامی شاعر ایران زاد و فارسی گوی قرن ششم و از مشاهیر ادبی ایران گفت: برگزاری گرامیداشت حکیم نظامی در ایران و در خارج از ایران نشان دهنده توجه هر چه بیشتر به این شاعر ایرانی است.
وی در ادامه افزود: هر موقع روی موضوع شعر فارسی در پاکستان صحبت می شود نمی توان از “علامه محمد اقبال” یاد نکرد چون فارسی در پاکستان و در شبه قاره مدیون افکار و آثار ایشان است. وی در ادامه به مقایسه تطبیقی شخصیت ادبی و آثار دو شاعر ملی ایران و پاکستان از جمله وطن پرستی و عشق به میهن آن ها پرداخت.
خزاعی همچنین بمنظور آشنایی بیشتر نسل جوان و معرفی این چهره ادبی فاخر به ویژه در در مراکز علمی و دانشگاهی، از محققان و پژوهشگران ادبی خواستار توجه به تحقیق و ترجمه آثار حکیم نظامی شد و آمادگی رایزنی فرهنگی ایران را برای حمایت از انتشار کتب و آثار پژوهشی در این زمینه را اعلام کرد.
“جعفر روناس” رئیس خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در لاهور ضمن گرامیداشت سالروز حکیم نظامی گفت: حکیم نظامی یکی از چهره‌های برآمده از دوران درخشان تمدن ایرانی – اسلامی در قرن ششم است و اگر بخواهیم از چند تن از شاعران برجسته و نامور ایرانی نام ببریم، بی‌شک در کنار شاعران بزرگی همچون فردوسی، سعدی، مولوی و حافظ، حکیم نظامی نیز یکی از چند شاعران بزرگ ایران زمین است.
وابسته فرهنگی ایران در لاهور با اشاره به جنبه های اخلاقی و عرفانی کم نظیر شخصیت حکیم نظامی افزود: “خمسه” یا “پنج گنج” حکیم نظامی جایگاهی جهانی دارد و در سطح شبه قاره به ویژه در کشور پاکستان نیز شناخته شده است به طوری که بزرگان شعر و ادب با آن مانوس هستند. حکیم نظامی با آثار فاخر خود، تا ابد در حافظه تاریخی فارسی زبانان و تمامی علاقه‌مندان به زبان شیرین پارسی ماندگار شد.
“محمد ناصر” رئیس بخش فارسی دانشگاه شرق شناسی لاهور در خصوص ویژگی های شعری و جایگاه حکیم نظامی در منطقه شبه قاره سخنرانی نمود و گفت: در اشعار نظامی کلامی شیرین نهفته است و در منطقه شبه قاره، امیر خسرو دهلوی نخستین پیرو نظامی در سرودن اشعار بود. کلام حکیم نظامی حتی در کتب درسی شبه قاره قرار گرفت و بالتبع دریچه نظامی شناسی از همان زمان در این منطقه گشوده شد، به ویژه مثنوی “مخزن الاسرار” که بسیار مورد توجه قرار گرفت.
خانه فرهنگ ایران در شهر «کراچی» در جنوب پاکستان نیز میزبان نشست مجازی به مناسبت بزرگداشت حکیم نظامی بود. در این مراسم “حسن نوریان” سرکنسول ایران، “نوروزی” سرپرست خانه فرهنگ کشورمان و همچنین برخی از چهره‌های ادبی کراچی، اساتید دانشگاهی و شخصیت‌های فرهنگی حضور یافتند.
سرکنسول ایران در کراچی طی سخنان خود ضمن خیرمقدم و تشکر از حضور تمامی اندیشمندان حاضر در ویبنار اظهار داشت: حکیم نظامی، یکی از بزرگ‌ترین شاعران داستان‌پرداز ایران زمین است که با منظومه‌های خود، شعر داستانی را درادبیات پارسی به حد اعلای خود رساند و از این شیوۀ شعر سرایی برای انتقال مفاهیم انسانی بیشترین بهره را برد.
نوریان افزود: نظامی مانند اکثر شعرای ایران زمین معتقد بود سخن، شریف‌ترین گوهر آدمیت است و برتر از آن چیزی وجود ندارد. نظامی اعتقاد داشت سخن می‌تواند توفیقات بی‌شماری برای گوینده به ارمغان آورد. روحیۀ عدالت‌ورزی و مقابله باحاکمان مستکبرکه در اشعار نظامی به وفور یافت می‌شود، یکی دیگر از نیازهای بشر امروزی برای داشتن جهانی بهشت‌گونه است.
وی اظهار كرد: مفاخر و شخصیت های علمی وادبی ایران بزرگ، سرمایه های معنوی متعلق به نوع بشر هستند. آثارعلمی وادبی نظامی به زبان فارسی، یکی از امتیازاتی است علاوه برکشور ایران، کشورهای دیگر جهان نیز از آن بهره می برند. حکیم نظامی پیشوای داستان‌سرایی در ادبیات پارسی است.
منبع: سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی