میراث مکتوب- آیین نکوداشت رودکی، پدر شعر فارسی روز شنبه چهارم دی ماه با حضور محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، و سَرور بَختی، رئیس موسسه فرهنگی اکو، در تالار وحدت برگزار شد.
در این مراسم، سَرور بَختی، با بیان اینکه سرودههای رودکی بهترین بازگوکننده پیام شعر پارسی است، افزود: رودکی فقط شاعر دوران سامانیان نبود بلکه معلمی خردمند، مترجم، خواننده و نوازنده محسوب میشد. شکوفایی و بالندگی ادبیات زبان آل سامان مدیون این سخنور است و او در تربیت ادیبان معاصر نقشی ستودنی دارد.
رییس موسسه فرهنگی اکو گفت: رودکی از میان تودهها برخاست و با شهرت بیسابقه در میان مردمان و دربار سامانیان حضور مییافت؛ با نیازهای آن دوران آشنا بود و اشعار خود را بر پایه تجربه گذشتگان، معاصران و مطالعه آثار گرانبهای جهان به رشته نثر کشید.
به گفته بختی، شعر رودکی بر زمان و مکان خاصی محدود نمیشود و با گذشت بیش از هزار سال هنوز هم نقل محافل مردمان با خِرد است. او نهایت تلاش خود را به خرج داد تا توانمندیهای این زبان را به خواننده اشعارش بشناساند و بر آن بود تا از واژگانی غیر و بیگانه در اشعار خود استفاده نکند.
آموزههای رودکی دنبال بن مایههای علمی است
در ادامه این مراسم، نادر کریمیان سردشتی، محقق و پژوهشگر، اظهار داشت: رودکی فرزند زمانهای محسوب میشد که این زمانه با دولت آل سامان قرین بود و برکات چنین دولتی در حوزه فرهنگ، اقتصاد و سیاست تا به امروز مستدام است. این دوره به دلیل برنامههایی که در آن تحقق یافت، یکی از کلیدیترین دورههای تاریخی از نظر رُنسانس علمی و فرهنگی تلقی میشود و امثال رودکی را به چنین پایهای رساند.
وی تاکید کرد: بزرگداشت رودکی نه تنها پاسداشت زبان و ادب پارسی بلکه پاسداشت اخلاق و حکمت ایرانی هم است. آموزههای رودکی همواره دنبال چنین بن مایههای فکری و علمی است و بیشتر اشعار رودکی بر پایه همین اندرزها شکل گرفت.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اشعار و افکار رودکی همیشه در اختیار مردم بود، خاطرنشان کرد: آنچه از اشعار رودکی بر جای ماند، اندکی از بسیار است. فرهنگ و آموزههای رودکی بر شاد زیستن، شادخوانی و تشویق مردم به شاد زیستن بنیان نهاده شده است. در جامعه شاد دوره آل سامان، شور و نشاط علمی، فرهنگی، ادبی، اقتصادی و سیاسی که در آن دوره بود موجب این همه پیشرفت و گشایش شد که حاصل آن رودکی است.
سردشتی ادامه داد: در این محافل باید دنبال دیپلماسی فرهنگی باشیم و جامعه امروز نیاز به آموزههای رودکی دارد.
رودکی استاد همه شعرا است
سخنران بخش دیگر این آیین، حسام الدین طالقانی، رییس عمومی سازمان نخبگان افغانستان بود که اظهار داشت: رودکی پدر فارسی و استاد همه شعرا است. هر کدام از شهرهای بزرگ تاریخ ما دارای مفاخر بزرگ فلسفی، تاریخی، تمدنی و بینشی هستند.
وی با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی به خاطر پاسداری از ارزشهای بزرگ زبان پارسی گامهای بالایی برداشته است، افزود: کشورهای دیگر که متعلق به این فرهنگ بزرگ تاریخی و تمدنی هستند باید رسالت خود را درک کنند. ما شعرای بزرگی داریم که پر از معنویت و اندیشه هستند. امروز اگر تعامل جدی و نیاز شدید با دنیا احساس میکنیم و تعاملات سیاسی، تمدنی، اقتصادی و نظامی داریم؛ اما کدام یک از این تعاملات را باید انتخاب کرد که ارتباطات ما پایدار، محکمتر، با مفهومتر و با ارزشتر باشد.
طالقانی خاطرنشان کرد: مسائل اقتصادی، منافع یک ملت را تامین میکند. اگر بتوانیم با داشتن چهرههای علمی و فرهنگی از رویکرد فرهنگی در تعاملات منطقهای، داخلی و بینالمللی استفاده کنیم تعاملی پایدار و محکمتری داریم.
در این مراسم، وحید تاج، خواننده سنتی کشورمان اشعاری از رودکی برای حضار اجرا کرد. همچنین سهراب ولیزاده به اجرای قطعاتی بخشی پرداخت و در نهایت نیز گروه موسیقی افغان، قطعاتی را به زبان افغان نواختند.
بنا بر این گزارش، ابوعبداله جعفر بن محمد بن حکیم بن عبدالرحمن بن آدم، متخلص به رودَکی و مشهور به استاد شاعران، نخستین شاعر مشهور پارسیسرای ایرانی در دوره سامانی در سده چهارم هجری قمری و استاد شاعران این قرن در ایران است. در اشعار رودکی با باور به ناپایداری و بیوفایی جهان، اندیشه غنیمتشمردن فرصت، شادی و شادنوشی روبرو میشویم.
رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسیگوی و پدر شعر پارسی میدانند به این دلیل که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشته است. چهارم دی ماه زاد روز رودکی است و این روز هر سال در کشور به نام رودکی شناخته می شود.
منبع: ایرنا