میراث مکتوب- انتشارات میراثبان، کتاب «تداوم حیات اسماعیلیان در کرمان» تألیف ناهید شفیعی را منتشر کرد.
اسماعیلیان جماعت بزرگی از مسلمانان شیعی هستند که با رحلت امام جعفر صادق (ع) در نیمۀ دوم قرن دوم هجری شکل گرفتند. رهبران نهضت اسماعیلیه با تأسیس سازمان دعوت به ترویج مذهب اسماعیلیه به صورت گسترده دست زدند. داعیان اسماعیلی به منظور تحقق اهداف از پیش طراحی شده، دعوت اسماعیلیه را در مناطق جهان اسلام منتشر کردند. منطقۀ کرمان نیز در این محدودۀ زمانی از این قاعده مستنثنی نبود و بستر مناسبی برای حضور اسماعیلیان و نفوذ افکار و اندیشه‌های آنان گردید.
بنا به نوشتۀ شفیعی، این ناحیه در قرون متمادی با فراز و نشیب‌های سیاسی متعدد تا امروز به عنوان یکی از کانون‌های اصلی سکونت اسماعیلیان نزاری به‌شمار می‌آید. این در حالی است که اسماعیلیان در خاستگاه‌های اصلی قدرت خود، الَموت و قُهستان، دچار پنهان‌کاری و استحالۀ مذهبی گردیدند.
ناهید شفیعی، به عنوان نگارندۀ اثر، این مسئلۀ را که کدام عوامل تاریخی در تداوم حیات اسماعیلیان در کرمان تا دورۀ معاصر تأثیرگذار بوده مورد بررسی قرار داده است.
نویسنده پس از فصل نخست که به کلیات پرداخته است، در فصل دوم با عنوان سیر تاریخی پراکندگی و تراکم جمیعتی اسماعیلیان ایران، به منظور بررسی استمرار حیات اسماعیلیان ایران، با تمرکز بر رویکرد تطبیقی، محدودۀ جغرافیایی ایران را به چهار کانون ایران شمالی و شمال غربی، ایران مرکزی و غربی، ایران جنوبی و ایران شرقی تقسیم کرده و سپس در بازه‌های زمانی مختلف، پراکندگی و تراکم جمعیتی کانون‌های سکونت اسماعیلیه در ایران مورد بررسی قرار داده است.
شفیعی در فصل سوم به پیدایش و گسترش مذهب اسماعیلیه در کرمان پرداخته است و سیر این مذهب را، از زمان ورود به کرمان تا گسترش آن در میان عشایر قفص، کوفج یا کوچ، بیان کرده است. همچنین علاقه‌مندان در فصل چهارم این کتاب که با عنوان «پراکندگی و تراکم جمیعتی اسماعیلیان در کرمان» نامگذاری شده است، می‌توانند پس از مطالعۀ مقدمه با کانون کرمان از ظهور اسماعیلیه تا آغاز دعوت اسماعیلیۀ نزاری، فتح قلعۀ الموت، تشکیل دولت صفویه و خروج آقاخان محلاتی از ایران تا پایان دورۀ امامت اسماعیلی نزاری در ایران تا دورۀ حاضر را از نظر بگذرانند. تداوم حیات اسماعیلیان در جنوب کرمان، کانون مرکزی این منطقه و کانون غربی کرمان تا دورۀ حاضر دیگر بخش این فصل است. نویسنده در بخش دیگری از این فصل تداوم اسماعیلیان در مناطق روستایی کرمان را به تفصیل بررسی کرده است.
همان‌طور که اشاره شد، هدف نویسنده در نگارش این اثر بررسی عوامل مؤثر بر تداوم حیات اسماعیلیان در کرمان بوده است که این مهم را در فصل پنجم بررسی کرده است. در این فصل به‌طور مفصل عوامل جغرافیایی مؤثر در کانون‌های اسماعیلی‌نشین و در کانون کرمان برای علاقه‌مندان شرح داده شده است. جغرافیای طبیعی شهربابک، سیرجان، وجه تسمیۀ ایل عطاء‌اللهی و خاستگاه این ایل در کنار طوایف عرب، اعراب شیبانی، اعراب میش‌مست و اعراب خزیمه بررسی شده است. در بخش دیگر از فصل پنجم به عوامل اقتصادی در شاخه‌های کشاورزی، دامداری، صنعت، معادن، تجارت و راه‌ها اشاره شده است.
عوامل سیاسی مؤثر بر تداوم حیات اسماعیلیان بخش پایانی فصل پنجم است. مناسبات سیاسی اسماعیلیان با حکومت‌های محلی کرمان و با آل‌الیاس کرمان در دورۀ سامانیان، با آل‌بویه در کرمان، تعامل اسماعیلیان با حکومت سلجوقیان کرمان از جمله مباحث مطروحه در این بخش است.
انتشارات میراثبان کتاب «تداوم حیات اسماعیلیان در کرمان» نوشتۀ ناهید شفیعی را به بهای ۱۳۰ هزار تومان منتشر کرده است. علاقه‌مندان می‌توانند این اثر را از فروشگاه انتشارات توس (نبش خیابان دانشگاه) تهیه کنند و یا با شمارۀ 66490612 داخلی 105 تماس حاصل نمایند.
مریم مرادخانی