میراث مکتوب – كتاب حاضر بخش كهن اين منظومه است كه در بين منظومههايى كه بعد از شاهنامه سروده شدهاند، موفقتر بوده است بهطورى كه از قديم بخشى از آن را وارد نسخههايى از شاهنامه كردهاند.
برزونامه در اصل دو منظومه جداگانه درباره داستانهاى برزو بوده كه هر بخش از آن توسط شاعرى به نظم درآمده است. گويا در قرن دهم هجرى، شخصى اين دو بخش را به يكديگر پيوند مىدهد و از آن داستانى بلند به وجود مىآورد.
بخش كهن اين اثر-كه در اين برنامه آمده، منظومهاى به تمام معنا حماسى است و در قديم بسيار مورد اقبال و توجه مردم بوده است اما به رغم اين توجه و اقبال، در ميان محققان ايرانى و خاورشناسان چنانكه بايد شناخته شده نيست و اظهارنظرهاى نادرست درباره آن از ديگر منظومههاى حماسى بيشتر است.
برزونامه سرگذشت برزو پسر سهراب است که پس از مرگ سهراب از شهرو زاده میشود و در جوانی بی آنکه به نژاد خود آگاه باشد به تحریک افراسیاب با سپاهی گران به ایران میآید و با نیای خود رستم نبرد میکند.
سرانجام در یکی از نبردها نژادش شناخته میشود و جنگ و ستیز به صلح و دوستی میانجامد. برزونامه در اصل دو منظومة جداگانه بوده است که یکی را شاعری به نام شمسالدین محمد کوسج در حدود قرن هشتم و دیگری را شاعری با تخلص عطایی در رن دهم سرودهاند. شخصی این دو منظومه را به یکدیگر پیوند داده و منظومهای بزرگ مشتمل بر حدود 33000 بیت فراهم آورده است. آنچه در این کتاب ارائه گردیده است، متن کامل بخش کهن داستان است که بر پایة پنج دستنویس تصحیح شده است.
شمس الدین محمد کوسج، برزونامه(بخش کهن داستان برزو پسر سهراب)، مقدمه، تحقیق و تصحیح: اکبر نحوی، تهران، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، هشتاد و پنج، 285، 8 صفحه، قطع: وزیری، بها با جلد شومیز: 380000 ریال بها با جلد سخت: 480000 ریال، چاپ اول: 1387 ، چاپ دوم: 1397.