میراث مکتوب- دومین همایش بینالمللی «میراثِ مشترکِ ایران و هند» با رویکردِ داراشکوه و فلسفه اوپانیشاد و توسعه گفتمان آکادمیکِ دینی، از سوی مرکز مطالعاتِ بینالمللیِ دینی دانشگاه تهران در ۱۵ آذر ۱۳۹۹ شمسی در فضای مجازی برگزار شد. چکیده مقالههای این همایش در تابستان ۱۴۰۰ شمسی منتشر شد.
فقط یکی از مقالهها با موضوع نسخه خطی است: «نگاهی به نسخه خطی سرّ اکبر- تالیفِ داراشکوه»، مقاله نویس: کریم نجفی برزگر.
چکیده مقالهها را از اینجا دانلود کنید.
شایان ذکر است که نخستین همایش بین المللیِ «میراث مشترکِ ایران و هند» در ۴ مهر ماه سال ۱۳۹۲ شمسی از سوی مجمع ذخایر اسلامی و موسسه تاریخ علم و فرهنگ در شهر قم، ایران برگزار شد. چکیده مقالهها در سال ۱۳۹۲ شمسی؛ میراث مشترک ایران و هند در موزه نسخ خطی و آثار فرهنگیهنری دکتر محمدصادق محفوظی (تهران ـ ایران) همراه با مقالات منتخب اولین همایش گزیدهای است از تصاویر کتابهای نفیس و ابزار و ادواتِ موزهای با موضوع هند در موزۀ دکتر محفوظی، تهران و مجموعه مقالات در ۵ جلد در سالهایِ ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ منتشر شد. مجموعه مقاله ها به صورت موضوعی هستند:
جلد اول: «مطالعات تطبیقی و کارکرد نقد و نظریههای ادبی ایران و هند»
جلد دوم: «حلقههای هنر در ایران و هند»
جلد سوم: «حلقههای تصوف و عرفان در ایران و هند» و «زبان فارسی در هند»
جلد چهارم: «دین و اسطوره در ایران و هند»
جلد پنجم: «حلقههای معماری در ایران و هند»
مقالههای مربوط با نسخه خطی/ نگاره/ اسناد در زیر آمده است:
مقاله در جلد چهارم با عنوانِ: «سنخ شناسی مکابتاتِ کمپانی هند شرقی با ماموران ایران در شبه قاره هند» // از: بهزاد اصغری
فهرستِ مقاله: مرکز آرشیوی مورد بررسی در کشور هند آرشیو ملی هند؛ بخش های مرتبط با اسناد فارسی (آرشیو ملی هند)؛ بخش اسناد شرقی؛ بخش اسناد اصلی (عمومی)؛ اسناد کمپانی هند شرقی؛ موضوع بندی و گونه شناسی اسناد؛ اسناد و مکاتبات سیاسی؛ اسناد- مالی اقتصادی؛ اسناد اجتماعی و مذهبی.
مقاله در جلد چهارم با عنوانِ: «لزوم چاپ تذکره های خطیِ فارسیِ موجود در کتابخانه هایِ هند به منظور شناخت بهتر عرفان اسلامی و عارفان مسلمان» // از: سید احسان الله عظیمی – فهرست مقاله در کتاب نیامده است.
مقاله در جلد چهارم با عنوانِ: «بررسیِ نسخه هایِ خطیِ فارسیِ مرتبط با هندوستان موجود در کتاب خانه هایِ ملی ایران» // از: حبیب الله عظیمی
فهرستِ مقاله: روابط فرهنگی بین ایران و هند؛ گسترشِ روابط فرهنگی ایران و هند و تولیدِ نسخه هایِ خطی در هند؛ پراکندگیِ نسخه هایِ خطیِ فارسی در کشورهایِ ارو پایی؛ نسخه هایِ خطیِ فارسیِ مرتبط با هند در کتابخانه ملی ایران؛ تاریخ و جغرافیا و روابط خارجی هند در ۳۲ عنوان؛ ادبیات شعر و نثر فارسی هندی در ۲۳ عنوان؛ پزشکی سنّتی هند و گیاهان دارویی در ۱۲ عنوان؛ اصول عقاید در ۴ عنوان؛ سفرنامه در ۳عنوان؛ عرفان و تصوف در ۲ عنوان؛ منطق و حکیمان در ۲ عنوان؛ حساب و اوزان در ۲ عنوان؛ تحلیل موضوع و محتوا؛ تحلیل پیرامونِ مولفانِ آثار.
مقاله در جلد چهارم با عنوانِ:«اجازاتِ علمی- اسنادیِ حائز اهمیت در شناسایی روابط عالِمان ایران و هند (مطالعه موردی سید نثار حسین عظیم آبادی متوفی ۱۳۳۸ هجری)» // از: حمید باقری
فهرستِ مقاله: مهاجرت عالمان ایرانی به هند؛ اجازاتِ علمی و اطلاعاتِ تاریخیِ آنها؛ درباره سید نثار حسین عظیم آبادی؛ نگاهی تحلیلی به مجموعه اجازات سید نثار حسین.
مقاله در جلد چهارم با عنوانِ:«بررسی نسخه خطی حمله حیدری محفوظ در کتابخانه مدرسه عالی شهید مطهری» // مقاله نویسان: اکرم احمدی – اکبر شریفی نیا
فهرستِ مقاله: زندگی و احوالِ میرزا باذل مشهدی؛ مشخصات ظاهری نسخه حمله حیدری محفوظ در مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار)؛ دین و دولت در دوران مغول هند؛ نگارگری مکتب مغول هند.
مقاله در جلد چهارم با عنوانِ:«درآمدی بر روابط تجاری ایران و هند»// از: اسدالله عبدلی آشتیانی
فهرست مقاله: هفت قرن تجارت لار با هند؛ روابط ایران و هند در دوره صفویه؛ تجارت ر عصر صفوی؛ بانیان چه کسانی بودند؛ تمرکز اصلی بانیان در عصر صفوی؛ مشخصات بانیان و نوع عملکردِ آنها؛ تاثیر بانیان در تجارِت ایران؛ هندی ها در ایرانِ عصرِ صفوی؛ روابط اقتصادیِ ایران و هند؛ صادراتِ آنقوزه به هند؛ صادرات و وارداتِ کمپانی هند شرقی انگلیس؛ تجارتِ ایران در عهد کریمخان زند؛ طبقه تجّار در عصر قاجار؛ روابط تجاریِ ایران و هند در عصر ناصرالدین شاه قاجار؛ مشروطه و تاسیس انجمن در بمبئی؛ اسنادی تجاری ایران و هند در عصر قاجار به خطِ سیاق؛ اجناس صادراتی ممالکِ محروسه ایران؛ اجناس وارداتی از هندوستان به ایران؛ بررسی صورت حساب هایِ موجود؛ ساختار کلی اسناد؛ ارقامِ سیاق در اسناد؛ برتری خط سیاق بر اعداد ریاضی؛ جدولِ اوزانِ هند و ایران براساسِ من شاهی.
مقاله در جلد سوم با عنوانِ: «سِند و هند در نقشه ها دوره اسلامی» // امیرهوشنگ انوری
فهرست مقاله: پیشینه رسم هند در نقشه های کهن؛ تاثیرِ دانش جغرافیایی هند در نقشه هایِ دوره اسلامی؛ هند و سِند در قدیمی ترین نقشه های دوره اسلامی؛ هند و سِند در نقشه هایِ مکتبِ بلخی؛ نقشه هایِ قرن پنجم هجری/ یازدهم میلادی؛ نقشه های ابوعبدالله ادریسی؛ سِند و هند درنقشه های شبکه داراسلامی؛ هند و سِند در نقشه هایِ اسلامی رسم شده در هندوستان.
مقاله در جلد سوم با عنوانِ: «المیرزا حسن بن أمان الله العظیم آبادی الحائری»// از: هادی مکارم
فهرست مقاله: بعض أقوال العلما و أصحاب التراجم فی شأنه؛ آثاره و کتبه؛ نموذج من خطوطه و أوراق من مخطوطات رسائله الموجود.
مقاله در جلد سوم با عنوانِ:«هند در مسیر حجاج ایرانی » // از:محمد علی باقر زاده
فهرست مقاله: بمبئی در مسیر چهار مسافر حج از ایران؛ سفرنامه ای نویافته از عالمی ایرانی در مسیر حج و گزارشات وی از بمبئی؛ چرا بمبئی؛ ویژگی های متن سفرنامه قزوینی.
مقاله در جلد سوم با عنوانِ: «رساله ای در شرح احوال حزین لاهیجی الفتح المبین فی ترجمه الشیخ محمد علی الحزین- تالیفِ: شیخ علی اکبر نهاوندی خراسانی» // تحقیق از: سید جعفر حسینی اشکوری
مقاله در جلد پنجم با عنوانِ: «زیبایی شناسی کانسپ در باغ در نگارگری و باغسازی هند»// از: سید امیر منصوری – مهرداد سلطانی- پدیده عادلوند
فهرست مقاله: عناصر مشترک زیباسازی باغ و نگارگری هندی؛ عنصر آب؛ عنصر گیاه؛ عنصر معماری.
مقاله در جلد پنجم با عنوانِ:«بررسیِ تطبیقیِ آزاده چنگ نواز سوار بر شتر در نگارگری ایران با پری چنگ نواز سوار بر شتر درون ترکیبی در نگارگری مغول هند» از: علیرضا طاهری – سیده معصومه شاهچراغ
فهرست مقاله: ایران و هند؛ نگارگری مغول؛ بهرام گور و آزاده؛ پیشینه داستان بهرام گور و آزاده در هند؛ بررسی ساختار دونگاره؛ زن چنگ نواز؛جایگاه نشستنِ دو نوازنده؛ زین روی شتر؛ چنگ: شتر؛ معنا و محتوا در نگاره پری سوار بر شتر.
مقاله در جلد پنجم با عنوانِ: «تاثیر هنرمندان ایران در اعتلای هنرهای کتاب آرتیی و کتیبه نگاری در شبه قاره (سده های ۹ تا ۱۱ هجری)» // از: کیانوش معتقدی
فهرست مقاله: تاریخچه شکل گیری خط نستعلیق در ایران؛ شکوه خط و زبان فارسی در شبه قاره؛ چگونگی رواج نستعلیق در دربار هند.
مقاله در جلد پنجم با عنوانِ: «نقش هنرمندان مکتب صفوی در شکل گیری مکتب نگارگری گورکانی هند (بررسی موردی یک نمونه از آثار مکتب گورکانی: حمزه نامه)» // از: عباس حسینی
فهرست مقاله: همایون و هنرمندان صفوی؛ حمزه نامه؛ کاربرد حمزه نامه؛ بساوان هنرمند نامدار گورکانی.
مقاله در جلد پنجم با عنوانِ: «بازنمایی نشانه شناختی مناسبات فرهنگی سیاسی در نگارگری هند و ایران 《نگاره》خواب جهانگیرشاه» // از: جیران سجادیان موسوی- هاجر قربانی
فهرست مقاله: نظام سیاسی در دوره شاه عباس و جهانگیر شاه؛ فرهنگ و هنر در هند و ایران؛ تجزیه و تحلیل
مقاله در جلد پنجم با عنوانِ: «بررسی تطبیقی رخنمون های صخره ای در نگاره های ایران و مکتب مغول هند» // از: مریم ناصر نژاد
فهرست مقاله: رخنمون های صخره ای در نگارگری ایران؛ سبک نگارگری مغول در هند؛ بررسی تطبیقی؛ شباهت ها: تفاوت ها
مصحف نگاری در دربار امپراطوران گورکانی هند // مهدی صحراگرد
فهرست مقاله: گورکانیان و سنتِ مصحف نگاری درباری
شایان ذکر است که «قومی کونسل برای فروغ اردو زبان» در دهلی، هندوستان از تحقیقات درباره داراشکوه حمایت میکند. (نگاه کنید به مقاله پروژه داراشکوه در هندوستان)
منبع: پایگاه خبری نسخ خطی