میراث مکتوب- نورالدین عبدالرحمان جامی (817 ـ 898 هـ) شاعر و ادیب و عارف ایرانی که مشهورترین شاعر پارسی‌گوی در قرن نهم هجری محسوب می‌شود، در خرجرد ناحیۀ جام خراسان قدیم به دنیا آمد. جامی در هرات و سمرقند علوم رسمی را تحصیل کرد و در آغاز جوانی با بزرگان فرقۀ نقشبندیه آشنا شد و دست ارادت به دامان سعدالدین محمد کاشغری و سپس ناصرالدین عبیدالله معروف به خواجۀ احرار زد و در طریق تصوف سیروسلوک کرد و از بزرگان این فرقه گردید.
گمان نمی‌رود در میان شاعران فارسی‌زبان کسی به اندازۀ جامی در روزگار خود با حشمت و احترام زیسته باشد. سلطان حسین بایقرا، پادشاه قدرتمند و ادب‌پرور تیموری چنان به جامی توجه و ارادت داشته که وزرا و بزرگان درگاه او غالباً از پایمردی و شفاعت جامی در نزد پادشاه برای حصول درخواست‌های خود استمداد می‌کردند. نامه‌های احترام‌آمیز سلطان به جامی و اینکه امیرعلیشیر نوایی و سه وزیر دیگر، تابوت او را بر دوش گرفته بودند، نموداری از عزت و احترام و پایگاه اجتماعی جامی در حیات و ممات اوست.
احاطۀ جامی بر ادب فارسی و عربی و معارف اسلامی و تنوع آثار او به شعر و نثر در زمینۀ تفسیر، فقه، حدیث، حکمت، عرفان، اخلاق، فنون ادبی و شرح حال بزرگان و …، حاکی از پهنۀ وسیع دانش و معرفت اوست. آثار او از شاهکارهای ادب فارسی هستند و شاعری تنها یک چشمه از هنرهای اوست که نگاهی به تنوع آثار او این ادعا را اثبات می‌کند.
جامی در شعر مرتبه‌ای والا دارد، چنان‌که او را به‌حق آخرین استاد بزرگ فارسی و خاتم‌الشعراء نامیده‌اند. نخستین دلیل مهارت و استادی او در سخن بعد از استعداد خدادادی و قریحۀ مادرزادی که شرط اصلی در نبوغ‌های ذوقی و هنری است، احاطۀ او بر علوم و اطلاعات عصر خویش از علوم شرعیه و ادبیه و عقلیه و کثرت تبحرش در عرفان و وسعت مطالعات اوست.
اگرچه شعر در عصر جامی تقریباً حرف تازه‌ای برای گفتن نداشت و شاعران جز تقلید و تکرار و تملق هنری نو برای عرضه نداشتند؛ اما در این میان جامی مثل گوهری در خلاب می‌درخشد؛ زیرا مضامین تازه و ابداعات او در سخن هم کم نیست. حتی گاه اشعار او به حریم «نمط عالی» نزدیک می‌شود، هرچند در مقایسه با اساطین و اساتید مسلم شعر پارسی کمیت شعرش اندکی می‌لنگد.
زنده‌یاد جمال‌زاده در کتابی با عنوان «بانگ نای» قصه‌ها و تمثیلات مثنوی را گردآوری کرد. دربارۀ آثار ادبی و حتی غیرادبی دیگر هم می‌توان چنین کارهایی انجام داد و برای مثال از دل آثار سنایی، نظامی، عطار و جامی و نیز بعضی از کتب تفسیر و تاریخ کتاب‌هایی خواندنی بیرون کشید و خوانندگان و خورندگان بیشتری را سر سفره کشاند و نشاند.
کتاب «قصه‌های بابا نورالدین؛ تحقیق در حکایات منظوم جامی» در راستای چنین هدفی، تنها حکایات کوتاه جامی را دربر دارد و اصل داستان‌های طولانی و زنجیره‌ای همچون سلامان و ابسال، یوسف و زلیخا و لیلی و مجنون مورد توجه مؤلفان کتاب نبوده است. در این کتاب به سابقۀ حکایات در متون پیشین اشاره شده و در حقیقت خاستگاه و سرچشمۀ قصه‌ها و تمثیلات در حد توان به دست داده شده است و هر از چندی هم با توضیحی مختصر در ذیل حکایات، اندازه‌ای از گره‌های حکایات گشوده شده است. نام‌گذاری عنوان حکایات محصول باغ خاطر دو نگارنده است.
قصه‌های سلسلة الذهب، قصه‌های سلامان و ابسال، قصه‌های تحفة الاحرار، قصه‌های سبحة الابرار، قصه‌های خردنامه اسکندری، و قصه‌های قطعات، عناوین فصول شش‌گانه کتاب است.
کتاب «قصه‌های بابا نورالدین؛ تحقیق در حکایات منظوم جامی» تألیف محمد پورحمدالله و عزیز حجاجی از سوی نشر آیدین با همکاری نشر یانار منتشر شده است.