میراث مکتوب- در هشتاد و پنجمین سه‌شنبۀ علمی‌فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، از قدیمی‌ترین و نفیس‌ترین نسخه خطی کلیات عطار موجود در گنجینه رضوی رونمایی شد.
کارشناس ارزشیابی و ثبت نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی پیش از ظهر امروز در هشتاد و پنجمین سه‌شنبۀ علمی‌فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی که با رونمایی از قدیمی‌ترین نسخه خطی«کلیات عطار» موجود در گنجینه رضوی همراه بود، از وجود 142 نسخه خطی از آثار عطار در مرکز نسخ خطی کتابخانه آستان قدس خبر داد.
وی به نسخۀ رونمایی شدۀ «کلیات عطار» با شماره ثبت 4683 به عنوان یکی از نسخه‌های بسیار نفیس اشاره کرد و افزود: این اثر در مرداد ماه 1311 توسط رضا نايينى وقف آستان قدس رضوی شده است.
سیدرضا صداقت‌حسینی در معرفی این اثر ارزشمند اظهار کرد: این نسخه شامل منظومه‌های اسرارنامه، غزلیات (76 غزل)، مصیبت‌نامه و منطق الطیر است که منظومه اسرارنامه به خط نستعلیق در روز سه‌شنبه 19 محرم سال 897 در مهرآباد نیشابور، غزلیات در 20 جمادی‌الاول 902 در گازرگاه انصاریه، مصیبت‌نامه در یازدهم ربیع‌الثانی 897 در مهرآباد نیشابور و منطق‌الطیر در 10 رجب سال 911 در مهرآباد نیشابور توسط علی بن حیدر قاسمی در 19 سطر چهارستونه کتابت شده است.
وی به دقت و ظرافت کاتب در ضبط و نگارش واژگان این نسخه خطی اشاره کرد و افزود: از ویژگی‌های رسم‌الخط این نسخه، نگارش (ج) به جای (چ)، (ک) به جای (گ)، گذاشتن سه نقطه زیر حرف (س)، حرف (به) و (می) متصل با واژه بعد است.
صداقت‌حسینی در ادامه، به توضیح ویژگی‌های ظاهری این نسخه خطی پرداخت و گفت: نسخه حاضر دارای سه کتیبه مستطیلی‌شکل به زر و شنگرف، اوراق جدول‌بندی به تحرير و زر و لاجورد و دو صفحه افتتاح و آغازین مثنوی‌ها و غزلیات، دارای حواشی گل و بوته است.
وی ادامه داد: این اثر نفیس دارای 222 برگ از جنس کاغذ نخودی و جلد آن میشن قهوهاى است که با بیت « به نام آن که جان را نور دین داد / خرد را در خدادانی یقین داد» آغاز و با بیت «شوخی و بی شرمی ما در گذار / شوخی ما پیش چشم ما میار» پایان می‌یابد.
همچنین مریم شعبان‌زاده، دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه، سخنران ویژۀ این مراسم بود. وی با ایراد سخنرانی در مقایسۀ مقامات عرفانی از نظر عطار و دیگر عرفا، به منظومه «منطق‌الطیر» عطار به عنوان یکی از برجسته‌ترین آثار عرفانی اشاره کرد و گفت: موضوع این منظومه سفر گروهی از مرغان برای رسیدن به حقیقت در قالب 4600 بیت است.
این پژوهشگر ادبیات، با اشاره به اختلاف عرفا در تعریف «مقامات» و تفاوت آن با «حال» گفت: عطار در منطق‌الطیر روش تازه‌ای ابداع کرد و همچنین به جای واژه «مقام» واژه «وادی» را در منظومه خود به کار برد.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی کتابخانه آستان قدس رضوی