میراث مکتوب- جمشید مظاهری متخلص به سروشیار، استاد ادبیات دانشگاه اصفهان، اصفهانشناس، مورخ و نسخهشناس بود. وی در 16 خرداد 1321 در محلۀ پاچنار سیچان اصفهان به دنیا آمد و پس از پایان تحصیلات متوسطه به معلمی روی آورد. جمشید مظاهری پس از اخذ کارشناسی ارشد در رشتۀ زبان و ادبیات فارسی به استخدام دانشگاه اصفهان درآمد و در سال 1379 با پذیرش تصحیحاش از کتاب «تاریخ اصفهان» بهعنوان رسالۀ دکتری، به مرتبه استادیاری ارتقا یافت و در سال 1386 بازنشسته شد.
از او بیش از 50 عنوان مقالۀ کوتاه و بلند در نشریاتی همچون یغما، راهنمای کتاب، آینده، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، نشر دانش، پژوهشنامۀ زبان و ادبیات فارسی جهان کتاب، دریچه و چند نشریۀ دیگر به چاپ رسیده است. در کتاب سرو رشید، دانشنامۀ جهان اسلام و دانشنامۀ تخت فولاد نیز مقالاتی از او به چاپ رسیده است.
نقش دکتر مظاهری به عنوان استاد راهنما و استاد مشاور در دهها پایاننامه و رساله و کتابهای منتشرشده به کوشش او، نشاندهندۀ علاقۀ فراوان و تسلطی است که به میراث ادبی ایران و متون این حوزه داشت.
جمشید مظاهری دارای اطلاعاتی وسیع در تاریخ و آثار تاریخی و رجال و منابع اصفهان بود و تعلیقاتش بر کتاب «تاریخ اصفهان» نوشتۀ میرزا حسنخان جابری انصاری، گویای این امر است. اولین تصحیح استاد جمشید مظاهری از کتاب تاریخ اصفهان در سال 1358 انتشار یافت. این چاپ تعلیقات کمی داشت و مرحوم مظاهری بیست سال بعد، و پس از مراجعه به صدها کتاب مختلف، تاریخ اصفهان را با تعلیقاتی ارزشمند احیا کرد و آن را در سال 1378، در 600 صفحه، بار دیگر به چاپ رسانید.
جمشید مظاهری در مقدمۀ کتاب مذکور آورده است: «آنان که به «تاریخ اصفهان و ری و همه جهان» درنگریستهاند میدانند که آن مجموع نفیس، کتابی چندان بسامان نیست. نه مطالب نظم و نسقی استوار دارد و نه اسلوب انشای مؤلف طرزی تندرست و بهنجار است. بگذریم از اینکه صحت بعض منقولات وی در محل تأمل است. باری، نویسنده این سطور را که دیری است تا بر مطالعه آثار انصاری مواظبت دارد، دریغ آمد این گنج شایگان که خاک انبار تشویش و تعقید است، همچنان از نظر پژوهندگان پنهان ماند؛ پس فایدهجویی را صلاح آن دید که در مطالب جایجای ترتیبی و نظمی تازه دهد تا بعض حرفها که رشته سخن را میگسلد به فراویز کتاب یا جای فراخور خویش نقل گردد؛ نیز آنچه را خطا و ناتمام میدانست سعی نمود تا با استعانت از کتب دیگر به اصلاح گراید و تمام شود».
شرح مشکلات دیوان ناصر خسرو با عنوان «نقد حاضر در تصحیح دیوان ناصر» نوشتۀ ادیب پیشاوری، تصحیح «ادوات شعر و مقدمات شاعری» نوشتۀ شمس قیس رازی (با همکاری محمد فشارکی)، تصحیح «معیار الاشعار در علم عروض و قوافی» نوشتۀ خواجه نصیرالدین طوسی (با همکاری محمد فشارکی)، تصحیح «رسالۀ رباعی» نوشتۀ مفتی سعدالله مرادآبادی، و گزیدۀ رباعیات کمال اسماعیل (همراه با مقدمه و به خط نصرالله معین الکتاب) از دیگر آثار چاپ شده به کوشش مرحوم مظاهری است.
نثر او نثری استوار و پخته و در عین حال روان و دلانگیز توصیف شده که توانسته بین سرهنویسی و نثر فنی و زبان امروز تعادلی ایجاد کند. او شعر نیز میسرود و در آن اشعار “سروشیار” تخلص میکرد اما تمایلی برای انتشار اشعار خود نداشت.
اشتیاق و سخاوت او در راهنمایی دانشجویان و محققان، فروتنی و بیادعا بودنش در مباحث علمی، و برکنار بودن از ریاکاری و مجامله در نقد نابسامانیها از جمله ویژگیهای شخصیتی است که زندگی و عملکرد مرحوم مظاهری بر آن شهادت میدهد. وی روز پنجشنبه 19 بهمن 1396 در اثر بیماری قلب و کلیه چشم از جهان فروبست و در قطعۀ نامآوران آرامستان باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده شد.
منبع: ویکی پدیا و وبلاگ مشاهیر ایران و اسلام
عناوین مرتبط
پیام تسلیت دکتر اکبر ایرانی در پی درگذشت استاد جمشید مظاهری