میراث مکتوب- در آغاز سال 2020 میلادی، کارگاه آموزشی دیجیتال کردن نسخه های خطّیِ انجمن ترقی اردو پاکستان (در کراچی)، با همکاری موزه و کتاب خانه نسخه های خطّی هیل (دانشگاه سِنت جونز، آمریکا) و موسسه روشن برای مطالعات فارسی (دانشگاه مری لیند، آمریکا) درساختمان انجمن در شهر کراچی برگزار شد. در این کارگاه آموزشی از تجربه های آقای ولید مُراد از دانشگاه بیروت بسیار استفاده شد.
(برگرفته از: سرمقاله خانم دکتر ثروث رضوی، مدیرِ فصلنامه قومی زبان، انجمن ترقی اردو پاکستان، کراچی، ژوئن 2020، ص 4)
شایان ذکر است که سالِ 1398ش دکتر فاطمه حسن – مدیرِ پیشینِ انجمن ترقی اردو پاکستان- به دعوتِ دولت ایران به ایران سفر کرد و در مشهد از کتاب خانه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بازدید کرد و اعلام آمادگی کرد که در زمینه نسخه هایِ خطّی فارسیِ انجمن با ایران همکاری داشته باشند.
انجمن ترقی اردو پاکستان حدود 2500 نسخه خطّی دارد که حدود 1000 نسخه به فارسی است. در سالِ 1973 این نسخه های خطّی به «موزه ملی پاکستان» به طور امانت منتقل شده بودند. در سال های اخیر با نامه نگاری های انجام شده سرانجام در ژانویه 2019 به «اردو باغ» در کراچی برگردانده شدند.
نسخههایِ خطّیِ موجود در «انجمن ترقی اردو (پاکستان)» به زبانهایِ اردو، فارسی و عربی به کوششِ افسر صدّیقی اَمروهَوی (1896-1984) فهرست نویسی شده اند:
«مخطوطاتِ انجمنِ ترقیِ اردو» (جلد اول: 1965- جلد دوم: 1967، با همکاریِ سیّد سرفراز علی رضوی)؛ جلد سوّم: 1975؛ جلدِ چهارم: 1976؛ جلدِ پنجم: 1978؛ جلدِ ششم: 1982. این فهرست ها به ترتیب در سایت «ریخته» آنلاین مطالعه هستند:
– https://www.rekhta.org/ebooks/makhtutat-e-anjuman-taraqqi-urdu-volume-001-ebooks?lang=ur
– https://www.rekhta.org/ebooks/makhtutat-e-anjuman-taraqqi-urdu-volume-002-ebooks?lang=ur
– https://www.rekhta.org/ebooks/makhtutat-e-anjuman-taraqqi-urdu-volume-003-ebooks?lang=ur
– https://www.rekhta.org/ebooks/makhtutat-e-anjuman-taraqqi-urdu-volume-004-ebooks?lang=ur
– https://www.rekhta.org/ebooks/makhtutat-e-anjuman-taraqqi-urdu-volume-005-ebooks?lang=ur
– https://www.rekhta.org/ebooks/makhtootat-e-anjuman-taraqqi-urdu-volume-006-ebooks?lang=ur