میراث مکتوب- دفتر اول «مشاهیر کتابآرایی ایران» که به میرزا ابوتراب غفاری کاشانی اختصاص یافته به قلم مریم پورثانی از سوی مؤسسۀ خانۀ کتاب منتشر شد.
میرزا ابوتراب خان غفاری کاشانی، فرزند میرزا بزرگ و بانو مریم شیبانی، برادر بزرگتر کمال الملک، نهمین هنرمند خاندان غفاری کاشانی است. وی نقاش مخصوص، نقاش باشی وزارت انطباعات و مدیر چرخ حروف بود که منصب سرهنگی داشت و به دریافت نشان درجه چهارم شیر و خورشید نائل شد. میرزا ابوتراب غفاری، نقاش، نگارگر، چهره پرداز و چاپچی مبتکر عهد ناصری بود که آثارش گواه چیره دستی اوست. وی روزنامه شرف و بسیاری از شاهکارهای چاپ سنگی آن روزگار را تصویرگری کرد. قلم او در شبیه سازی تکیه دولت کار دوربین عکاسی را کرده است. در برخی تصاویری که او از عمارت ها و دورنمای شهرها کشیده است، می توان ذرات غبار و رطوبت موجود در هوا را احساس کرد و دید. قلم ابوتراب را سحرآفرین توصیف کرده اند.
مریم پورثانی در سخن مؤلف نوشته است: کتابی که پیش رو دارید، پژوهشی درباره میرزا ابوتراب غفاری کاشانی، برادر بزرگتر کمال الملک است. در زمینه زندگی و آثار کمال الملک و صنیع الملک (عموی این دو برادر) فراوان نوشتهاند. اما درباره ابوتراب بسیار کمتر نوشته شده است. هنرمندی که تصویرگری روزنامه شرف و بسیاری از کتابهای چاپ سنگی آن روزگار را در کمال زیبایی و با صبر و شکیبایی انجام داده و شاهکارهایی در تاریخ تصویرگری کتاب و مطبوعات از خود به یادگار گذاشت. قلم او در شبیه سازی تکیه دولت، کار دوربین عکاسی را کرده است. ما به کمک هنر ابوتراب غفاری میتوانیم از دروازه زمان عبور کنیم و تکیه دولت را با همه زوایا و جزئیاتش به نظاره بنشینیم؛ بنای باشکوهی که متأسفانه اکنون فقط نقشی بر دیوار خاطره هاست.
در کارنامه آرایهگری کاشانی این کتابها آمده است: تاریخ شیبانی، تذکره انجمن ناصری، تذکره مجدیه، جواهر التشریح، جواهر الحکمه، سرگذشت خانم انگلیسی در هندوستان، سفرنامه خراسان، سفرنامه مازندران، روزنامه شرف، شمس المناقب، مرآت البلدان، مطلع الشمس و … .
پس از پیشگفتار ناشر و سخن مؤلف کتاب در سه بخش «از تولد تا هنر»، «کارنامه آرایهگری»، و «پس از هنرورزی» تدوین یافته و پایانبخش آن نیز پینوشتها و تصویرها است.