میراث مکتوب- کتاب «تاریخ برمکیان» تصحیح و تألیف سید محمدصادق سجادی از سوی انتشارات دکتر محمود افشار منتشر شد.
برمکیان بزرگترین خاندان ایرانی و دیوان‌سالار عصر شکوه خلافت و بلکه بزرگترین وزیران در همه دوران عباسی به شمار می‌روند.
سید محمدصادق سجادی، مؤلف کتاب «تاریخ برمکیان»، در دو بخش به تاریخ این خاندان بانفوذ در خلافت عباسی پرداخته است.
بخش نخست کتاب تحقیقی است درباره وجه تسمیه، چگونگی برآمدن، وزارت یافتن و سرانجام سقوط برمکیان بر اساس معتبرترین اسناد و منابع موجود.
بخش دوم نیز تصحیح انتقادی متن کهنی است به نام رساله «اخبار برمکیان» در ترجمه فارسی مجموعه‌ای از اخبار و روایت‌های مربوط به برمکیان که یکی از معاصران ایشان به نام ابن‌غسان گردآورده بود.
سجادى دربارۀ تاريخ برمكيان این چنین می‌گوید: خاندانی مشهور و كهن ديوان‌سالار ایرانى است كه از منطقه خراسان وارد دستگاه خلافت اموى شدند و در برابر آن فعاليت كردند و بعد در دوره عباسى مشاغل بسيار مهمى؛ از جمله حكومت بعضى از ايالت‌هاى ایران و وزارت خليفه هارون‌الرشيد را به دست گرفتند.
يكى از مهم‌ترين نقش‌هاى اين خاندان انتقال دستگاه ادارى ایران به قلمرو خلافت اسلامى است. در حقيقت سازمان ديوان سالارى ایران كهن به وسيله برمكيان وارد عصر اسلامى شد.
علاوه بر اين، خاندان برمكى از دانشمندان، مترجمان و ادبيان قرن دوم هجرى بودند و در نهضت ترجمه و سپس تألیف در قلمرو اسلام نقش مهمى ايفا كرده‌اند.
موجوديت سياسی برمكيان دو ويژگی داشت: نخست اين خاندان در مقايسه با پيشينيان و معاصران خود مانند ابومسلم و… عمر طولانی‌‌تری كردند؛ دوم تحول سياسي اين خاندان همراه با برنامه‌ريزی بود.
اين تحول با نقش عادی در حركت عباسيان آغاز، و با پذيرش برخی مناصب حكومتی به مرحله ديگری وارد شد و سپس خاندان عباسی نفوذ كردند. یعنی اين تحول از يك نفوذ ساده شروع شد، ولی كم‌كم آفتاب اقبال اين خاندان غروب كرد و زمينه سقوط‌شان فراهم شد.
قدرت و ثروت افسانه‌ای بيشتر آنان به تدريج حس رقابت و حسادت بزرگان عرب را برانگيخت و موجب دشمنی آنان با برمكيان و سعايت ايشان نزد خليفه شد و در نتيجه، هارون برمكيان را خطر واقعی برای حكومت خود برشمرد.
منبع: ایبنا