میراث مکتوب- چهل‌ودومین برنامه از سه‌شنبه‌های فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی هم‌زمان با چهاردهمین سالروز تأسیس بیمارستان فوق تخصصی بیمارستان رضوی مشهد، در سالن اجتماعات این بیمارستان برگزار شد. در این مراسم از قدیمی‌ترین اسناد پزشکی کشور که در مرکز اسناد آستان قدس نگهداری می‌شود رونمایی شد.
«بخشی از ترکیبات دارویی شامل معجون‌ها و شربت‌ها در سال 1010 هجری قمری»، «لیست بیماران و نوع داروهای تجویز شده به آنان در سال 1017 قمری»، «دستور متولی وقت جهت تأیید اقلام دارویی در شربت‌خانه توسط حکیم آستانه در سال 1037 هجری»، مکاتبه پیرامون بودجۀ بیمارستان منتصریه در سال 1343 شمسی»، «مکاتبه در ارتباط با خرید لوازم مورد نیاز بیمارستان امام‌رضا(ع)»، «پرداخت حقوق و مواجب به جراحان آستان قدس رضوی در سال 1067 قمری»، «قرارداد استخدام دکتر بولون به عنوان رئیس بخش جراحی در آستان قدس رضوی»، «کمیسیون اصلاح امور داخلی بیمارستان منتصریه در سال 1312 شمسی»، «روزنامچۀ اخراجات ساختن نفخه‌خانه در آستان قدس رضوی و هزینه‌های آن در سال 1113 قمری»، «اعطای بخشی از درآمد و حاصل سالیانۀ معدن مس بُزوِشک به عنوان سیورغال جهت مداوای بیماران به آستان قدس رضوی در سال 1114 قمری»، «حکم میرزا محمدعلی قدیمی جهت طبابت در سال 1160 قمری»، «پرداخت مواجب اطبای آستان قدس رضوی در سال 1129قمری» و «صورت کارکنان دارالشفای آستان قدس رضوی در سال 1287قمری» اسنادی است که به عنوان نمونه از آنها رونمایی شد.
رئیس سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در این مراسم با بیان اینکه این کتابخانه طبق اعلام جهانی، هفتمین کتابخانه‌ای است که جهان و تاریخ بشریت را تغییر داده است، اظهار داشت: این سازمان با بیش از 106 هزار نسخۀ خطی، 65 هزار نسخۀ کتاب چاپ سنگی، هزاران شیء موزهای، غنی‌ترین آرشیو مطبوعاتی کشور با بیش از 2 میلیون نسخه نشریات ادواری و 13 میلیون و 500 هزار برگ سند تاریخی که 20 هزار برگ آن با موضوع پزشکی است، آمادۀ هرگونه همکاری علمی پژوهشی با پژوهشگران است.
حجت‌الاسلام دکتر سیدجلال حسینی اسناد رونمایی شده را غنی‌ترین و قدیمی‌ترین مجموعه اسناد پزشکی در کشور دانست و در ارتباط با حفاظت از اسناد بیمارستان رضوی نیز اعلام آمادگی کرد.
همچنین مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی طی سخنانی با اشاره به اینکه این مرکز غنی‌ترین مجموعه اسناد و مطبوعات پزشکی را در اختیار دارد گفت: این مجموعه‌سازی در حوزه‌های مختلف باعث شده است تا این سازمان نقش مهمی در تحولات علمی داشته باشد.
وی با بیان اینکه این مرکز برنامۀ ویژه‌ای را در سال جاری در حوزۀ تاریخ وقف پزشکی دنبال کرده است، اظهار داشت: در دو برنامۀ دیگر از سه‌شنبه‌های فرهنگی نیز از اسناد گیاهان دارویی در روز داروسازی در کتابخانۀ ملک تهران و قدیمی‌ترین اسناد بیمارداران زن در ایران در روز پرستار در موزۀ آستان قدس رونمایی شده است.
دکتر ابوالفضل حسن‌آبادی افزود: همچنین این مرکز در سال جاری دو کتاب در حوزۀ وقف و تاریخ پزشکی با عناوین «اسناد گیاهان دارویی در آستان قدس رضوی» و «سیری در پزشکی آستان قدس رضوی از دارالشفا تا بیمارستان رضوی» را تدوین کرده که تا پایان امسال نهایی‌سازی خواهد شد.
حسن‌آبادی در ادامه، به بحث تاریخ شفاهی پرداخت و تصریح کرد: دراین پروژه بحث تاریخ شفاهی پزشکی در آستان قدس هم به صورت جدی پیگیری شد.
وی خاطرنشان کرد: در گذشته پروژۀ تاریخ شفاهی پزشکی مشهد را با حدود 200ساعت مصاحبه به انجام رساندیم و امسال نیز تاریخ شفاهی پزشکی آستان قدس را دنبال خواهیم کرد که پیش‌بینی می‌کنیم با توجه به برگزاری این نشست‌های تخصصی در کنار فعالیت‌های پژوهشی و تاریخ شفاهی، یک مجموعه برنامۀ مدون در حوزۀ مستندسازی نقش آستان قدس در زمینۀ شکل‌گیری و گسترش پزشکی در شهر مشهد با تکیه بر وقف و مدیریت وقف در حوزۀ جهان اسلام را به سرانجام برسانیم.
حسن‌آبادی در پایان تأکید کرد: مرکز اسناد آستان قدس رضوی با آماده‌سازی این منابع که در اینترنت هم قابل جستجو است، این آمادگی را دارد که با جمع‌آوری و نگهداری اسناد و مدارک پزشکی و همچنین اطلاع‌رسانی به محققان وظیفۀ خود را به انجام رساند.
همچنین کارشناس مطالعات اسناد موقوفات آستان قدس رضوی نیز در این مراسم به بیان تاریخچۀ مراکز درمانی آستان قدس رضوی در مشهد و شهرستان‌ها پرداخت.
وی از دارالشفای آستان قدس رضوی با بیش از 5 قرن سابقه، بیمارستان منتصریه، بیمارستان امام‌رضا(ع) و بیمارستان فوق تخصصی رضوی به عنوان مراکز درمانی نام برد که آستان قدس در مشهد بنا کرده است.
غلامرضا آذری خاکستر با بیان اینکه در اسناد و مکاتبات اداری موجود در مرکز اسناد آستان قدس، گزارش‌هایی از فعالیت‌های درمانی حوزه‌های املاک کاشمر، سرخس، درگز، چناران و تربت‌جام ثبت شده است، اظهار داشت: بیمارستان امام‌رضا(ع) سیرجان، بیمارستان رضویه رضاآباد رفسنجان، بیمارستان مرتضوی جهان‌آباد نوق رفسنجان و بیمارستان سیف‌الدینی نوق رفسنجان از مراکز درمانی هستند که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در شهرستان‌ها به دست آستان قدس احداث یا بازسازی شده است
.