میراث مکتوب- دربارۀ رابطۀ شمس و مولانا از وجوه مختلفی سخن گفته شده و ابعاد مختلفی از آن بررسی شده است. سؤالی که می‌توان از دیدگاه روان‌شناختی طرح کرد، این است که اگر از منظر مقالات شمس به این موضوع بنگریم، ارتباط میان «خود» و «دیگری» میان شمس و مولانا چگونه شکل گرفته است؟
به عبارت دیگر هر یک از این دو برای کشف امکانات ذهنی و روانی «خود» در «دیگری» چگونه «دیگری» را در «خود» درونی‌سازی کرده است. گر چه «دیگری» به مثابه تعینی بیرونی همواره وجود دارد، گاه درونی‌سازی شده و حیاتی ذهنی می‌یابد این همان چیزی است که در رابطۀ شمس و مولانا شاهدش هستیم؛ دو روح سرگشته‌ای که هر یک امکانات ذهنی و روانی خود را در «دیگری» می‌بیند و هر دو در طول فرآیند کشف یکدیگر، مرتباً دیالکتیک «خود ـ دیگری» ذهنی‌شان را بر هم اعمال می‌کنند.
اگر از منظر شمس به این رفت و برگشت‌های روانی بنگریم، درمی‌یابیم که اساس رابطۀ او با مولانا، جابه‌جایی‌های مکرر موقعیت‌‌های ذهنی عاشقی و معشوقی برای هر دوی آن‌هاست. تمثیل‌های مختلف تکرارشونده در مقالات شمس وجوهی از این آیینه‌گردانی‌ها را بازتاب می‌دهد.
دهمین نشست از مجموعه درس‌گفتارهایی دربارۀ شمس تبریزی، در روز چهارشنبه سیزدهم آذرماه ساعت ۱۶:۳۰ به تبیین «آیینه‌‌گردانی در مقالات شمس» اختصاص دارد، که با سخنرانی مریم عاملی‌رضایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی، در مرکز فرهنگی شهر کتاب، واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر (بخارست)، نبش کوچۀ سوم برگزار می‌شود.