میراث مکتوب – با انتشار نخستین ترجمۀ ایتالیایی بوستان سعدی، از این پس ایتالیاییها هم میتوانند اشعار شاعر بزرگ ایران را به زبان مادری خود بخوانند.
آن گونه که روابط عمومی موسسۀ شهر کتاب اعلام کرده، نخستین ترجمۀ ایتالیایی «بوستان» سعدی با عنوان «بوستان، راهنمانامهای از حکمت اخلاقی و معنوی قرن هفتم ایران» منتشر شده است.
نخستین ترجمۀ ایتالیایی «بوستان» سعدی توسط کارلو سکونه، استاد ادبیات فارسی دانشگاه بولونیا و ایرانشناس برجسته و از سوی انتشارات «چنترو اسد بی ـ آمازون ای پی»(سیاتل)، درروزهای پایانی سال ۲۰۱۸ منتشر شده و نویسنده علاوه بر مقدمهای مفصل، حواشی و توضیحات مورد نیاز را نیز به ترجمۀ ایتالیایی بوستان سعدی افزوده است.
در همین ارتباط گفته شده، بیش از 1040 پاورقی، خوانندۀ ایتالیایی را برای درک مفاهیم دشوار متن راهنمایی میکند و ترجمۀ کتاب با وفاداری به اصل متن، مصرع به مصرع برگردان و به طور عمودی در صفحه چیده شده است.
در عین حال بوستان سعودی، نخستین اثر این شاعر بزرگ فارسی زبان ایران نیست که به ایتالیایی ترجمه میشود و پیش از این نیز در ایتالیا پنج ترجمه از «گلستان» و یک ترجمۀ منتخب از «دیوان» (با 101 غزل) ترجمه و چاپ شده بود.
همچنین سعدی نخستین شاعر ایرانی است که آثارش به یکی از زبانهای اروپایی ترجمه شده است و به گفتۀ دکتر خسرو قاسمیان، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، اول بار فرانسه اين افتخار را يافت كه سعدی را به مردم مغرب زمين معرّفی كند و حدود يكسال بعد «فريدريش آكسن باخ» آثار سعدی را به آلمانی ترجمه كرد .
در واقع نام و آوازۀ سعدی و شهرت آثار ارزشمند او دیری است که از مرزهای ایران فراتر رفته است از این رو علاوه بر ترجمۀ این آثار به دیگر زبان ها، تحقیقات و پژوهشهایی که در مورد اندیشه و نوشتههای او به زبان های مختلف صورت گرفته اندک نیست.
«ارنست رنان»، زبان شناس، مورخ و نویسندۀ فرانسوی دربارۀ سعدی می گوید: سعدی واقعا یکی از نویسندگان ماست. ذوق سلیم و تزلزل ناپذیر او، لطف و جذبهای که به روایاتش روح و جان می بخشد، لحن طنز آمیز و پر عطوفت او که با آن معایب و مفاسد بشری را گوشزد می کند این همه اوصاف که در نویسندگان شرقی به ندرت جمع می آید او را در نظر ما عزیز می دارد.
همچنین «باربیه دومنار»، یکی از مترجمانی که بوستان سعدی را به زبان فرانسوی ترجمه کرده، دربارۀ نفوذ سعدی در اروپا میگوید: از تمام نویسندگان و گویندگان شرقی، سعدی تنها شاعری است که مورد درک و دریافت اروپاییان قرار گرفته است و علت این افتخار و اعتبار او این است که سعدی در گلستان، جامع تمام صفات و آن مواهبی است که جمال شناسی نوین خواستار آن است.