میراث مکتوب – ساسانیان نزدیک پنج سده، نگهبانان ایران و فرهنگ ایرانی بودند. آنها با زیاده‌خواهی‌های امپراتوران روم سخت جنگیدند و آنها را شکست دادند. البته با وجود همه جنگ‌ها و کشمکش‌ها، دو امپراتوری ایران و روم پیوندهای فرهنگی و اقتصادی ژرفی با یکدیگر داشتند
.
دورۀ ساسانیان، روزگار درخشان فرهنگ و تمدن ایرانی هم بود که اوج آن را در دورۀ فرمانروایی خسرو انوشیروان 531 – 579 م . می توان دید. در این روزگار که دورۀ زرین تاریخ ساسانیان بود، ایرانیان گذشته از پرداختن به دانش و فرهنگ ملی خود، به دانش و میراث تمدنی مردمانی چون هندیان و یونانیان هم علاقه مند شدند و کوششی شایسته برای ترجمۀ کتاب ها و نوشته های بیگانگان به زبان پهلوی انجام دادند.
در این کتاب به تحولات سیاسی ایران از خیزش ساسانیان در استان پارس تا مرگ یزدگرد سوم 632 – 652 م . در مرو خراسان پرداخته شده است. تاریخ سیاسی، شاید اندکی خشک و خستگی آور باشد، اما گام نخست در راه شناخت حکومت و جامعۀ ایران در دورۀ ساسانیان و تحولات دینی ، اقتصادی و فرهنگی این دوره، آگاهی از تاریخ سیاسی ساسانیان خواهد بود.
مؤلف کوشیده است علاوه بر تحلیل تحولات سیاسی ایران در دوره ساسانیان، به تحولات دینی و فرهنگی نیز بپردازد و به فراخور زمانه هر یک از پادشاهان این سلسله، به تدوین کتاب همت گمارد.
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
مقدمه
فصل یکم: بامداد ساسانیان
فصل دوم: ستیزه‌ها برای پادشاهی
فصل سوم: هفتاد سال در اوج
فصل چهارم: یک میان پرده
فصل پنجم: دوره زرّین ساسانیان
فصل ششم: آخرین اوج
فصل هفتم: پایان تاریخ
تصاویر
منابع و مآخذ
جلیلیان، شهرام، تاریخ تحولات سیاسی ساسانیان، 652 صفحه، تهران، سمت، قطع: وزیری، بها: 320000 ریال، 1396.