میراث مکتوب- اول تیرماه سالروز تولد ادیب و پژوهشگری از خطۀ آذربایجان است که بخش قابل توجهی از زندگی او در گوشه‌نشینی و انزوا سپری شد.
منوچهر مرتضوی، استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تبریز و حافظ‌شناس برجسته، در اول تیرماه سال ۱۳۰۸ ششگلان تبریز متولد شد.
وی مقدمات علوم را در زادگاه خود، تبریز و در دبستان فیوضات طی کرد و سپس ایامی از مقطع متوسطه را در دبیرستان فیروز بهرام تهران گذراند. در سال ۱۳۲۵ وارد دانشکدۀ ادبیات دانشگاه تهران شد، و دورۀ لیسانس زبان و ادبیات فارسی را در سال ۱۳۲۹ به پایان رساند. در دوران تحصیل دانشگاهی از درس استادانی چون بدیع‌الزمان فروزانفر، ملک الشعراء بهار، سعید نفیسی، ابراهیم پورداود و محمدتقی مدرس رضوی بهره گرفت و در سال ۱۳۳۷ با دفاع از رسالۀ دکترای خود با موضوع «اوضاع ادبی آذربایجان در عصر ایلخانان» به راهنمایی بدیع‌الزمان فروزانفر به درجۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی نائل شد.
مرتضوی از سال ۱۳۳۷ تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز را آغاز کرد، و سال‌ها ریاست دانشکدۀ ادبیات آن دانشگاه را به عهده داشت. وی در دهۀ 40 مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران، وابسته به دانشگاه تبریز را تأسیس کرد. دکتر مرتضوی در سال ۱۳۵۶ به مدت پنج ماه ریاست دانشگاه تبریز را نیز عهده‌دار بود که با وقوع انقلاب اسلامی و در جریان تحولات از این سمت کناره‌گیری کرد.
دکتر مرتضوی طی سه دهۀ ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۰ در حاشیه قرار گرفت و قدرش شناخته نشد. برخی گوشه‌نشینی زنده‌یاد مرتضوی را نتیجۀ ایستادگی‌اش بر ایران‌دوستی و حاصل حملات سازمان‌یافتۀ گروه‌های قومیت‌گرا در آستانۀ انقلاب اسلامی می‌دانند.
استاد محمدعلی موحد در مراسم بزرگداشت دکتر منوچهر مرتضوی در 14 شهریور 1391 در شهر کتاب، در این باره گفت: «تلخ‌كامي و شوريدگی مرتضوی عزلت و انزوايی را بر او تحميل كرد كه مايه تأسف بسيار بود و او را در پخته‌ترين دوران زندگی از افاده ناز، شور و نشاط، ارشاد و تعليم انداخت و اين‌ها را از او سلب كرد و اين غبن بزرگی بود كه بر محيط علم و فرهنگ ايران به‌ويژه در خطۀ آذربايجان و حوزۀ دانشگاه تبريز كه بيش از هر زمان ديگری به افاضات و ارشادات چون اويی احتياج داشت، تحميل شد».
دوستان و شاگران زنده‌یاد مرتضوی نیز وی را با ویژگی‌هایی همچون قدرت بالای سخنوری و نفوذ کلام، تدریس مؤثر و همراه با تسلط، وارستگی، میهن‌دوستی، نگاه عمیق به تاریخ در کنار ادبیات و تألیف آثار ارزشمند و درج اول، توصیف کرده‌اند.
از جمله آثار تألیفی او می‌توان به تحقیق دربارۀ دوره ایلخانان، مکتب حافظ یا مقدمه بر حافظ‌شناسی، فردوسی و شاهنامه، مسائل عصر ایلخانان، زبان دیرین آذربایجان، و مجموعه شعر چراغ نیمه‌مرده اشاره کرد.
گفتنی است دکتر مرتضوی کتاب مکتب حافظ را در سال ۱۳۴۴ منتشر کرد، و این کتاب پس از گذشت چندین دهه هنوز از کتاب‌های مرجع و مورد استناد در زمینهٔ شناخت حافظ و شعر اوست.
دکتر منوچهر مرتضوی روز چهارشنبه نهم تیر ۱۳۸۹ در ۸۱ سالگی در تبریز درگذشت.
یادنامه منوچهر مرتضوی تحت عنوان «سایه سرو سهی» توسط محمد طاهری خسروشاهی از پژوهشگران دانشگاه تبریز منتشر شده است.
یادش زنده و گرامی‌باد!