میراث مکتوب- باسمه تعالى
مؤسسهٔ پژوهشى ميراث مکتوب سى ساله شد، و اين سى سالگى جاى تبريک دارد. نهادى فرهنگى با اين همه فراز و فرود در امکانات، چنين پايدارى کند خود به خود درخور تقدير است، تا چه رسد به اين که در طول اين سال‌ها پيوسته رو به پيش حرکت کند و کارنامه‌اش، از هر جهت موفقيت‌آميز باشد. نگارنده که در بيست سال اخير شاهد فعاليت‌هاى علمى و پژوهشى اين مؤسسه بوده‌ام، کارها و نتايج کارهاى آن را در چند حوزهٔ درخشان ديده‌ام.
1. جست‌وجو و کشف نسخه‌هاى خطى و تصحيح و چاپ آن‌ها. از آن‌هاست: الجماهر فى الجواهر از ابوريحان بيرونى، به تصحيح يوسف الهادى، سال 1374؛ الاثار الباقية عن القرون الخالية، از ابوريحان بيرونى، به تصحيح پرويز اذکايى، 1380؛ عرفات‌العاشقين اوحدى بليانى، به تصحيح ذبيح‌اللّه صاحبکارى، سال 1389 و…. شمار اين نوع کتاب‌ها بيش از سيصد عنوان است؛ و اين کار بزرگى است.
2. شناسايى و چاپ عکسى (نسخه‌برگردان) چند متن کهن، مانند ختم‌الغرائب خاقانى، سال 1385، کتاب الابنية عن حقائق الادوية، سال 1388؛ ديوان حافظِ کتابخانهٔ نور عثمانيه (کهن‌ترين نسخهٔ شناخته شده، مکتوب به سال 801 ه.ق.)، سال 1394؛ و…. هر يک از اين مجموعه در حکم نسخه‌اى خطى است.
3. مجموعه‌اى از ارج‌نامه‌ها، از جمله ارج‌نامهٔ حبيب يغمايى، صادق‌کيا، غلامحسين يوسفى، محمّد معين، ذبيح‌اللّه صفا، و…. هر يک از اين مجموعه‌ها شامل مقالاتى است در معرّفى شخصيّتى مؤثّر در ادبيات، تحقيقات ادبى و نقد آثار او، و نيز مقالاتى که به صاحب ارج‌نامه اهدا شده است.
4. انتشارات مجلاتى در معرفى و نقد متون کهن و تحقيقات ادبى و بررسى کارهايى که در اين سال‌ها به همّت محققان انجام شده است، و انصاف را که بسيارى از مقالات «تاريخ علم» «آينه ميراث» و «گزارش ميراث» تازگى‌هايى دارد و براى اهل تحقيق خواندنى و مفيد است.
5. اقدام مؤثّر در برگزارى همايش‌ها و در معرفى آثار شاعران و دانشمندان، و رونمايى از کتاب‌هاى تازه چاپ شده در دانشگاه‌هاى کشور. مانند دانشگاه تبريز، اصفهان، کرمان و … .
آنچه به اختصار گفتم مجمل مفصّلى است که از ديد علاقه‌مندان به زبان و ادبيات فارسى اقدامى با اهميّت و بسيار شايسته است و تفصيل فعاليت‌ها و کارها را به روايت مسئولان مؤسسه مى‌توان شنيد و خواند.
من صميمانه اين سى سالگى و بلوغ را به همه دست‌اندرکاران مرکز تبريک مى‌گويم و موفقيت روزافزون آنان را خواستارم.
محمود عابدى
عضو هیئت علمی بازنشسته دانشگاه خوارزمی و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی