میراث مکتوب- گنجینۀ گویش‌های ایرانی عنوان عمومی مجموعه فرهنگ‌هایی است که نخستین دفتر آن در سال ۱۳۸۴ با عنوان گنجینۀ گویش‌شناسی فارس، به همّت عبدالنبی سلامی، در فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتشر شد. هدف از انتشار گنجینۀ گویش‌های ایرانی صرفاً ارائۀ مواد خام (حدود ۲۵۰۰ واژه و ۱۰۰ جمله) از گویش‌های اصیل ایرانی است که پژوهشگران عرصه‌های گوناگون می‌توانند از جنبه‌های مختلف آوایی، صرفی، نحوی، واژگانی و معنایی آن‌ها را بررسی کنند و به‌خصوص زبان‌شناسان و مردم‌شناسان از آن بهره بگیرند.
دفتر پیشِ رو مجموعه‌ای است از گویش‌های شرق گیلان، از خانوادۀ زبان گیلکی و زبان‌های حاشیۀ دریای کاسپین و دامنه‌های البرز. در بیشتر مناطق انتخاب‌شدۀ این مجموعه هر دو گونۀ زبان گیلکی، یعنی جلگه‌ای و گالشی، وجود دارد و ضبط هر دو گونه مورد نظر بوده است.
این مجموعه نخستین مجموعۀ زبان گیلکی است که در فرهنگستان زبان و ادب فارسی تدوین و چاپ شده است و در جلدهای بعدی دیگر گویش‌ها و گونه‌های زبان گیلکی، شامل مجموعۀ گویش‌ّهای جنوب گیلان و گویش دیلمان، به صورت جداگانه و با شکل جدیدی که گروه زبان‌ها و گویش‌های ایرانی در نظر گرفته است بررسی خواهد شد.
این مجموعه در سه بخش آواشناسی، ساخت‌واژه و نحو، زبان گیلکی شرقی را بر اساس پیکرۀ گرد‌آوری‌شده در پژوهش‌های میدانی، بررسی و توصیف می‌کند.
کتاب گنجینۀ گویش‌های ایرانی: استان گیلان ۱، تألیف عفّت امانی است که انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی آن را در ۴۶۸ صفحه و به بهای ۶۰۰هزار ریال منتشر کرده است.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی