میراث مکتوب- اخیراً طرح استفاده بهینه از اشیاء عتیقه، آثار باستانی و گنجها، که توسط برخی نمایندگان محترم مجلس ارائه شده، موجب نگرانی همه علاقهمندان به میراث فرهنگی کشور شده است.
آثار باستانی اعم از میراث مکتوب و آثار منقوش و سفالها و سکهها و مهرها و … همه شناسنامه فرهنگی و هنری و جلوههای هویتی هر ملتی است. ملتهای بیریشه برای هویتسازی، دست به جعل میزنند و با مصادره مفاخر و آثار آنها، در پی هویتسازی برای خود هستند. ما چرا باید با نمادهای هویتی خود، چنین رفتار کنیم؟ از قرنها پیش دزدان مغربزمین با چراغ به شرق هجوم آوردند و در لباس باستانشناس، تاجر، کشیش، سفیر و دیپلمات و… اموال و آثار تاریخی کشور از جمله تختجمشید و هزاران نسخۀ خطی و اشیاء عتیقه را به غارت بردند و موزههای لوور و بریتانیا و … را به این اشیاء تاریخی، مزیّن کردند. مسئولان فرهنگی کشور سالهاست برای بازپس گرفتن گلنبشههای هخامنشی و بازگردان آثار تاریخی و هویتی، تلاش میکنند تا آنچه به یغما رفته، عودت داده شود.
چندی پیش نالههای اسماعیل یغمایی، باستانشناس برجسته، را در رسانههای مجازی شنیدیم و نگرانی او از تخریب ارگان به یادگار مانده از تمدن عیلامی را که به خاطر اجرای پروژه لولهکشی آب در معرض تخریب قرار گرفته بود، دیدیم.
حال برخی نمایندگان مجلس، بدون مشورت با کارشناسان وزارت میراث فرهنگی، طرحی را ارائه دادهاند تا از راه حراج اشیاء تاریخی و گنجهای ملی، برای کشور ارزآوری شود. آیا رواست با میراث خود، با نمادهای هویتی خود، کاسبی کنیم؟ گویا هنوز فرق گنج و گوهر و لعل و خزف را نمیدانند که برای اقتصاد کشور از راه تجارت با آثار ملی و گنج و گوهرهای تاریخی، نسخهپیچی میکنند. امیدواریم بزودی این طرح از دستور کار مجلس خارج شود و نگرانی فرهنگدوستان برطرف گردد.
انشاءالله
اکبر ایرانی
مدیرعامل مؤسسۀ پژوهشی میراث مکتوب