میراث مکتوب – تاریخ تشیع مملو از فراز و نشیب هاست. از مسائل مهمی که در تاریخ تشیّع از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و تحولاتی را پشت سر گذاشته، مسئله اجتهاد و تقلید است. در سیر تحول تقلید شیعه کار مستقلی صورت نگرفته و در ضمن پاره ای از کتب اوراقی به صورت پراکنده نگاشته شده است.
از این رو ، کتاب حاضر شاید نخستین تالیف مستقل در این باره باشد. در این اثر به سبب تازه بودن موضوع سعی شده است تاریخ تقلید شیعه از جنبه های گوناگون بررسی و علاوه بر توجه به بُعد تاریخی ، ابعاد دیگری مانند کتاب نگاری ، ادوار تقلید ،بحث فقاهتی ،مرجعیت ،رساله های علمیه ، حوزه ها و مدارس فعال شیعه و فهرست نام فقهاء و مراجع تقلید شیعه و چندین مقوله ی دیگر ، مورد توجه قرار گیرد.آنچه در ابتدا از عنوان تقلید در شیعه به نظر می رسد، سیر تاریخی تقلید در شیعه است ، اما نویسنده تاریخ تقلید را فقط در مقوله تاریخی بودن آن مورد لحاظ قرار نداده ، بلکه سیر بحثی وکتاب نگاری و چندین مقولۀ دیگر رانیز در این زمینه بررسی کرده است.
فهرست مطالب کتاب به شرح زیر است:
تقلید و مباحث آن
فقه و مباحث آن
پیروی و اخذ احکام (تقلید)در زمان حضور معصومین(ع)
تقلید در زمان غیبت
سیر علمی تقلید
مرجعیت
رساله های عملیه
حوزه های فعال شیعه
فهرست نام فقها و مراجع تقلید شیعه در طول تاریخ غیبت
قربانی، محمدعلی، تاریخ تقلید در شیعه و سیر تحول آن، مشهد، آستان قدس رضوی، 1394.
منبع: کتابخانۀ تخصصی تاریخ اسلام و ایران