میراث مکتوب – شهر کاشان یکی از مراکز عمدۀ نسخ خطی کهن و تاریخی در ایران به شمار میرود و این موضوع را هم مقامات رسمی و هم پژوهشگر مطرح کاشانشناسی تائید میکنند.
در همین ارتباط علی اکبر مرتضایی، فرماندار کاشان ضمن تاکید بر احیا و حفظ آثار نسخ خطی گفته است که بیش از سههزار نسخۀ خطی از شهروندان کاشانی در کتابخانهها و مراکز اسنادی سراسر کشور وجود دارد.
فرماندار کاشان که در مراسم افتتاح نمایشگاه سراسری کتاب استانی کشور سخنرانی میکرد، در ارتباط با نقش فرهنگی کاشان اظهارداشت: عظمت منطقۀ فرهنگی کاشان در حوزههای تاریخی، فرهنگی و هنری به خصوص در هزارۀ اخیر به حدی است که بررسی بعضی بخشها از قلم افتاده و تا کنون به آن توجه نشده است.
همچنین چند روز پیش از این، حسن عاطفی نویسنده و پژوهشگر کاشانی در حاشیۀ سومین نمایشگاه سراسری کتاب کاشان گفته بود که کاشان در سرشماری فهرست دنا، جزو پنج شهر اول ایران در کتابت نسخ خطی است.
به گفتۀ آقای عاطفی، بر اساس بررسی و آمار فهرست دنا، کاشان همراه شهرهای تهران، قم، مشهد، یزد جزو پنج مرکز کتابت نسخ خطی در ایران بودهاند که این امر نشان دهندۀ جایگاه علمی و آموزشی این شهر در طول تاریخ است.
وی با بیان اینکه مفهوم کتابداری و آثار کتابت در ایران به دو دورۀ قبل از اسلام و بعد از اسلام تقسیم می شود افزود: در قرنهای متمادی کاشان دارای کتابخانههای معتبری بوده است که به دلیل حملات اقوام مختلف ویران شده است ولی با وجود این اتفاقات فرهنگ کاشان ادامه پیدا میکند.
نویسنده و پژوهشگر کاشانی افزود: در دوران افشاریه، زندیه و قاجاریه خاندان های زیادی مانند نراقیها، نطنزیها، ضرابیها و یثربیها از پیشتازان علم بودهاند و آنها با استخدام منشیهایی نسبت به کتابت کتابها اقدام می کردند.
عاطفی گفت: زمانی که نادرشاه افشار سرزمین هند را فتح کرد یکی از غنائمی که به ایران آورد کتابخانۀ معتبری از نسخههای کهن و نفیس بود که در مسیر بازگشت سپاه نادر در هنگام عبور از کاشان در اختیار مردم این شهر قرار گرفت.
این پژوهشگر حوزه کاشانشناسی در عین حال وجود دو زلزلۀ ویرانگر در تاریخ کاشان و بلاهای طبیعی در طول تاریخ را علت از بین رفتن بسیاری از کتابخانه های معتبر کاشان و نسخ خطی در این شهر عنوان کرد.