میراث مکتوب – آنچه در ادامه می آید بخشی از سخنان دکتر نصرالله پورجوادی است که در دومین جشنوارۀ جایزۀ بدیع الزمان فروزانفر ارائه شد.
عمده کارهای استاد فروانفر در زمینۀ تصوف و مولاناپژوهی بود و به نظر من جدی ترین شخصی که در طی 50 سال گذشته، در زمینۀ یکی از بزرگان و شعرای ایران زمین کار کرده، ایشان هستند. استاد فروزانفر حتی کتاب هایی را که مستقیماً مربوط به مولوی نبوده (از جمله محقق ترمذی) اما به نحوی مربوط به مولوی میشد نیز مورد بررسی قرار داد.
مرحوم فروزانفر هم کارهایی که کرد جدی بود و هم کارهایی که نکرد. بدین معنا کتابهایی که وی در زمینۀ مولوی به مانند تصحیح فیه ما فیه، احادیث مثنوی، قصههای مثنوی و از همه مهمتر شرح مثنوی انجام داد، بسیار ارزشمند و کمنظیر است.
کتاب احادیث مثنوی هم برای محققان مولوی و هم برای هر کسی که خواهان آن است در زمینه حدیث پژوهش کند، از منابع اصلی و کلاسیک محسوب میشود.
حیرتآور است که این استاد نه فقط کتابهای چاپی، بلکه کتاب های خطی (نسخ خطی) را جست و جو کرد و چنین اثر باارزشی را بر جای گذاشت.این شرح در نوع خود بی نظیر است؛ چراکه معمولاً وقتی کسی میخواهد شرح کتابی را تألیف کند، کتابی را از زبان دیگر به شرح در میآورد. در حالیکه فروزانفر کتابی فارسی را به شرح در آورده است و این کار بسیار دشواری است و بر اهمیت کارش میافزاید.
استاد بدیع الزمان فروزانفر هرگز سراغ تصحیح مثنوی نرفت و این کار جدی و مهمی بود که وی در طی دوران حیاتش انجام نداد؛ چرا که به این نکته پی برده بود که اثری جدی و مهم در زمینه تصحیح مثنوی به دست فردی به نام «نیکلسون» انجام شده و او اگر بخواهد دوباره این کار را انجام دهد باید گامی فراتر از آن بگذارد و این مقدور نیست.
البته این بدین معنی نیست که نیکلسون در زمینه مثنوی مولانا کار آخر را کرد؛ چراکه با پیدا شدن نسخۀ قونیه، درِ دیگری بر محققان مثنوی باز شد.
این همایش روز چهارشنبه 12 آذر با مشارکت نهادهای و سازمان هایی چون مرکز پژوهشی میراث مکتوب، خانۀ کتاب، دانشگاه تهران، بانک پاسارگاد و … در موزۀ هنرهای معاصر برگزار شد.
مشروح گزارش این نشست را اینجا ببینید.
برای دیدن گزارش تصویری کلیک کنید.