میراث مکتوب – خواهانى و دوستدارى استاد دكتر حسن حبيبى، از فرهنگ ايران و ايران‌زمين و داشته‌هايش، از شاهنامه گرفته تا يك‌يك شهرها و گويش‌هاى آنها، مرا برآن داشت كه اين يادداشت كوتاه را به روان پاك اين دانشمند گرامى تقديم كنم، كوشش‌هاى گسترده ايشان در راستاى شناساندن فرهنگ ايران بزرگ و ايران‌شناسى و گسترش فرهنگستان زبان و ادب فارسى، هيچ‌گاه فراموش نخواهد شد.
شايد براى بسيارى از كسانى كه عنوان اين نوشته را مى‌بينند و مى‌خوانند اين پرسش پيش آيد كه چرا با اين همه چاپ‌هاى خُرد و بزرگ و رنگارنگ و پرشمار، كه از شاهنامه تاكنون فراهم آمده است و در دست داريم، باز هم نگارندة اين يادداشت سخن از چاپ مجدّد شاهنامه در ميان مى‌آورد و چاپِ ديگرى از شاهنامه را يك نياز ملى مى‌داند؟
مى‌دانيم كه شاهنامه بزرگ‌ترين حماسة ملى ايران است. با پيش چشم داشتن ويژگى‌ها و ارزش‌هاى پرشمار اين متن گران‌ارج، نمى‌توان سرودة بزرگ فردوسى را به چشم يك متن عادى و معمولى، همچون ديگر متن‌هاى حماسى نگريست.شاهنامة فردوسى بلند بالاترين كتاب به زبان فارسى، در ادب مقاومت ملت ايران، در برابر كوچك شمارى‌ها و فرودست‌انگارى‌هاى ايرانيان از سوى تركان و تازيان است.
داشته‌هاى فرهنگى و اجتماعى و سياسى و تعليمى و باورها و آيين‌هاى مردمى و شهريارى در شاهنامه، در كنار توانمندى‌هاى گونه‌گون فردوسى، چه از نگاه زبانى، و چه از نظر بيانى و داستان‌سرايى و تصويرسازى، چنان پايگاه بلندى دارد كه توانسته است در جايگاه بزرگ‌ترين حماسة ملى ايران و شايد جهان، جاى خويشتن را باز كند و هر پژوهشگر و دوستدار زبان و فرهنگ ايران را به سوى خويش بكشاند.
همين خواهانى و دوستدارى شاهنامه است كه بسيارى از حكومتگران و دولت‌مداران را در روزگاران گذشته بر آن داشته است تا شاهنامه را شاهِ نامه‌ها و سردفتر كتاب‌ها بدانند (راحةالصدور/ 58 ـ 59) و از اين متن، دست‌نويس‌هاى گوناگونى فراهم آورند.
دست‌نوشت‌هاى فراوان اين متن ارجمند از خواهندگان و خوانندگان پرشمار شاهنامه حكايت دارد. اما با تأسف بسيار بايد گفت كه همگى اين دست‌نوشت‌ها، از روزگار سرايندة آن، سال‌ها و قرن‌ها فاصله دارند و همين نكته سبب شده است كه هيچ‌يك از اين دست‌نويس‌ها نتوانند زبان و بيان شاهنامه را، به گونه‌اى كه فردوسى سروده و پيوسته است، در خود نگه دارند.
از همين روى همگى چاپ‌هايى كه از شاهنامه، از افزون بر دويست سال پيش (1811 ميلادى) در هند آغاز شد تا چاپ‌هايى كه از اين كتاب كاستى‌هاى چاپ‌هاى پيشين را نداشته باشد.
پيشنهادهايى كه دربارة شمارى از بيت‌ها و واژه‌هاى نادرست شاهنامه، البته به گمان نويسندة اين يادداشت، در اين مقاله مى‌خوانيد، براى نخستين بار به دست چاپ سپرده شد و اين نكته‌ها و نمونه‌ها جدا از مقاله‌ها و نوشته‌هايى است كه شمار بسيارى از آنها در پيشگفتار فرهنگ شاهنامه آمده است.
متن کامل تألیف دکتر علی رواقی که در کتاب زندگینامه و خدمات علمی دکتر حسن حبیبی منتشر شده است اینجا بخوانید.