میراث مکتوب – نهضت حروفيه در سدۀ 8 ق. با رهبرى فضل‌اللّه استرآبادى (م 796 ق.) بر ضد تيموريان پديد آمد. فضل‌اللّه با تأويل حروف مقطعۀ قرآن و انطباق آنها با تعداد حروف فارسى و عربى قائل به ولايت و بلكه الوهيت خويش از سوى خدا بود. او مدتى در شهرهاى گوناگون ايران به تعبير خواب پرداخت و در سال 778 ق. با يارانش قيام نمود.
پس از فضل‌اللّه يكى از دختران وى به نام فاتحۀ‌الكتاب در تبريز قيام نمود اما به دست جهانشاه قراقويونلو كشته و سوزانده شد. خلفاى فضل‌اللّه بخصوص دامادش امير سيد على (معروف به على الاعلى) و امير اسحاق در خراسان و جاهاى ديگر راه او را ادامه دادند اما كارى از پيش نبردند؛ لذا حروفيان ديگر (سدۀ 9 و 10 ق.) به آناتولى (تركيۀ فعلى) كوچيدند و در آنجا عقايدشان را با عقايد پيروان بكتاش ولى (سدۀ 7 ق.) درآميختند و با نام «بكتاشيه» به فعاليّت فرقه‌اى خود تا اوائل سدۀ 14 ق (تقريباً اوائل سدۀ 20 ميلادى) ادامه دادند.
از كتاب‌هاى فضل‌اللّه مى‌توان به جاودان‌نامه، عرش‌نامه، محبت‌نامه و نوم‌نامه (خواب‌نامه) اشاره نمود. ديوان شعرى هم به او نسبت داده شده است. خلفاى وى نيز كتاب‌هايى با نام توحيدنامه و قيامت‌نامه (از على الاعلى)، مَحْرَم‌نامه و بشارت‌نامه (از امير اسحاق)، حج‌نامه و محشرنامه و نیز پنج رساله (از ميرسيد شريف) و مفتاح‌الغيب (از مثالى) نوشتند كه در محافل حروفى خوانده مى‌شد.
بايد گفت فضل‌اللّه كتاب‌هايش را به زبان فارسى نوشته و مدعى بود كه زبان بهشتيان فارسى مى‌باشد بخصوص كتاب جاودان‌نامه را، كه كتاب مقدس حروفيان به حساب مى‌آيد با گويش گرگانى قديم تحرير نموده است. او در كتاب مذكور آيات و روايات را بر اساس حروف تهجّى فارسى و عربى تفسير و تأويل كرده و بعضاً محتواى آنها را تغيير داده و بخصوص روايات جعلى جهت تحقق اهداف خويش و انطباق با حساب ابجد و نهايتاً رسيدن به رمز اعداد «بيست و هشت» و «سى و دو» آورده است.
رسائل حاضر از تأليفات يكى از خليفه‌هاى فضل‌اللّه به نام سید شریف مى‌باشد که در سدۀ نهم هجری می‌زیسته است. او کتاب‌های بیان الواقع (در شرح حال فضل‌الله و وقایع دوران او)، شرح قصیده (از اشعار خود)، حج‌نامه، محشرنامه، رسالۀ اسم و مسما و رسائل فارسی دیگر را تألیف نموده و در شهرهای مختلف ایران مانند یزد، تبریز… و هم در ترکیه ضمن تبیین عقاید حروفیه با اندیشمندان مباحثه نموده و به سوالات آنان دربارۀ فلسفۀ حروف و نقش اعداد 28 و 32 در آفرینش انسان و اشیاء پاسخ داده است.
دو مجموعۀ از رسائل مزبور در كتابخانه‌هاى مدرسۀ آيت‌الله دامغانى همدان (ش 3646) و دانشگاه تهران (ش 3469) موجود است كه مجموعۀ مدرسۀ دامغانى قدمتِ بيشترى دارد لذا كار تصحيح بر روى آن به عنوان «نسخۀ اساس» صورت گرفته است.
سید شریف (سدۀ نهم هجری)، پنج رسالۀ حروفیه، تصحیح و مقدمه: ولی قیطرانی، تهران، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، بیست و هشت، 133 صفحه، قطع: وزیری، بها با جلد شومیز: 95000 ریال بها با جلد سخت: 195000 ریال، 1396.