پانزدهمین همایش ملی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی ادیب و مورخ نامدار قرن پنجم هجری چهارشنبه 30 مهرماه 1404 با عنوان «ظرفیت‌های نمایشی نثر فارسی» در تالار همایش‌های بین‌المللی بیهقی دانشگاه حکیم سبزواری در قالب گفتار‌های علمی- پژوهشی نمایش‌نامه خوانی و کارگاه‌های علمی- تخصصی برگزار شد.
محمود شالویی رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی طی سخنانی در آیین این گفت: ابوالفضل بیهقی، تاریخ نگار منصف و واقعه نگار بزرگ و برجسته‌ای بود که با نگارش کتاب تاریخ بیهقی از حریم زبان گران‌سنگ فارسی پاسداری کرده است.
رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی افزود: بیهقی روایت تاریخی را با حکایت‌های دلنشین و لحن داستان گونه بیان کرده است، وی به دور از سوء استفاده از جایگاه خود، روایت‌ها را بدون دخل و تصرف بیان کرده و رعایت جانب انصاف و حقیقت را نگه نداشته است.
وی با اشاره به اینکه ساخت یادمان مفاخر کشور در معرفی و بهره‌گیری از دانش و اندیشه آنها تاثیرگذار است، تصریح کرد: دراین ارتباط برای تکمیل بنای یادبود ابوالفضل بیهقی اقدامات جدی صورت خواهد گرفت.
شالویی در پایان سخنان خود گفت: برای بهره‌گیری بیشتر از آثار، دانش و اندیشه بیهقی باید ورای استفاده از ابزارهای گذشته از قالب‌های هنری مانند نمایش، سینما و حوزه تجسمی نیز بهره جست تا امکان انتقال این ویژگی‌های ارزشمند به نسل جوان، دانشجویان و دانش آموزان، بیشتر و بهتر فراهم شود.
رییس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی گفت: مجموعه یادمانی استاد محمد تقی شریعتی و فرزند برومندش دکتر علی شریعتی نیز در زادگاهش مزینان در دستور کار قرار دارد که بدین منظور برنامه ریزی های مقتضی صورت می پذیرد و با جدیت دنبال می‌شود .
وی همچنین از شهرداری سبزوار برای ساخت آرامگاه استاد حمید سبزواری قدردانی کرد و ابراز امیدواری نمود که در آینده نزدیک به بهره برداری برسد.
گفتنی است علی تسنیمی، رئیس دانشگاه حکیم سبزواری نیز در این مراسم با تأکید بر اهمیت پاسداشت مفاخر فرهنگی گفت: تاکنون پانزده دوره از همایش ابوالفضل بیهقی در دانشگاه حکیم سبزواری برگزار شده است
وی همچنین با اشاره به فعالیت‌های فرهنگی سبزوار گفت: انجمن آثار ملی (انجمن آثار و مفاخر فرهنگی) در سبزوار از سال ۱۳۵۲ فعال بوده است. در آن سال یادمانی برای ملاحسین کاشفی ساخته شد و سال‌های بعد نیز یادمانی برای ابوالحسن زید بیهقی در شهر ششتمد و یادمانی برای ابن یمین فریومدی احداث شد. انتظار ما و همه فرهنگیان و اهالی سبزوار این است که این همایش زمینه‌ساز چهارمین اثر فاخر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برای ابوالفضل بیهقی شود.
در ادامه حامد قربانی معاون استاندار و فرماندار ویژه سبزوار گفت: ابوالفضل بیهقی معروف به پدر نثر فارسی زبان و قلم خود را در اختیار و مسیر حقیقت و صداقت قرار داد و این خود بزرگترین میراثی است که برای ما به جا گذاشته است.
وی افزود: این ادیب نامدار از راستگوترین عوامل دیوانی دروه غزنوی بود که زبان و قلم خود را در اختیار حقیقت و صداقت قرار داد.
قربانی با بیان اینکه این مورخ نامدار و پدر نثر فاخر فارسی؛ ادبیات دیوانی را به نحوی برجسته منتقل کرده است، اظهار کرد: سادگی و شیوایی نثر، دقت و صداقت، خردگرایی، پرهیز از اغراق در متون، اخلاق گرایی، وفاداری و حقیقت از خصلت های این ادیب برجسته و الگویی پیش روی ماست که می تواند پیوند دهنده نسل جوان با مفاخر فرهنگی باشد.
معاون استاندار و فرماندار ویژه سبزوار تأکید کرد: در شرایطی که نسل جوان در معرض هجمه های فرهنگی قرار دارد باید قدر و منزلت مفاخر گذشته و معاصر کشور همچون بیهقی را بیش از همیشه بدانیم و آنها را به عنوان الگو و چراغ راه آیندگان به نسل جوان معرفی کنیم.
وی اظهار کرد: تکمیل آرامگاه نمادین این مورخ نامدار در زادگاهش روستای حارث آباد سبزوار می تواند این مکان را به مامنی برای ادب دوستان، فرهنگ دوستان و گردشگران تبدیل کند.
در بخش دیگری از این مراسم نیز استادان محمد جعفر یاحقی عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و محمد جعفر دهقی رییس انجمن ایرانشناسی در پیام تصویری به ایراد سخن پرداختند و به ظرفیت های نمایشی در تاریخ بیهقی اشاره نمودند.
برگزاری بخش مردمی همایش در روستای حارث‌آباد
بخش مردمی پانزدهمین همایش ملی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی و مطالعات نثر فارسی نیز با حضور جمعی از تاریخ پژوهان، هنرمندان، نویسندگان، مدیران فرهنگی و هنری استان خراسان رضوی، پنجشنبه اول آبان ماه ۱۴۰۴ در روستای حارث‌آباد سبزوار برگزار شد.
محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در این مراسم گفت: بیهقی زنده است. چه اینکه فردوسی نیز زنده است. سخنوران و شاعران همچنان در این سرزمین بالنده‌اند و می‌درخشند. آفرین بر شما که زبان پارسی را پاس می‌دارید و آن را زبان عشق، هویت و اصالت خویش می‌شمارید.
شالویی پاسداشت زبان فارسی را مایه افتخار دانست و افزود: اینکه در این سرزمین همت و تلاشی برای زنده نگاه داشتن نام و یاد بیهقی وجود دارد و تلاش می‌شود تا دانش‌آموزان و جوانان با فرهنگ، ادب، ایمان و اخلاق او آشنا شوند، مایه خرسندی فراوان است.
وی از اجرای هنری یکی از دانشجویان سبزواری،که نمایشی برگرفته از آثار بیهقی را اجرا کرده بود، تقدیر کرد و گفت:این دانشجوی هنرمند، کاری ارزشمند انجام داده است. به او توصیه می‌کنم منتظر هیچ‌کس نماند و با همان اراده و ایمان کار خود را ادامه دهد. می‌بینید که از دل همین حرکت‌ها، استعدادهایی چون این دانشجوی عزیز برمی‌خیزند که به زیبایی پیام بیهقی را منتقل می‌کنند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: اگرچه به ظاهر، بیهقی امروز در میان ما نیست، اما آثار او زنده و جاودان است. در همین راستا، به مردم شریف سبزوار و حارث آباد قول می‌دهیم که بنای یادمانی بیهقی در این منطقه تکمیل شود. این موضوع را با فرماندار محترم در میان گذاشته‌ایم و مقدمات کار فراهم خواهد شد. از سال گذشته نیز با پیگیری مسئولان استانی و شهرستانی، جلساتی در این زمینه داشته‌ایم و ان‌شاءالله این کار به انجام خواهد رسید.چرا که شایسته است که مردم عالم و آگاه این سامان که بازماندگان فکری بیهقی‌اند نیز چنین گامی در زنده نگه داشتن یاد او بردارند.
شالویی در بخشی از سخنان خود با استناد به حکایتی از مولانا درباره نحوی و کشتی گفت: بیهقی نیز می‌خواست به ما نحوِ محو بیاموزد، یعنی رهایی از ظاهر و رسیدن به معنا. عزت و عظمت بیهقی، فردوسی و دیگر بزرگان ادب فارسی در ظاهر آثارشان نیست، بلکه در اندیشه‌های ژرف و پیام‌های انسانی و اخلاقی آنها نهفته است.»
وی در پایان خاطرنشان کرد: زبان و بیان ما باید متناسب با مخاطبان باشدتا همگان بتوانند از آن بهره‌مند شوند. اگر اندیشه‌های بزرگان ادب و حکمت، همچون بیهقی به میان مردم راه نیابد، تأثیر خود را نخواهد گذاشت. وظیفه ماست که این اندیشه‌ها را زنده نگاه داریم و نسل جوان را با آنها آشنا کنیم.
منبع: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی