به گزارش پایگاه خبری میراث مکتوب، آخرین دیدار دوستانه ماهانه مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در سال 1397 با حضور تنی چند از اساتید و چهره‌های شناخته‌شده فرهنگی کشور، روز چهارشنبه 22 اسفندماه، در محل این مؤسسه برگزار شد.
در این نشست که هفتادمین دیدار دوستانه اهالی فرهنگ و ادب ایران در مؤسسه میراث مکتوب بود دکتر مهدی محقق، استاد احمد سمیعی گیلانی، دکتر احسان اشراقی، دکتر محمود عابدی، دکتر علی رواقی، دکتر علی‌اشرف صادقی، استاد محمد روشن، دکتر علی‌اصغر دادبه، دکتر ضیاء موحد و دکتر حسین معصومی همدانی حضور داشتند.
از دیگر اساتید و شخصیت‌های حاضر در این دیدار می‌توان به حجت‌الاسلام سید هادی خامنه‌ای، احمد مسجدجامعی، استاد منوچهر صدوقی سها، دکتر جواد صفی‌نژاد، محمدحسین ساکت، عمادالدین شیخ‌الحکمایی، دکتر محمدعلی آذرشب، دکتر محمدعلی سلطانی، دکتر بهرام گرامی، خانم دکتر الهه خیراندیش (استاد دانشگاه هاروارد)، مهندس حمید باستانی پاریزی، خانم فریبا مقصودی، خانم دکتر فریبا افکاری، دکتر کریستف ورنر (استاد و مدیر بخش ایرانشناسی دانشگاه ماربورگ آلمان) و مهمت تاشکین (رایزن فرهنگی ترکیه در ایران) اشاره کرد.
در ابتدای نشست دکتر ایرانی، مدیرعامل مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب ضمن تبریک پیشاپیش سال نو، با خواندن یکی از اشعار مرحوم فریدون مشیری در وصف بهار از مجموعه ابر و کوچه (1341) و گرامیداشت یاد او، نشست را آغاز کرد:
بوی باران، بوی سبزه، بوی خاک
شاخه‌های شسته، باران خورده، پاک
آسمان آبی و ابر سپید
برگ‌های سبز بید
عطر نرگس، رقص باد
نغمه شوق پرستوهای شاد
خلوت گرم کبوترهای مست
نرم نرمک می‌رسد اینک بهار
خوش به حال روزگار !
خوش به حال چشمه‌ها و دشت‌ها،
خوش به حال دانه‌ها و سبزه‌ها
خوش به حال غنچه‌های نیمه‌باز
خوش به حال دختر میخک که می‌خندد به ناز
خوش به حال جام لبریز از شراب
خوش به حال آفتاب
اي دل من، گرچه در اين روزگار
جامه رنگین نمی‌پوشی به کام
باده رنگین نمی‌نوشی ز جام
نُقل و سبزه در میان سفره نیست
جامت از آن می که می‌باید تهی است
ای دریغ از تو اگر چون گل نرقصی با نسیم !
ای دریغ از من اگر مستم نسازد آفتاب !
ای دریغ از ما اگر کامی نگیریم از بهار
گر نکوبی شیشه غم را به سنگ
هفت رنگش می‌شود هفتاد رنگ
ایشان با اظهار امیدواری که سال آتی بهتر از سال جاری باشد تأکید کرد که در هر شرایطی باید امید را زنده نگه داشت و با تکیه به همین امید حرکت کرد.
دکتر ایرانی با اشاره به موفقیت‌های مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در سال 1397 که با وجود مشکلات و سختی‌های پیش روی آن حاصل شده، گفت: ما در تولید لحظه‌ای توقف نداشتیم؛ هر چند در انتشار و عدد انتشار همه ناشران مشکل دارند و ما ناچاریم تعداد کمتری از آثار مؤسسه را، طبق نیاز متقاضیان و دانشگاهیان، منتشر کنیم و در اختیار علاقه‌مندان قرار دهیم.
ایشان سپس به انتشار شماره 63 مجله آینه میراث اشاره کرد و از دکتر مجدالدین کیوانی سردبیر و آقای یونس تسلیمی مدیر داخلی این مجله به خاطر زحماتشان برای انتشار منظم و هر چه با کیفیت‌تر این مجله تشکر کرد.
در ادامه جلسه فایلی صوتی از سخنان دکتر کیوانی که به دلیل حضور در کانادا امکان شرکت در نشست را نداشتند پخش شد.
ایشان نیز پس از سلام و درود به حاضران، از عوامل دست‌اندرکار نشر «آینه میراث» با عنوان رفیقان شفیق و همکاران غمگسار یاد کرد و ضمن قدردانی از زحمات تک تک آنان در ادامه به آسیب‌شناسی انتشار این مجله پرداخت.
دکتر کیوانی ضمن اظهار تأسف از عدم ارتقای کیفی مقالات مجله طی سالیان اخیر، گفت: صرف نظر از انبوه مقالات رسیده به دفتر آینه میراث که خارج از حوزه کار این مجله است و گرهی از کار ما نمی‌گشاید بقیه هم اکثرا به حد نصاب نمی‌رسند و در نتیجه مجله با کمبود مقاله قابل نشر مواجه است.
ایشان اغماض و مسامحه را دارای حدودی و مجله را ناگزیر از حفظ حداقل‌هایی دانست و گفت: کمتر مقاله‌ای به ما می‌رسد که آثار ابتکار و کندوکاو در عرصه‌های نو و راه‌های نرفته در آنها دیده شود.
دکتر کیوانی ادامه داد: شمار قابل ملاحظه‌ای از مقالات اساسا محدود می‌شود به عیب‌جویی و گاه تحقیر کار پژوهشگران پیشین و وصله و پینه کردن کار آنها و حکم کردن به ضرورت تصحیح و چاپ مجدد آن و تعدادی از مقاله‌ها نیز در واقع شکل خلاصه شده پایان‌نامه‌های دانش‌آموختگان کارشناسی ارشد و دکتری است که معمولا مزین به نام استادان راهنمای آنهاست و از سستی ساختار و ضعف نگارش برخی از آنها بر می‌آید که استاد فقط اجازه داده که نامش همراه نام دانشجو در صدر مقاله نوشته شود والا بعید می‌نماید که حتی شکل نهایی مقاله را خوانده باشد.
سردبیر مجله آینه میراث با گلایه از دانشوران حوزه ادبیات کشور که اهتمام‌شان بر برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های تحقیقی نو به حداقل رسیده است، گفت: کم‌حوصلگی از سویی و تمایل تند به راه‌های میانبر مجالی به رفتن به دنبال تحقیقات واقعی و بکر نمی‌دهد و نتیجه انبوه سرسام‌آور مقالات کم‌ارزش تکراری و حتی مبتذلی است که در مجلات به اصطلاح علمی همه ماهه می‌بینیم و می‌خوانیم.
وی در پایان از داوران مجله خواست که مقالات را به دقت بیشتر و نگاه جامع‌تری داوری کنند و در این باره گفت: صرف این که موضوع مقاله جالب است کافی نیست، بلکه این نیز به همان اندازه مهم است که نویسنده این موضوع را چگونه و با چه زبان و بیانی پرورانده است.
وی با آرزوی نوروزی فرخنده و تندرستی‌ای پایدار برای حاضران، و سالی با تلاطم کمتر و آرامش بیشتر سخنان خود را به پایان رساند.
در ادامه این دیدار دوستانه دکتر محمود عابدی به مرور مطالب آخرین شماره منتشر شده گزارش میراث و نقد و بررسی آن پرداخت.
دکتر عابدی ضمن تحسین از این مجله به خاطر ظاهر آراسته، مقالات متنوع و خواندنی آن و زبان استوار مقالات آن، گفت: انصافا در زمینه نقد کتاب و نسخه‌شناسی و معرفی متون جدید به نظرم مجله گزارش میراث منحصر بفرد است.
وی انتشار بیش از یک مقاله از یک نویسنده، روی دادن برخی خطاها در تصحیح برخی اشعار و نقد نویسنده به جای نقد نوشته در یکی از مقالات را از جمله اشکالات معدود این شماره دانست و گفت: در نقد مقاله علمی روبرو شدن با ضعف‌های نویسنده نقادی و نقد ادبی نیست و اصولا نقد وقتی مفید است که درستی و نادرستی را به ما نشان دهد و نه درست را و نادرست را.
دکتر عابدی افزود: وقتی ما می‌بینیم منتقد نویسنده مقاله را مورد هدف قرار داده است ذهن و عاطفه از ادامه سخن نویسنده گریزان می‌شود و نمی‌تواند درستی نوشته او را یا نادرستی آن را بفهمد.
وی یکی دیگر از اشکالات این شماره گزارش میراث را آمیخته بودن مقدمه آن با طنز و شوخی دانست و گفت: چنین مطلبی باید بسیار جدی، بسیار دقیق و بسیار هدفمند باشد و به موضوعاتی همچون گزارش کار مجله، طرح مسائل آن، نقد مقالاتی که در این نوع مجلات به چاپ می‌رسد و یا موضوعی که آگاهی از آن نیاز مبرم خوانندگان است اختصاص یابد و هیچ کدام از این موارد جای طنز ندارد و استفاده از طنز برای نقد در چنین جایگاهی ارزش‌های اخلاقی و ادبی مقاله را از بین می‌برد.
دکتر عابدی ضمن تجلیل از عمادالدین شیخ الحکمایی، یکی از نویسندگان این شماره، از حاضران خواست که به خاطر تخصص و دقت تحسین‌برانگیزی که در قرائت یکی از اسناد مربوط به یکی از مشایخ کازرون و کشف کلمات این سند به خرج داده وی را تشویق کنند.
وی در پایان ضمن تأیید کاسته شدن تلاش‌های اساتید در امر نقد و تصحیح متون گذشته، در چنین شرایطی فعالیت نشریاتی همچون گزارش میراث را غنیمت دانست و گفت: به سهم خود از کسانی که این مجله را به این زیبایی و نفاست و خالی از خطا ترتیب و سامان داده‌اند از جان و دل قدردانی و تشکر می‌کنم.
در ادامه دکتر ایرانی به معرفی اساتید و چهره‌های جدید حاضر در جلسه و فعالیت‌های آنان پرداختند و حاضران آنان را مورد تشویق قرار دادند.
دکتر ایرانی سپس به معرفی برخی از کتاب‌های اهدا شده به مؤسسه میراث مکتوب پرداختند؛ از جمله: مرقع سعدی ارسالی از سوی خانم دکتر بروجردی، نامه‌هایی به ناصرالدین شاه (مجموعه‌ای از عرایض متضمن عوامل شاه به امین السلطان) به کوشش آقای عبدامین، کوروش‌نامه سروده تقی سالک متخلص به پویا با ویرایش آقای رفیعی (پزشک متخصص فعال در حوزه تحقیق و تصحیح متون با بیش از 30 اثر) و نون جو و دوغ گو از مهندس حمید باستانی پاریزی.
دکتر ایرانی همچنین به برخی از مهمترین رویدادهای سال و ماه گذشته اشاره کرد؛ از جمله: برگزاری نشست با تنی چند از فلاسفه آلمان به سرپرستی آقای توماس ورتز، مدرس مطالعات اسلامی در دانشگاه‌های زوریخ، برن، ارشاس (دانمارک) و دانشگاه آزاد برلین درباره فلسفه تفتازانی، برگزیده شدن کتاب سنجش منابع تاریخی شاهنامه از آقای فرزین غفوری، برگزیده شدن فهرست نسخه‌های خطی فارسی پاکستان (چهار جلدی) اثر دکتر عارف نوشاهی به عنوان اثر شایسته تقدیر در جشنواره کتاب سال و برگزیده شدن این اثر از سوی حامیان نسخ خطی، برگزیده شدن تارنمای میراث مکتوب به عنوان سایت برتر حوزه ایرانشناسی و رونمایی از جلد هجدهم فرهنگنامه نوجوانان و کودکان به همت خانم دکتر انصاری، انتشار اللاهوتیه فی شرح تهذیب المنطق به کوشش آقای محمود محقق فرزند استاد مهدی محقق و آماده انتشار شدن کتاب افضل التواریخ به کوشش استاد اشراقی از دیگر مواردی بود که دکتر ایرانی به آنها اشاره کرد.
ایشان همچنین از کسانی که با تقبل بخشی از هزینه‌های چاپ کتاب به نشر آثار میراث مکتوب کمک می‌کنند تشکر کرد و گفت: تقریبا در طول چند سال اخیر ما از کمک‌های نقدی و غیرنقدی حدوداً 50 نفر برای بقای مؤسسه و آثاری که چاپ شده است بهره برده‌ایم.
در ادامه دکتر ایرانی از آقای احمد مسجدجامعی به عنوان یکی از بنیانگذاران مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب و از مفاخر فرهنگی کشور یاد کرد و ضمن تشکر از همراهی‌ها و پشتیبانی‌های ایشان از آقای مسجدجامعی دعوت کرد که چند دقیقه‌ای برای حاضران سخن بگویند.
احمد مسجدجامعی ضمن ابراز خرسندی از حضور در جمع اساتید و چهره‌های فرهنگی و ادبی و دانشی، گفت: خیلی خوشحال هستم که جلسات دیدار دوستانه مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب در چهارشنبه‌های آخر ماه تداوم دارد و فعالیت‌های این مؤسسه گسترش یافته است.
وی با بیان این مطلب که از ابتدا هم قرار بر این بوده که این مؤسسه با همت اساتید و اهل خیر پیش برود، گفت: مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب اگر استقلالی هم دارد برآمده از استغنایی است که در برابر کمک‌های رسمی دارد و از این جهت باید از آقای ایرانی و اساتیدی که در شرایط دشوار هم این مجموعه را کمک و حمایت کرده‌اند سپاسگزار باشیم.
وی سخنان خود را با تبریک پیشاپیش سال نو و بیت «نوروز از آن شد پر شعف، هم صاحب عز و شرف، کان روز سالار نجف، آمد به تخت سروری» به پایان برد.
در ادامه امین اشراقی، فرزند دکتر احسان اشراقی، شعر خود را که در نگاهی به دو شعر «گون» و «بنفشه‌های اسفند» استاد شفیعی کدکنی سروده شده است، خواند:
گفتی کاش می‌شد وطن را چون جعبه بنفشه اسفند از منزلی به منزل دیگر برد
آری در عرصه هماره تقلای زندگی دنیا پر است از سخن هیچ و کاشکی
اما ای زاده دلیری و آزادگی
کز باد و باران و ابرهای بخشنده سخن می‌گویی
تا بر صحاری این دشت‌های عقیم کریمانه بگذرند
«کاش» و «اگر» طریقت مردان ره نبود
در عرصه‌های تنگ نام‌آوران عرصه میدان نام و ننگ
همچون گون به عشق وطن پای بسته‌اند
آسوده از مهاجرت باد و ابرها
در پایان این جلسه نیز آقای دکتر کامران همت‌پور، محقق، نویسنده، آهنگساز، نوازنده تار، سه تار و تنبور و پدیدآورنده آلوم «مناجات» و کتاب «موسیقی غذای روح» به اجرای قطعاتی با ساز تنبور پرداختند.