میراث مکتوب – کتاب خلاصة الاشعار یکی از مفصل ترین و جامع ترین و پرمحتواترین تذکره های شعرای فارسی است که میرتقی الدین محمد حسینی کاشانی از سادات کاشان (متولد 956 و متوفی حدود 1024 ق)، معروف به میر تذکره و متخلص به «ذکری » تألیف آن را در سال 975 در نوزده سالگی آغاز کرده و ظرف مدت حداقل 42 سال با اصلاح و تکمیل آن و با پشتکار و همت بی نظیر آن را در سال 1017 ق به پایان برده است.
و این تاریخ اخیر را خودش به حساب ابجد در آخر قطعه ای که به مناسبت زیارت دوم خود از مشهد سروده است به صورت «دوم زیارت مشهد» ذکر کرده است. البته قرائن نشان می دهد که بعد از این تاریخ هم مطالبی بدان افزوده است، گرچه در مجلد ششم آن تصریح کرده است که در سال 1016 دیگر در تذکره نویسی را به علت ضعف بنیه بسته و دیگر نامی بدان ذیلی بر کتاب نمی افزاید اما گویا این توبۀ خود را شکسته و بعدا خود افزوده و اشعار 206 شاعر دیگر را که بعد از «خاتمۀ» کتاب یافته است بدون شرح حال آنها در آن آورده است و نیز در یکی از نسخه ها، بیست شاعر دیگر را هم به خاتمه افزوده است.
متن کامل این مقاله نوشتۀ مصطفی ذاکری که در تازه ترین شمارۀ دوماهنامۀ گزارش میراث (دوماهنامۀ تخصصی اطلاع رسانی در حوزۀ نقد و تصحیح متون، نسخه شناسی و ایران شناسی – دورۀ دوم، سال هشتم، شمارۀ سوم و چهارم مرداد – آبان 1393) منتشر شده است اینجا بخوانید.