کتابخانه اهدایی زنده‌یاد احمد اقتداری به مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی شامل 2156 جلد کتاب، 76 عنوان مجله و 2300 قطعه عکس از مناطق جنوبی ایران است. اغلب کتاب‌های این کتابخانه در زمینه ادبیات، تاریخ، به خصوص تاریخ جنوب ایران، و سفرنامه‌ها است.
زنده‌یاد احمد اقتداری کتابخانه ارزشمند خود را سال 1387، به رغم پیشنهادات بسیار از جانب مراکز مختلف، به مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی اهدا کرد. وی در کنار کتابخانه، مجموعه اسناد، عکس‌ها و نقشه‌های تاریخی خود را نیز به این مرکز اهدا کرد.این مجموعه در سالن مجموعه‌های اهدایی طبقه نخست مرکز قرار گرفت و به نام «کتابخانه خلیج‌فارس» نامگذاری شد.
همچنین این مجموعه دارای دوره کاملی از مجلات «آینده»، «یغما»، «فرهنگ ایران زمین»، «راه و بار» و … است.
مجموعه عکس‌های ارزشمند استاد حدود 23 ویترین از عکس‌های تاریخی جنوب ایران و اصل تصاویر کتاب آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان است. آثار احمد اقتداری به همراه لوح‌ها و تقدیرنامه‌های استاد نیز در قفسه‌ای جداگانه در کتابخانه‌اش نگهداری می‌شود.
اقتداری بنا به میل و رغبت خویش هر هفته در دفتری که در کنار «کتابخانه خلیج‌فارس» به او اختصاص داده شده، حضور می‌یافت و علاقه‌مندان و مشتاقان به مسائل خلیج فارس از محضر وی بهره‌مند می‌شدند. در بهمن ماه 1392ش دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی به پاس بیش از نیم قرن تحقیق و فعالیت فرهنگی احمد اقتداری در حوزه خلیج فارس و جنوب کشور ضمن قدردانی از این اندیشمند فرهیخته از تندیس وی در سرسرای مرکز رونمایی کرد.
زندگینامه زنده‌یاد اقتداری
احمد اقتداری جغرافیدان، پژوهشگر برجسته مطالعات خلیج فارس، وکیل و استاد دانشگاه سال 1304ش در شهر لار دیده به جهان گشود. او از نوادگان فتحعلی‌خان بیگلربیگی گراشی، حاکم لارستان و بنادرخلیج فارس در عصر قاجار و اصالتا از گراش، شهری نزدیک لار در استان فارس است.
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در آن شهر گذراند. دو سال در دانشسرای مقدماتی شیراز درس خواند و با سمت آموزگاری به لار بازگشت. در 1327ش رئیس فرهنگ لارستان شد و در این سمت به اوضاع فرهنگی و آموزشی لار سروسامان داد. در تابستان 1328ش بر اثر مخالفت با عبدالرحمان فرامرزی، که قصد داشت از حوزه لار به نمایندگی مجلس برسد، از ریاست فرهنگ عزل شد و به تهران انتقال یافت. او در وزارت فرهنگ (آموزش و پرورش کنونی) مشغول به کار شد.
در 1328 ش، در تنش‌های انتخاباتی مجلس شورای ملی و اختلافات محلی در لار، که به کشته‌شدن عده‌ای از مردم انجامید، اقتداری به اتهام «تحریک مردم و اقدام علیه امنیت ملی» در تهران دستگیر، و برای محاکمه به لار اعزام شد. او در محاکمه‌ای ساختگی و نمایشی نخست به اعدام محکوم، اما در دادگاه بعدی از اتهامات تبرئه شد. محبوبیت او در میان مردم منطقه، هم موجب دردسرهای فراوان برایش و هم از عوامل محافظتش در برابر خصومت‌ها و توطئه‌چینی‌ها بود و پس از رهایی از لار به تهران رفت. در کنکور دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران پذیرفته شد و ساعاتی هم در دبیرستان‌های تهران درس می‌داد. در دوره دکتر محمد مصدق، انجمن شهر لار وی را به شهرداری آن شهر برگزید. وی در آبادانی و تامین رفاه مردم بسیار کوشید. پس از کودتای 28 مرداد 1332ش به ناگزیر به تهران رفت و دور از جنجال سیاست، سال‌ها در دبیرستان‌های تهران و دانشسرای مقدماتی به تدریس پرداخت.
سال 1332ش پروانه کارآموزی وکالت درجه یک برایش صادر شد و در 1334ش موفق به اخذ اجازه وکالت پایه یکم دادگستری شد تا علاوه بر 30 سال معلمى و خدمت به نونهالان این مرز و بوم چهل سال هم در شغل وکالت دادگسترى به جامعه خود خدمت کند. سال 1334 ش به عضویت انجمن اطلس زبان‌شناسی ایران پذیرفته، و همکاری او با ابراهیم پورداود، حسن تقی‌زاده، احسان یارشاطر، ایرج افشار، و پرفسور رُدار سویسی آغاز شد. در 1342 ش خود را نامزد نمایندگی مجلس شورای ملی از لار کرد، اما حکومت مانع انتخاب‌شدنش شد. سال 1343 ش، به‌عنوان کارشناس جاذبه‌های گردشگری ایران، در سازمان جلب سیاحان، مشغول به کار شد. در همان سال، همراه هیئتی از کشورهای سواحل جنوبی خلیج فارس بازدید کرد. آن هیئت مأمور بود زمینه‌های صادرات ایران را فراهم آورد. سال 1346 ش، در مقام کارشناس خبره جاذبه‌های گردشگری ایران و تحقیق در امور آن، مأمور شد به چند کشور عربی سفر کند. او تا 1348 ش برای بررسی مشکلات صنعت گردشگری و جلب گردشگر به ایران، به بسیاری از شهرها و مناطق دورافتاده ایران سفر کرد و در خلال این سفرها درباره مشکلات معیشتی و فرهنگی مردم و نیز از نارضایی آنان گزارش‌هایی تهیه، و به دولت وقت تسلیم کرد.
اقتداری همزمان به تحقیق و پژوهش درباره تاریخ منطقه لارستان پرداخت. به همین دلیل او را یکی از برجسته‌‌ترین کارشناسان در زمینه مطالعات خلیج فارس دانسته‌اند. اقتداری طی سال‌ها تحقیق درباره حوزه خلیج فارس و دریای عمان، و نیز برای اثبات مستند و مستدل حقانیت ایران در حوزه خلیج فارس در برابر مدعاهای نادرست و بی‌سابقه سیاسی، به کشورهای بسیاری سفر، و از کتابخانه‌ها و دانشگاه‌ها و مؤسسات فرهنگی این کشورها بازدید کرد؛ همچنین منابع و اسناد بسیاری برای تحقیقات خود گردآورد.
از احمد اقتداری بیش از 31 کتاب و صد مقاله به چاپ رسیده است. وی صاحب تألیفات و تصحیحات متعددی است. علاوه بر انتشار دیوان اشعار شاعران، ترجمه آثار نویسندگان و پژوهشگران غیرایرانى، چاپ قصههاى مثنوى، منطقالطیر و به تحقیقات علمى در زمینه لهجهشناسى، زبان و فرهنگ برخی مناطق کشور هم پرداخته است. افزون بر اینها انتشار آثار چاپ نشدۀ دکتر احمد اقتداری بنا به وصیت او به مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی واگذار شده است. از اختصاصات مهم شماری از آثار اقتداری، مشاهدات مستقیم، اطلاعات دست اول، مطالبی که در منابع مکتوب نیامده است، مصاحبه، و تحقیق میدانی اوست.
اقتداری کوشیده است در آثارش از شواهد عینی جغرافیایی و تاریخی استفاده کند. اطلاعات فراوانی که درباره تاریخ‌های محلی گرد آورده، منابع کم‌نظیر و ارزشمندی برای تألیف تاریخ اجتماعی صفحات جنوب ایران است. ارجاع شماری از ایران‌شناسان خارجی نامور به آثار اقتداری، از نشانه‌های سندیت و اعتبار مطالعات اوست. برخی از آثار او عبارتند از: «خلیج‌فارس از دیرباز تاکنون»، «لارستان کهن و فرهنگ لارستانی»، «دیار شهریاران و آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان و بحرین.
در 1391ش جایزه ویژه موقوفات دکتر محمود افشار با عنوان جایزه تاریخی و ادبی افشار برای زبان فارسی و وحدت ملی ایران به احمد اقتداری اهدا شد.
احمد اقتداری پس از عمری تلاش برای اعتلای فرهنگ و دفاع از حقوق مردم ایران در پهنای آبهای خلیج فارس، در سحرگاه روز سه‌شنبه 27 فروردین ماه 1389 دارفانی را وداع گفت.
منبع: ایبنا