میراث مکتوب – محمد امین شاعر اهل سنّت متولد بلخ در نیمۀ اول قرن سیزدهم شمسی است. تنها اثر باقی مانده ی وی کلیات اشعار به صورت نسخۀ خطی میباشد که شامل غزل، قصیده، مخمس، تک بیت و رباعیات، ترجیع بند، ترکیب بند و مثنوی است. شاعردر غزل وامدار حافظ و سعدی و در مثنوی مقلد نظامی است. وی در ساختار سرودن اشعار نوآوری هایی داشته و در آفرینش تعبیر، ترکیبات جدید و واژگان، در عصر خود کم نظیر بوده است. محمد امین در غزلیات و مثنوی های خود ضمن استفاده از ذخائر زبان خاص شعر، به کاربرد زبان رایج مردم علاقمند بود. ایشان به زبان ترکی هم شعر سروده است که احتمال میرود، زبان مادریش ترکی بوده است. در این جستار سعی شده است با بررسی نوآوری ها و ویژگیهای شاعرانه در سطح ساختار زبانی و ادبی، ضعفها و قوتهای شعر مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نتیجه بیانگر این است که زبان فارسی از خاصیت ترکیب پذیری وسیعی برخوردار بوده و شاعر با درک این معنا به خلق ترکیبهای شاعرانه و بدیهی پرداخته است.
متن کامل این مقاله نوشتۀ فوزیه بی بی (نقوی) که در فصلنامۀ تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب) سال دهم، شمارۀ سوم، پاییز 1396، شمارۀ پیاپی 37 منتشر شده است اینجا بخوانید.