در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام احمدی، رئیس سازمان سمت، به سخنرانی پرداخت و سپس دکتر محمد دبیرمقدم دربارۀ کتاب خود سخن گفت. همچنین دکتر علی‌اشرف صادقی و دکتر حسن رضائی باغ‌بیدی، از دیگر اعضای پیوستۀ فرهنگستان، و محمد راسخ‌مهند این کتاب را بررسی کردند.
دکتر صادقی در سخنان خود دربارۀ این کتاب اظهار کرد: به آقای دبیرمقدم برای نوشتن چنین کتاب خوبی تبریک می‌گویم. او بی‌شک سال‌ها برای تهیۀ موضوعات این کتاب زحمت کشیده است. دربارۀ اطلاعات علمی این کتاب تردیدی نیست و کتابی است مرجع، اما معمولاً در انجام چنین کارهایی همیشه اشتباه‌هایی پیش می‌آید. بسیاری از مطالب این کتاب نخستین بار است که تحقیق شده‌اند. من نتوانستم همۀ فصل‌های کتاب را بخوانم، اما کارهای یارشاطر و دیگران را در این زمینه خوانده‌ام.
وی در ادامه افزود: در جزئیات کتاب حرف‌هایی دارم. نکاتی در فصل اول کتاب طرح شده که من دربارۀ آن‌ها با دکتر دبیرمقدم اختلاف‌نظر دارم؛ مانند«به» که جهت را نشان می‌دهد، «تا» پایان جهت را نشان می‌دهد و «از» نشانگر شروع یک جهت و «را» نشانۀ مفعول بی‌واسطه است. درواقع معانی‌ای که در حرف اضافه هست در «را» نیست.
مدیر گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: تمام مطالبی که در فصل اول گفته شده لازم بوده، ولی بعضی نکات و موارد کم تشریح شده و نویسنده بیشتر به آن‌ها نپرداخته است. مثلاً وقتی از حالت نمایی در مکاتب مختلف برای دانشجویان سال اول حرف می‌زنیم، باید بدانیم که نقش نمایی چیست و کمی هم آن را بازتر کنیم. البته این کتاب برای متخصصان است و همچنین کسانی که دستور زبان فارسی را می‌دانند و می‌کوشند که کتاب را بفهمند.
وی در ادامه با اشاره نکات ویرایشی کتاب بیان کرد: سازمان سمت باید در ویرایش و نقطه‌گذاری و آوردن علائم سجاوندی دقت بیشتری کند. به گمانم مؤلف در نوشتن چنین کتاب‌هایی آن‌قدر درگیر اصل و صحت ارائۀ مطلب است که نمی‌تواند به همۀ موارد رسیدگی کند. این سهل‌انگاری معمول است. از این‌ها که بگذریم بعضی کلمه‌ها معادل فارسی نداشتند و مؤلف، اصل انگلیسی آن‌ها را آورده است.
دکتر حسن رضائی باغ‌بیدی، مدیر گروه زبان‌ها و گویش‌های ایرانی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نیز در سخنان خود دربارۀ این کتاب اظهار کرد: برای من افتخار است که دربارۀ این کتاب حرف بزنم. کتاب ردهشناسی زبانهای ایرانی از آثار ماندگار در حوۀه زبان‌شناسی است و تاریخ نشان خواهد داد که روی دست این اثر کتابی نخواهد آمد. مؤلف به بهترین نحو ردهشناسی زبانهای فارسی را بررسی کرده و از همۀ نقاط ایران زبان‌هایی انتخاب شده که می‌توانند نمایندۀ خودشان باشند. منظورم زبان‌هایی است از شمال و جنوب و شرق و غرب و جنوب شرقی ایران. آقای دبیرمقدم برای این کتاب زحمت زیادی کشیده است و این امر بر کسی پوشیده نیست. برای نوشتن این کتاب سال‌ها وقت نیاز است. درواقع دکتر دبیرمقدم در کنار پروفسور «کامری» و دیگران کارش بی‌نظیر است.
وی در ادامه افزود: بی‌اغراق بگویم، هر صفحۀ کتاب آموزنده است و خواندن آن برای کسانی که در این وادی حرکت می‌کنند و برای دانشجویان زبان‌شناسی بسیار ضروری است. من فصل دوم کتاب را به‌دقت خوانده‌ام که به تخصصم، یعنی فارسی باستان و فارسی میانه مربوط می‌شود. مؤلف مواد زبانی بسیاری را از این زبان‌ها گرفته، اما ای‌کاش فصل دوم که پیشینۀ زبانهای ایرانی است، شواهد نتیجه‌گیری را تأیید می‌کرد.
دکتر رضائی باغ‌بیدی در ادامه به برخی نمونه‌های کتاب اشاره کرد و توضیح داد: برخی کاستی‌ها که در کتاب است به محدودیت منابع برمی‌گردد. کار نویسندۀ کتاب باید به‌عنوان پژوهشی میدانی بررسی شود. برخی از شواهدی که ایشان در کتاب استفاده کرده‌اند، در سال ۱۳۴۷ توسط دکتر شادان ترجمه شده و اهمال‌هایی که در آن ترجمه رخ داده در این کتاب هم منعکس شده است. علاوه بر این‌ها آقای دبیرمقدم همه جا برای سلسلۀ هخامنشیان واژۀ «امپراتوری» را به کار برده‌اند که به نظرم درست نیست. همۀ شاهان هخامنشی خودشان را شاهنشاه خطاب می‌کردند و این در تاریخ هم هست.
این عضو پیوستۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: ایشان زبانهای ایلامی را به‌عنوان زبانهای بین‌النهرین بررسی کرده‌اند، درحالی‌که ما به‌هیچ‌وجه زبان ایلامی را به‌عنوان زبانهای بین‌النهرین به جا نمی‌آوریم. همچنین نویسنده در ترجمۀ برخی واژه‌ها دچار اشتباه شده است.
محمد راسخ مهند، دیگر استاد زبان‌شناس حاضر در این نشست، نیز در سخنانی اظهار کرد: این کتاب را با اشتیاق خواندم. در زمینۀ رده شناسی مقاله‌هایی از جمله مقالۀ آقای گرینبرگ چاپ شده و بعد از پنجاه سال هم شاهد آن هستیم که کتاب آقای دبیرمقدم منتشر شده است. کتاب‌های درسی مهمی در این زمینه داریم، همچنین امروز با توسعۀ فضای مجازی می‌توان ردهشناسی را در اینترنت بررسی کرد. اطلس‌های متعددی در این باره وجود دارد. همچنین بایگانی‌های همگانی‌ای داریم، اما حرفم این است که سهم زبانهای ایرانی در تحقیقات پنجاه سال اخیر چه بوده است. متأسفانه از سه رویکردی که در زبان‌شناسی داریم یک رویکردش را به هیچ عنوان به دانشجویان کارشناسی ارشد تدریس نمی‌کنیم که این امر می‌تواند نقطه‌ضعفی عمده در بررسی ردهشناسی زبانهای ایرانی باشد.
در این جلسه دکتر محمد دبیرمقدم به معرفی فصل‌هایی از کتاب ردهشناسی زبانهای ایرانی پرداخت و از آشنایی با پروفسور کامری و تشویق وی نسبت به چاپ این کتاب سخن گفت.
منبع: فرهنگستان زبان و ادب فارسی