میراث مکتوب – شیخ حمزه بن علی اسفراینی از شاعران و نویسندگان قرن نهم قمرى است.
این شاعر عارف سال هایی از زندگی خود را در هند و دربار پادشاهان دکنی گذراند. از شیخ آذري آثاري به نظم و نثر باقی مانده که شامل چند مثنوي، دیوان اشعار و کتاب جواهر الاسرار است. کتاب اخیر از آثار منثور شیخ است. دیوان شیخ آذري نزدیک به پنج هزار بیت داشته و شامل حدود 32 قصیده، پانصد غزل و تعدادي ترجیع بند، ترکیب بند، قطعه، رباعی و تک بیتی است. از این دیوان، نسخه هاى خطی زیادى در کتابخانه هاي جهان پراکنده است. دو نسخه از آن در کتابخانه ملک در ایران و چهار نسخۀ دیگر در هند، دانمارك، انگلستان و فرانسه نگهداري می شوند. یکى دیگر از نسخه هاى جدید دیوان شیخ آذرى که از آن در فهرست ها نامى برده نشده است، در جُنگى فارسى پیدا شده که در این مقاله به بررسى و معرفى آن مى پردازیم.
متن کامل این مقاله را که توسط یوسفعلی یوسف نژاد و محمدحسن بهنام فر نگاشته شده و در شماره 24 پیام بهارستان منتشر شده است اینجا بخوانید.