وی افزود: این ایرانیان بودند که متون بودایی را از زبان سانسکریت به چینی ترجمه کردند و این ایرانیان بودند که وارث حکمت گذشتگانی مانند یونانیان بودند و نه اروپاییان. متون ایرانی متعددی در قرون بسیار دور به زبان های دیگر ترجمه شده است و همه این کارها مدیون زحمات دانشمندان گمنام ایرانی بوده است.
اعوانی با اشاره به اهمیت نسخه های خطی گفت: اروپاییان در دو قرن گذشته بهترین نسخ خطی ما را بردند. ما در موسسه حکمت و فلسفه در حال تصحیح و گردآوری آثار ابن سینا هستیم و واقعیت در این مورد این است که ۳۵ تا ۴۰ درصد آثار ابن سینا، به صورت نسخه خطی است و حتی یک بار هم به صورت چاپ امروزی، چاپ نشده است. ما در ایران نسخه خطی از ابن سینا که جلوتر از قرن هشتم و نهم باشد، نداریم ولی در اروپا این قبیل نسخه ها یافت می شود.
وی در پایان کتابشناسی علمی را ویژگی ممتاز استاد حائری دانست و گفت: یکی از جنبه های شخصیتی استاد حائری، کتابشناسی اوست، او به واقع یک عالم فرهیخته است و اساتید و دانشمندانی که مانند او باشند در ایران کم نیستند.
خاطراتی از سید محمود دعایی درباره حفاظت استاد حائری از کتابخانه مجلس
حجتالاسلام سید محمود دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات آخرین فردی بود که در مراسم پاسداشت عبدالحسین حائری به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: در ۲۲ بهمن روز پیروزی انقلاب اسلامی جمعیت انبوهی در خیابانها راه افتاده بودند و شهید مطهری به حالت هراسانی دنبال من میگشت، با او تماس گرفتم و به من گفت هرطور شده خودت را به کتابخانه مجلس برسان چون عدهای از نیروهای گاردی به داخل کتابخانه پناه بردهاند، نکند مردم برای دستگیری آنها به کتابخانه مجلس بروند و این ثروت فرهنگی از بین برود، وقتی آمدم صحنه عجیبی دیدم و دیدم حائری از مخزن کتابخانه مجلس به خوبی محافظت میکند، من در آنجا خیالم جمع شد و به شهید مطهری گفتم.
وی افزود: استاد عبدالحسین حائری اگر در قم میماند یکی از مراجع عالیقدر بود ولی ایشان به پرورش دانشجویان و تربیت نسلها پرداختند. استاد علامه حائری در کنار دایی بزرگشان نقشی فراحوزهای داشتند. افتخار داشتم در ۶ دورهای که در مجلس بودم هر وقتی خواستم از اندیشمند، فروتن و بزرگواری الهام بگیرم نزد ایشان میآمدم.
مدیر مسئول موسسه اطلاعات با بیان اینکه میخواهم به افشاگریی علیه خود بپردازم، گفت: من در دوران بعد از انقلاب برای بعضی از مسئولان کارگشایی و راه گشایی داشتم. به طور نمونه معاون وزارت امور خارجه مدتی به دلایلی منزوی شده بود. زمانی مرا خواست و حاجتش را گفت و از من تقاضای یک سفر خارجی را کرد که من هم کار او را راه انداختم. وقتی از سفر خارج برگشت، برای تقدیر از من قرآن خطی نفیسی را به من اهدا کرد و هر چه من امتناع کردم از پذیرش آن کرد او به من اصرار کرد من آن را به اسم خودش به آستان قدس رضوی هدیه و به نام خودش ثبت کردم و رسیدش را به او دادم.
وی افزود: چند سال قبل این اتفاق تکرار شد. ایرج امینی فرزند علی امینی نخست وزیر شاه که در پاریس زندگی میکرد، برای یکی از کارهای تحقیقاتی اش احتیاج به برخی اسناد داشت. پیگیریهای زیادی کرده بود تا اینکه با من صحبت کرد و من منابعی که میخواست در اختیارش گذاشتم. وی همچنین میخواست به ایران برای کاری بیاید اما میترسید تا اینکه با همراهی من بدون مشکلی کارش را انجام داد و برگشت.
دعایی در پایان گفت: امینی هم به عنوان حقشناسی اثری خانوادگی را به من اهدا کرد، من از این هدیه هم امتناع کردم اما او به شوخی گفت ما به این چیزها زیاد احترام نمی گذاریم ولی برای شما این ها ارزشمند است. من این اثر را هم به کتابخانه مجلس اهدا و به نام خود وی ثبت کردم و برگهاش را برای او فرستادم. آقای ابهری (رئیس وقت کتابخانه مجلس) هم لوح زیبایی را برای قدرشناسی خطاب به آقای امینی نوشت که من این لوح را هم به آقای امینی دادم.
قرائت پیام علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و متن قدردانی استاد عبدالحسین حائری از برگزار کنندگان این آیین نکوداشت، از دیگر برنامه های این مراسم بود.