میراث مکتوب- کتاب «نزهة الارواح بتطریب الاشباح» با تصحیح بهروز امینی به بهای ۱۱۰ هزار تومان توسط موسسه تالیف، ترجمه و نشر آثار هنری (متن) فرهنگستان هنر منتشر شده است. «نزهةالأرواح بتطریب الأشباح» نسخهای منحصر به فرد و ارزشمند از مؤلّف ناشناختهای به نام یعقوب بن محمّد الحنفی (سده ۱۰و۱۱ ق) است که در گنجینه مخطوطات کتابخانه ملّی ملک محفوظ است.
در این کتاب، ۳۲۲ تصنیف از مصنّفان ایرانی یا پروردگان استادان ایرانی که در خدمت دربارهای سلاطین تیموری، صفوی و عثمانی بودهاند ثبت شده که با توجّه به محتوای کتاب و شیوه نگارش متن میتوان آن را در زمره مجموعههای ادوار سلطانی برشمرد. حنفی در دیباچه کتاب علّت تدوین این مجموعه را بروز فساد در الفاظ و دورشدن از اصل تصانیف بیان کرده و بنا بر این دلایل، اقدام به تدوین و تصحیح الفاظ آنها با استناد به شنیدههای خود از مصنّفین آثار و یا راویان معتمَدِ تصانیف کرده است.
از وجوه تمایز نسخه ملک با مجموعه ادوار سلطانی، مشخّص بودن نام کتاب و مدوِّن آن است و دیگر آنکه کتاب حنفی دربردارنده تعداد قابل توجّهی تصنیف در فرم «پیشرو» است که در آثار همعصر این کتاب چنین مجموعه ارزشمندی گردآوری نشده است و مهمترین نکته، صحّت و دقّت بسیار زیاد کاتب در کتابت و سجاوندی کردن متن تصانیف و ترنّمات آنهاست که در سایر مجموعهها رعایت چنین امانتداری در نگارش و روایت آثار مشاهده نمیشود.
از آنجا که تا کنون نمونهای از این دست آثار در کتابخانهها و مجموعههای داخلی شناسایی و معرّفی نشده است و موارد مشابه موجود در کتابخانههای کشورهای دیگر نیز به کیفیّت، دقّت و صحّت نسخه ملک نیستند، معرّفی، تصحیح و بررسی آن توسّط متخصّصین فنّ کمک زیادی به ترسیم سیر تحوّلات در حوزۀ تصنیفسازی تاریخ موسیقی ایران خواهد کرد.
منبع: پایگاه اطلاعرسانی کتابخانه مجلس