میراث مکتوب- «پژوهش های تاریخی آذربایجان»، عنوان فصلنامه‌ای جدید در زمینه تاریخ محلی است که از امروز شنبه ۱۹ آذرماه ۱۴۰۱ به جمع جراید کشور پیوست.
فصلنامه «پژوهش های تاریخی آذربایجان» با صاحب امتیازی و مدیرمسئولی امیر چهره‌گشا به زبان‌های فارسی و ترکی آذربایجانی منتشر می‌شود و شماره نخست آن با چاپ جذاب در ۱۴۶ صفحه به بازار نشر عرضه شده است.
فهرست مقالات شماره نخست این فصلنامه تخصصی حوزه تاریخ محلی، شامل «بررسی علل اشغال نظامی ایران در شهریور ماه ۱۳۲۰ش»، پیامدهای اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰؛ بحران نان با تکیه بر اسناد آرشیوی و جراید» و «نیم نگاهی به دیدگاه های اقتصادی و اجتماعی میرزا علی ثقه الاسلام تبریزی» است.
«میرزا آقاخان مرندی(مکافات)؛ از روزنامه نگاری و مشروطه خواهی تا مرثیه سرایی»، «بحران کسروی گرایی در معارف مراغه»، «مکتوب در ادبیات فارسی»، «نقدی بر کتاب نشریات تبریز»، «بررسی باستان شناختی قلعه ماننایی قیزلار قلعه سی بناب» و «فضای شهری و استحاله آن در ادوار تاریخی» از جمله عناوین دیگر مقالات این نشریه تخصصی است.
خط مشی و رویکرد فصلنامه «پژوهش های تاریخی آذربایجان» در مطلبی با عنوان «سخن نشریه» این گونه توضیح داده می شود: «تاریخ نگاری به عنوان یکی از ابعاد و مظاهر فرهنگ و تمدن حائز اهمیت بسیار است، زیرا شناخت و دریافت وجوه مختلف هر فرهنگ و تمدنی، بدون بررسی تاریخ انواع هنرها و دانش هایی که در آن تمدن ظهور کرده یا تکامل یافته، ممکن نخواهد بود… یکی از حوزه های مهم تاریخ نگاری، بی شک تاریخ نگاری محلی است که متاسفانه در پژوهش های تاریخی تا به حال مغفول مانده است. «تورایخ محلی» به لحاظ علمی، فنی و محتوایی از اهمیت بسزایی برخوردارند؛ به طوری که امروزه در دنیا به این حوزه بیشتر اهمیت داده می شود و محافل دانشگاهی و موسسات تحقیقات تاریخی برای تاریخ محلی اهمیت زیادی قائل هستند. تاریخ نگاری محلی در کنار سایر گونه های تاریخ نویسی، یکی از زمینه هایی است که مورخان ایرانی، آن را آزموده و آثار ارزنده ای پدید آورده اند… در حوزه ایران شناسی اگر بخواهیم از بخش های مغفول مانده مثال عینی بیاوریم، لاجرم باید از پژوهش های تاریخی مرتبط با آذربایجان سخن به میان آوریم. در برهه های مختلف از تاریخ ایران زمین، نقش آذربایجان در ظهور و سرانجام رویدادهای تاریخی، بی بدیل است… بر همین اساس به اتفاق تنی چد از اساتید تاریخ و محققان آذربایجانی، تصتیم گرفته شد تا بخشی از ناگفته های تاریخ این خطه را در قالب نشریه ای اختصاصی منتشر کنیم… قصد بر آن است که مقالات چاپ شده از ویژگی های تحقیقی، تحلیلی، ساختار منطقی و انسجام محتوایی برخوردار بوده و دارای ساختار مستند و مستدل به ارایه و تحلیل مطالب نویافته باشد…».
هر چند در سال های اخیر مجلات و فصلنامه های ارزشمندی در تبریز منتشر شده که تحسین کارشناسان و متخصصان این حوزه را نیز برانگیخته است، اما جای نشریات تخصصی تاریخ خطه آذربایجان، مشابه نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، خالی بوده است.
امید می‌رود که فصلنامه «پژوهش‌های تاریخی آذربایجان» به بستری برای بررسی علمی تاریخ این خطه از ایران اسلامی، به دور از هر گونه افراط و تفریط های دامنگیر حوزه تاریخ نویسی، تبدیل شود تا نتیجه مطالعات، تجربیات و یافته های پژوهشگران و اندیشمندان در آن، برای اطلاع عمومی و خصوص، منعکس شود.
منبع: ایرنا