میراث مکتوب – بدیهی است که احیای آثار مکتوب اسلاف، یک ملت در جهت اعتلای علم و فرهنگ آنان ضروری و موثر است. تعدد نسخه های خطی و چاپ سنگی به جا مانده از پیشینیان در رشته طب نشانگر اهمیت این فن در نزد قدما و کثرت حکیمان حاذق در این مرز و بوم است. با این اوصاف، وجود توانایی علمی در شناساندن و احیای یک اثر (در تمام رشته ها به خصوص در طب سنتی اسلامی) در یک فرد دینی بر او میافزاید که باید در احیای این آثار فاخر بکوشد.
مولفان لغتنامۀ دهخدا از کتاب میزان الدویه در آوردن شاهد مثال برای برخی لغات استفاده کردند. در مدخل لغات زیر از میزان الدویه استفاده شده است:
قارادمن، رجل الغراب، زجمول، گلقند، یاقوتی.
برای استفاده بهتر و دسترسی آسان خوانندگان ناآشنا با اصطلاحات طب سنتی در پایان کتاب واژهنامهای از لغات متداول بکار رفته در این کتاب فراهم است. شایان ذکر است چاپ عکسی میزان الدویه در مجموعهای مشتمل بر الفاظ الدویه و انیس المعالجین و …. چند سال پیش توسط موسسه مطالعات تاریخ پزشکی به چاپ رسیده است. کتاب حاضر نیز برای ویرایش متن کتاب حاضر از چاپ سنگی زیر استفاده کرده است:
چاپ سنگی مجموعه الفاظ الادویه، میران الادویه و … مطبع نامی منشی نول کشور، لکنهو، 1304 هجری قمری (و نسخه دیگر به تاریخ طبع 1332 هجری قمری) متعلق به کتابخانه مجلس شورای اسلامی.
قابل توجه خوانندگان محترم، در بسیاری از کتب، مولف این اثر حکیم نورالدین محمد شیرازی معرفی شده است. اما در هر دو نسخه چاپی سنگی که برای تصحیح و ویرایش این اثر از آنها استفاده شده است ؛ هم در جلد و هم در مقدمه نام مولف، حکیم تابع محمد ابن مفتی شیخ محمد سعید ذکر شده است حتی در آغاز کتاب مولف به صراحت نام و هدف از نگارش کتاب را بیان میکند. متاسفانه تا به حال درباره مولف در کتب و تراجم نشانی پیدا نشده است و تنها اطلاعات از وی مختص به مقدمه میزان الادویه می باشد که در آنجا خودش را چنین معرفی کرده است.
میزان الادویه تألیف حکیم تابع محمد ابن شیخ محمد سعید لکنهویی(صحیح لکهنویی)، به کوشش حامد ممنون صوفیانی، حسین آرمین، انتشارات تبریز: بهاردخت، قطع وزیری، 116 ص.، نوبت اول چاپ بهار 1395، شمارگان 1000 نسخه، قیمت 90000 ریال روانه بازار گردید.
منبع: کتابخانۀ مجلس