میراث مکتوب- موسیقی دانشی است که همواره مورد توجه اندیشمندان مسلمان بوده است. مسلمانان گذشته از جنبه هنری موسیقی، به ارتباط آن با علوم و دانشهای نظری و عملی همچون طب، نجوم و هندسه معترف بودند. دانش پزشکی از مهمترین علومی است که جنبۀ عملی موسیقی، بیشترین کاربرد را در آن دارد و پزشکان از موسیقی به عنوان روشی درمانگر یاد کردهاند.
مقالۀ «موسیقی درمانی در متون پزشکی مسلمانان با بازخوانی رسالهای کهن» تألیف محبوبه فرخندهزاده و مصطفی گوهری فخرآباد، اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد، ضمن بازخوانی مختصری از جایگاه موسیقی در آثار و رسائل فلاسفه، موسیقیدانان و پزشکان مسلمان در تمدن ایرانی ـ اسلامی تا پایان دورۀ صفویه، به معرفی و شناسایی یکی از دستنوشتههای مستقل در حوزه موسیقیدرمانی پرداخته است.
هدف نویسندگان مقاله آن است که با توجه به مطرح شدن موسیقیدرمانی بهعنوان تخصّص و رشتهای مستقل در پزشکی نوین، از رهگذر این پژوهش سهم و کاربرد موسیقی بهعنوان روشی درمانگر در پزشکی مسلمانان است، تبیین و مشخص شود.
در این نوشتار در مجموع حدود 57 منبع مورد استفاده و واکاوی قرار گرفته است و یافتههای آن نشان میدهد فلاسفه، دانشمندان علم موسیقی و پزشکان بخشی از متون تولیدی خود را به تأثیر و ارتباط موسیقی با روح و روان آدمی و حتی اثربخشی آن بر جسم اختصاص دادهاند.
گرچه پزشکان مسلمان از موسیقی بهعنوان وسیلۀ حفظ صحّت یاد کردهاند، اما بیشتر آراء، دیدگاه و نظرات اندیشمندان مسلمان در حوزۀ نظری بوده است. ابنسینا بهعنوان پزشک و فیلسوف مسلمانِ ایرانی علاوه بر آثار پزشکی، در متون فلسفیاش نیز از تأثیر موسیقی بر جسم و روح آدمی به کرّات سخن گفته است و از وی میتوان بهعنوان نخستین پزشکی یاد کرد که از موسیقی در درمان بهره گرفته است.