میراث مکتوب – مقامات منظوم شیخ جام (ژنده پیل) که به همت دکتر حسن نصیری جامی تصحیح شده، از چند جهت مهم و قابل توجه است:
الف. از منظر تاریخ ادبیات عرفان و تصوف: این کتاب تنها اثر منظوم در حوزۀ مقامات مشایخ عرفان و تصوف ایران محسوب می گردد که اختصاصاً به حکایات احوال و داستان هایی از کرامات یکی از مشایخ صاحب نام پرداخته است.
ب.از منظر میراث عرفانی و خانقاهی شیخ جام: این کتاب یگانه اثر منظوم خاندانی و خانقاهی شیخ احمد جام است که در دسترس و محفوظ مانده است.
پ.از منظر ادبیات تطبیقی حوزه عرفان و تصوف: این کتاب صورت منظوم اثری دیگر است که پیشتر به نثر و بر اسلوب مقامات عارفان نگارش یافته، با تصحیح و نشر این کتاب اهل تحقیق و علاقمندان این حوزه دو روایت منثور و منظوم از حکایات احوال و داستان های کرامات شیخ جام را پیش رو خواهند داشت.
ت.از منظر اسلوب ادبی: ناظم این مقامات در نظم حکایات ـ ضمن پایبندی و وفاداری به متن ـ از ابداع و نوآوری نیز غافل نبوده است و این اثر از نظر ساختار حکایات و اسلوب روایی و همچنین توجه به بدایع لفظی و معنوی در خور توجه است.
ث.از نظر نسخه‌شناسی و احیای میراث مکتوب: این اثر تا کنون بنا به یک نسخه کهن در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. نسخه ای ناشناخته و میراثی خاندانی و دودمانی که اینک از نقاب گنجینه ها سربرآورده است.
متأسفانه ناظم این اثر مشخص نیست و به سبب افتادگی ها و کاستی های نسخه نام و نشانی از سرایندۀ این یادگار خاندانی شیخ جام در دست نیست. طبعاً این اثر حاصل ذوق و ارادت یکی از مریدان و ارادتمندان شیخ جام است که بنا به ارادت خویش به نظم «مقامات ژنده پیل» پرداخته تا بلکه بر حلاوت و شهرت داستان ها و کرامات شیخ بیفزاید. نکته مسلم این است که اثر مذکور در فاصله بعد از تألیف «مقامات ژنده پیل» (قرن ششم و هفتم) و تا پیش از تحریر این نسخه (سال ۹۹۴ هجری) سروده شده است.
مقامات منظوم شیخ جام (ژنده پیل)؛ تصحیح دکتر حسن نصیری جامی؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ چاپ اول: ۱۳۹۱؛ قطع وزیری؛ ۲۵۵ صفحه.
الف. از منظر تاریخ ادبیات عرفان و تصوف: این کتاب تنها اثر منظوم در حوزۀ مقامات مشایخ عرفان و تصوف ایران محسوب می گردد که اختصاصاً به حکایات احوال و داستان هایی از کرامات یکی از مشایخ صاحب نام پرداخته است.
ب.از منظر میراث عرفانی و خانقاهی شیخ جام: این کتاب یگانه اثر منظوم خاندانی و خانقاهی شیخ احمد جام است که در دسترس و محفوظ مانده است.
پ.از منظر ادبیات تطبیقی حوزه عرفان و تصوف: این کتاب صورت منظوم اثری دیگر است که پیشتر به نثر و بر اسلوب مقامات عارفان نگارش یافته، با تصحیح و نشر این کتاب اهل تحقیق و علاقمندان این حوزه دو روایت منثور و منظوم از حکایات احوال و داستان های کرامات شیخ جام را پیش رو خواهند داشت.
ت.از منظر اسلوب ادبی: ناظم این مقامات در نظم حکایات ـ ضمن پایبندی و وفاداری به متن ـ از ابداع و نوآوری نیز غافل نبوده است و این اثر از نظر ساختار حکایات و اسلوب روایی و همچنین توجه به بدایع لفظی و معنوی در خور توجه است.
ث.از نظر نسخه‌شناسی و احیای میراث مکتوب: این اثر تا کنون بنا به یک نسخه کهن در اختیار خوانندگان قرار گرفته است. نسخه ای ناشناخته و میراثی خاندانی و دودمانی که اینک از نقاب گنجینه ها سربرآورده است.
متأسفانه ناظم این اثر مشخص نیست و به سبب افتادگی ها و کاستی های نسخه نام و نشانی از سرایندۀ این یادگار خاندانی شیخ جام در دست نیست. طبعاً این اثر حاصل ذوق و ارادت یکی از مریدان و ارادتمندان شیخ جام است که بنا به ارادت خویش به نظم «مقامات ژنده پیل» پرداخته تا بلکه بر حلاوت و شهرت داستان ها و کرامات شیخ بیفزاید. نکته مسلم این است که اثر مذکور در فاصله بعد از تألیف «مقامات ژنده پیل» (قرن ششم و هفتم) و تا پیش از تحریر این نسخه (سال ۹۹۴ هجری) سروده شده است.
مقامات منظوم شیخ جام (ژنده پیل)؛ تصحیح دکتر حسن نصیری جامی؛ تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛ چاپ اول: ۱۳۹۱؛ قطع وزیری؛ ۲۵۵ صفحه.
معرفی کتاب از زکیه بیات