میراث مکتوب- دومین جلسه این دوره آموزشی با سخنرانی حمیده طهماسبی، پژوهشگر حوزه آثار گل و مرغ، با حضور جمعی از مسئولان و کارشناسان سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در حوزه‌های مخطوطات، مرمت و موزه‌ها، شنبه، ۲۹ شهریورماه ۱۴۰۴، در تالار اندیشگاه رضوی کتابخانه مرکزی این آستان مقدس، برپا شد.
طهماسبی در این جلسه، بیان کرد: در قالب پژوهشی در مدت یک سال و نیم، دو هزار و ۵۰۰ تصویر گل و مرغ در نسخه‌های خطی را بررسی و ۲۷ نوع گل و ۹ پرنده را در این آثار، شناسایی کردیم که ماحصل این پژوهش در قالب کتاب، منتشر خواهد شد.
این پژوهشگر در این جلسه همچنین با محوریت شناخت اجزای نقاشی گل و مرغ و با نمایش تصویر نمونه اصلی گل‌ها در طبیعت و نقاشی گل در آثار گل و مرغ در کنار یکدیگر، به معرفی گونه‌های گلی که در این آثار بکار رفته است، پرداخت. همچنین نکاتی درباره کاربرد این گل‌ها در آثار، مطرح کرد.
وی در ادامه، از گل‌هایی نظیر سوری، نسترن، بداغ، فندق، زنبق، جعفری، میخک، لاله، شقایق، سنبل، همیشه بهار، پامچال، شکوفه، نرگس، بابونه، مریم، گندم، مینا، یاس بنفش، نرگس و…، نام برد.
وی ضمن اشاره به اجزای گل، گفت: در شناسایی گل‌ها در آثار لاکی به دلیل تأثیر روغن بر روی آثار، گاهی رنگ‌های اصلی گل‌ها، قابل تشخیص نیست.
معرفی 9 پرنده شناسایی شده
طهماسبی در ادامه این جلسه آموزشی با محوریت پرندگان و جایگاه آنها در آثار گل و مرغ، ۹ پرنده اعم از چرخ ریسک بزرگ، سهره معمولی، بلبل خرما یا بلبل گوش سفید، بلبل هزار دستان، دم جنبانک(ابلق)، سهره خاکی، زرد پره لیمویی، زرد پره سر سرخ و بال لاکی، که در آثار شناسایی شده است را، با نمایش تصویر پرنده در طبیعت و آثار در کنار یکدیگر، معرفی کرد.
وی تصریح کرد: در این پژوهش، تصویر برخی از پرندگان در آثار را، چون برگرفته از تخیل خود هنرمندان است، نتوانستیم تشخیص دهیم. به‌طور مثال، استادان دوره معاصر، یک پرنده تخیلی را به تکرار در آثار خود، کشیده‌اند.
این پژوهشگر همچنین در این کارگاه به مباحثی همچون پیدایش نقاشی‌های تک ورقی و دلایل رواج و محبوبیت نقاشی‌های تک ورقی، آثار لاکی همچون انواع بوم‌های لاکی، مراحل سنتی ساخت جلد لاکی، رضا عباسی به‌عنوان یکی از اولین هنرمندان که با تصویرگری پرندگان بومی اصفهان، واقعیت‌گرایی را به داخل آثار نقاشی آورد، اشاره کرد که در اولین جلسه این دوره در شهریورماه، تشریح شده بود.
گفتنی است، آخرین جلسه این دوره آموزشی، یکشنبه، ۳۰ شهریور سال جاری، از ساعت ۸:۳۰، در تالار اندیشگاه رضوی کتابخانه مرکزی حرم مطهر رضوی، برگزار خواهد شد.
منبع: کتابخانه آستان قدس رضوی