میراث مکتوب – مشخصات نسخۀ شمارۀ ۶۰۰ از مجموعۀ وارنر در کتابخانۀ دانشگاه لیدن در گزارشی که استاد دانشپژوه دربارۀ برخی از نسخ خطی فارسی این کتابخانه نوشتهاند، ذکر شده است.
نگارندگان در جریان تصحیح زاد آخرت اثر ابوحامد محمّد غزالی (۴۵۰– ۵۰۵ ق.)، به این دستنویس رجوع کرده و پس از دستیابی به نسخه و بررسی دقیق آن دریافتهاند که اطلاعات آن مرحوم اگرچه در نوع خود مفید است، از خطا برکنار نیست. از جمله ایشان در ذکر تاریخ نسخه و ترتیب قرار گرفتن متون مختلف در آن اشتباه کردهاند. در این مقاله ضمن معرفی کامل نسخۀ لیدن، اطلاعات استاد دانشپژوه تکمیل و در مواردی اصلاح شده است. همچنین اطلاعات جامعی دربارۀ دو اثر مکتوب در این نسخه یعنی رسالۀ ذکریه اثر میر سیدعلی همدانی (۷۱۴- ۷۸۶ ق) و زاد آخرت ارائه و متن چاپی اثر اخیر با متن نسخۀ لیدن مقایسه شده است تا برخی ویژگیهای نحوی و زبانی و احتمالاً کاربردهای کهن در نسخۀ لیدن شناسانده شود. مهمترین اثر موجود در این مجموعه، رسالۀ ذکریه است، چرا که تقریباً کامل است و تاریخ کتابت آن (۸۱۱ ق.) به زمان حیات مؤلف بسیار نزدیک و بر اساس فهرستها گویا کهنترین نسخۀ شناختهشده از این اثر است. با این وجود تا کنون در چاپهای مختلفی که از رسالۀ ذکریه منتشر شده، از این دستنویس استفاده نکردهاند.
متن کامل این مقاله نوشتۀ سلمان ساکت و ملیحه گزی مارشک که در نشریۀ جستارهای نوین ادبی سال ۵۰، شماره ۱۹۶،(۱۳۹۶) منتشر شده است اینجا بخوانید.