میراث مکتوب – امیر ناصرالدین ابوالحسن خسرو بن امیر سیف الدین دهلوی از شاعران و عارفان پارسی گوی و به نام شبه قاره در نیمۀ دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری میزیسته. در کودکی سایۀ پدر از سرش رفته است و در حمایت جدّ مادری عمادالملک درآمده و از وقتی به سن تمییز رسیده برای تعلیم به مکتب‌خانه فرستاده شده.
از نوشته هایش چنین بر می آید که به زبان عربی تسلط داشته است و در سن 15 تا 20 سالگی از کسب تمام علوم درسی فارغ شده. وی را از پیروان نظام‌الدین اولیا (خواجه نظام) یکی از بزرگان مکتب عرفانی چشتیه در هند می‌دانند و در حکایتی ذکر شده که با عنایت خواجه نظام به امیر خسرو است که وی این همه آوازه شاعری‌اش بلند شده تا جایی که به طوطی هند و سعدی هندوستان شهرت یافته است.
امیر خسرو مطلع الانوار را به شیوۀ نظامی در بیست باب و با تقدیس خداوند، مناجات و نعت پیامبر آغاز کرده در هر فصل عنوانی اخلاقی و یا دینی انتخاب نموده و با آوردن فصلی در موضوع طرح شده مطلب را با حکایتی کوتاه به پایان رسانده است. هر چند امیرخسرو در هر موضوعی فصلی جداگانه نگاشته و به شکلی صوری مباحث اخلاقی را دسته‌بندی نموده اما پراکندگی گفتار و آوردن موضوعات متفاوت در هر فصل از ویژگی‌های مطلع است به طوری که هر چند بیت که در موضوعی سروده به گونه‌ای شناور و سیال از موضوع به شاخه‌های متصل و مرتبط رسیده و گاه سبب پراکندگی بسیار در مباحثی که مطرح کرده، شده است. وی سعی کرده که در این مجموعه آنچه از نظرش پسندیده و ناپسند از رفتار آدمی است بیان کند و هر مقاله مملو است از فضایل و رذایلی که گاه حتی زیر مجموعۀ هم نیز نیستند و می‌توان مطلع الانوار را سرشار از ذکر رفتارهای خطا و صوابی دانست که ممکن است از آدمی سربزند و امیر خسرو سعی کرده تمامی آنها را در نظر آورد.
هرچند مطلع الانوار در سال 1975م با مقدمه و تصحیح دقیق طاهر احمد اوغلی محرم اوف در ادارۀ انتشارات دانش انستیتو خاورشناسی مسکو به صورت چاپ سنگی منتشر شده و تلاش‌های مصحح بسیار ارزشمند و قابل ستایش است اما نکته آن است که علاوه برگذشت سالها از انتشار آن و نیاز علاقه‌مندان و جامعۀ ادبی به چاپ مجدد آن منظومه با ابزار و شیوه‌های مدرن، آن چه ما را در تصحیح مجدد این منظومه قدرت و شجاعت بخشیده، وجود نسخه‌های ارزشمندی از آن است که در کتابخانه‌ها و موزه‌های ایران نگهداری می‌شود و سال کتابت آنها به دورۀ حیات شاعر نزدیک‌تر از نسخه‌های مسکو است و از صحت و سلامت قابل توجهی برخوردارند در حالی که بیشتر نسخه‌های مورد استفاده محرم اف متعلق به قرن یازده هجری است و از نسخه‌های ایرانی که متعلق به قرن هشتم و اوایل قرن نهم است بهره‌ای نبرده‌اند.
مصحح در تصحیح این منظومه از نسخه‌های قدیمی کتابخانه و موزه‌های ایران استفاده و گاه ابیات و موضوعات را با نسخۀ چاپ سنگی مسکو مقایسه کرده است.
امیرخسرو دهلوی، مطلع الانوار، تهران، میراث مکتوب، تصحیح: مریم زمانی(الله داد)، 302 صفحه، قطع: وزیری، بها با جلد شومیز: 410000 ریال، 1397.
علاقه مندان برای تهیۀ آثار ، منشورات و مجلات مرکز (آینه میراث، گزارش میراث و میراث علمی) می توانند با شمارۀ 66957889 و با دورنگار 66957889 واحد توزیع و فروش و یا با نشانی الکترونیکforooshemiras@gmail.com یا order@mirasmaktoob.ir تماس بگیرند.