میراث مکتوب – هشتمین دیدار دوستانۀ مرکز پژوهشی میراث مکتوب که با روز بزرگداشت فردوسی برابر شده بود، در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ماه، برگزار شد. این سلسله نشستها که به محفل انس و الفت بین ادب دوستان و علاقمندان به میراث مکتوب تبدیل شده است، چون دیدارهای گذشته به حضور جمع کثیری از بزرگان علم و ادب، آراسته بود.
نصرالله پورجوادی، محمد روشن، حسن انوشه، سید حسین معصومی همدانی، محمدعلی کاظم بیکی، جمشید کیانفر، محمدابراهیم ذاکر، مصطفی ذاکری، بابک فرزانه، میرهاشم محدث، علی بهرامیان، یونس کرامتی، محمود جعفری دهقی، محسن جعفری مذهب، غلامرضا جمشیدنژاد اول، سید علی موجانی، اسفندیار معتمدی، سید محمد عمادی حائری، محمد حسین حکیم، سید سعید میرمحمد صادق، محمدحسین ساکت، محمدحسین ابریشمی، مجدالدین کیوانی، سید علی آل داود، سید علی موسوی گرمارودی، فرهاد طاهری، حمیدرضا قلیچ خانی و مجید تفرشی(میهمان ویژه: کارشناس تاریخ ایران در آرشیو بریتانیا)، علی ارغون چنار(میهمان ویژه: استاد تاریخ دانشگاه استانبول) و… از جمله میهمانان حاضر در جلسه بودند.
پس از صرف نهار، دکتر اکبر ایرانی، مدیرعامل مرکز پس از عرض خیرمقدم به میهمانان، گزارشی مختصر از فعالیت های انجام شده و در حال انجام مرکز بیان کرد. وی با یادکرد نام استاد لاهوتی و نیز روز ملی میراث مکتوب گفت: «۱۹ اردیبهشت ماه روز میراث مکتوب و اسناد ملی بود که تقریبا با مراسم چهلمین روز درگذشت استاد لاهوتی برابر شده بود و مرکز، به مناسبت این دو موضوع یکی فرخنده و دیگری تلخ، مراسمی در سرای اهل قلم واقع در شبستان نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار کرد و دکتر محمد جعفر یاحقی استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، محمد حسین ساکت مترجم و نویسنده و اینجانب در بارۀ خدمات علمی، مکارم و فضایل آن مرحوم صحبت کردیم».
ایرانی گفت: مرحوم لاهوتی با نشریات میراث مکتوب در زمینۀ نوشتن مقالات، نقد کتاب، معرفی منابع ایرانشناسی که در خارج منتشر می شد و نیز ترجمه چکیده های انگلیسی همکاری داشتند. ایشان مثنوی معنوی تصحیح نیکلسون را بازنگری و ویرایش جدید کردند و در میراث آماده چاپ و در صف یافتن بانی و حامی برای نشر آن هستیم. برای ایشان آرزوی آمرزش و علوّ درجات داریم.»
دکتر ایرانی همچنین با ابراز رضایت از حضور مرکز میراث مکتوب در نمایشگاه کتاب به ذکر فعالیت های این مرکز در نمایشگاه کتاب امسال پرداخت و گفت: « به رغم وضعی که به لحاظ گرانی و مسألۀ کاغذ پیش آمده فروش مرکز نسبتاً بد نبود. کتاب های عربیِ میراث مکتوب معمولا فروش خوبی دارد. ناشران عرب که به نمایشگاه می آیند از کتب عربی به دلیل قیمت پایین آن به خوبی استقبال می کنند. کتاب المعتمد فی اصول دین، شرح التلویحات و بعد از آنها به ترتیب دیوان منجیک، ساختار معنایی مثنوی معنوی، مفاتیح الاسرار شهرستانی، الاربعینیات، جامع اللغات، المقنع فی الحساب هندی، کاغذ در زندگی و فرهنگ ایرانی، الافق المبین، جامع الصنایع، استاد بشر، راهنمای تصحیح متون، نشتر عشق (چهار جلدی) و مفتاح التفاسیر رشیدیه، پرفروش ترین عنوان های این دوره از نمایشگاه را به خود اختصاص داده بودند.»
دکتر ایرانی یکی از برکات این نشست های دوستانۀ ماهانه را پیدا کردن حامیان مناسب برای چاپ کتب جدید و کمک به رونق نشر آثار مکتوب دانست و ابراز خرسندی کرد که انتشارات میراث مکتوب با کمک برخی دوستان روند مطلوب و رو به رشدی پیدا کند. وی همچنین علاقه مندان را به بازدید از سایت مرکز دعوت کرد و گفت: «آمار دو روز پیش از سایت حدود ۸۰۰ بازدید بود که این بازدیدها آمار رو به رشدی دارد و سایت میراث مکتوب تقریباً جزء پربازدیدترین سایتها در میان مراکز علمی موجود است، البته ما هر روز دست کم سه – چهار مطلب، مقاله و خبر در سایت درج می کنیم که برای علاقه مندان مفید است.»
مدیر مرکز پژوهشی میراث مکتوب در پایان سخنش به انتقاد از برخی ناهماهنگی ها در بازار چاپ و نشر پرداخت و گفت: «یک خبر بد اما جالب دارم؛ امروز از ادارۀ کتاب تماس گرفتند و گفتند ناشری درخواست مجوز نشر برای یکی از آثاری که پیشتر توسط مرکز میراث به چاپ رسیده، کرده است! این امر حکایت از اوضاعِ نا به سامان چاپ کتاب در کشور دارد. یک مورد دیگر هم شنیده شد شخصی در سایت خود کتاب های دیگران را به صورت رایگان و مجازی در اختیار همه قرار می دهد، یکی از آثار میراث مکتوب را در سایتش گذاشته و جالب این جاست که زیر آن قید کرده است به کوشش آقای …. وقتی با او صحبت کردیم که چرا چنین کردی، گفت: چون برای گذاشتن این کتاب در سایت خیلی زحمت کشیدم و برای همین کوشش را درج کردم!» یادکرد ترجمه جلد ششم کتاب الحاوی که به تازگی توسط دکتر محمدابراهیم ذاکر به بازار عرضه شده و نیز خبر درگذشت محمد گلبن، نویسنده و پژوهشگر مطبوعات، از دیگر اخبار تلخ و شیرین نشست هشتم دوستانۀ مرکز پژوهشی میراث مکتوب بود.
پس از سخنان دکتر ایرانی، مجید تفرشی، پژوهشگر و تاریخ نگار ایرانی مقیم لندن، ضمن ابراز خشنودی از حضور در میان میراث مکتوب داران کشور، دقایقی از فعالیت های خود سخن گفت و افزود: «کار من نبش قبر اسناد تاریخی است. در بیست سال اخیر هم روی آرشیو اسناد بریتانیایی و انگلیسی زبان را کار کردم. چند کار مختلف در پیش داریم که البته این به معنای پیش رفتن آن ها نیست. یکی از آن ها تحت عنوان «صدای پای دگرگونی» زیر چاپ است که برخی از گزارش ها دربارۀ تحولات ایران در سال های آخر حکومت پهلوی و انقلاب را در بر می گیرد که قبلا چاپ کردم و کار دیگرم که بسیار علاقه مند هستم بتوانید برای آن اسپانسری پیدا کنید یک پروژۀ دوازده جلدی با عنوان “کتاب آبی انقلاب اسلامی” است. در یکی دو سال اخیر هم کنفرانس های مستقل راجع به خلیج فارس در ایران برگزار کردیم. یک کنفرانس تحت عنوان شیر و خرس که به بررسی تاریخ روابط ایران و اتحادیه جماهیر شوروی می پرداخت، داشتیم و ۱۱ روز دیگر کنفرانسی خواهیم داشت که شامل تاریخ نگاری نقد منابع ۲۸ مرداد و رونمایی از کتاب جدید آقای یرواند آبراهامیان دربارۀ ۲۸ مرداد است.»
دکتر علی ارغون چنار از کشور ترکیه دیگر میهمان این نشست دوستانه بود که چند دقیقه ای دربارۀ فعالیتش در دانشگاه استامبول سخنرانی کرد و گفت: «من در مورد روابط پادشاه عثمانی به علاوه تاریخ عثمانی کار می کنم. بسیار خوشحالم که با استادان ایرانی آشنا شدم. به میراث مکتوب به خاطر فعالیت های بسیار خوبی که در راستای چاپ کتاب انجام می دهد تبریک می گویم. کتب تازه ای که دربارۀ کتاب های فارسی چاپ شده در شبه قاره هند و پاکستان منتشر کرده اید، واقعاً برای من خوب بود. من هم سعی می کنم لیست کتب فارسی که تاکنون در استامبول چاپ شده را تهیه کنم.» که این موضوع مورد استقبال مدیر مرکز و حاضران قرار گرفت.
در این مراسم همچنین سید علی موسوی گرمارودی به بیان خاطرات خود با مهدی اخوان ثالث در انتشارات فرانکلین (انتشارات علمی و فرهنگی کنونی) پرداخت. این نشست ماهانۀ فرهنگی، با قرائت شعری از دکتر مصطفی ذاکری به پایان رسید.
نصرالله پورجوادی، محمد روشن، حسن انوشه، سید حسین معصومی همدانی، محمدعلی کاظم بیکی، جمشید کیانفر، محمدابراهیم ذاکر، مصطفی ذاکری، بابک فرزانه، میرهاشم محدث، علی بهرامیان، یونس کرامتی، محمود جعفری دهقی، محسن جعفری مذهب، غلامرضا جمشیدنژاد اول، سید علی موجانی، اسفندیار معتمدی، سید محمد عمادی حائری، محمد حسین حکیم، سید سعید میرمحمد صادق، محمدحسین ساکت، محمدحسین ابریشمی، مجدالدین کیوانی، سید علی آل داود، سید علی موسوی گرمارودی، فرهاد طاهری، حمیدرضا قلیچ خانی و مجید تفرشی(میهمان ویژه: کارشناس تاریخ ایران در آرشیو بریتانیا)، علی ارغون چنار(میهمان ویژه: استاد تاریخ دانشگاه استانبول) و… از جمله میهمانان حاضر در جلسه بودند.
پس از صرف نهار، دکتر اکبر ایرانی، مدیرعامل مرکز پس از عرض خیرمقدم به میهمانان، گزارشی مختصر از فعالیت های انجام شده و در حال انجام مرکز بیان کرد. وی با یادکرد نام استاد لاهوتی و نیز روز ملی میراث مکتوب گفت: «۱۹ اردیبهشت ماه روز میراث مکتوب و اسناد ملی بود که تقریبا با مراسم چهلمین روز درگذشت استاد لاهوتی برابر شده بود و مرکز، به مناسبت این دو موضوع یکی فرخنده و دیگری تلخ، مراسمی در سرای اهل قلم واقع در شبستان نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار کرد و دکتر محمد جعفر یاحقی استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد، محمد حسین ساکت مترجم و نویسنده و اینجانب در بارۀ خدمات علمی، مکارم و فضایل آن مرحوم صحبت کردیم».
ایرانی گفت: مرحوم لاهوتی با نشریات میراث مکتوب در زمینۀ نوشتن مقالات، نقد کتاب، معرفی منابع ایرانشناسی که در خارج منتشر می شد و نیز ترجمه چکیده های انگلیسی همکاری داشتند. ایشان مثنوی معنوی تصحیح نیکلسون را بازنگری و ویرایش جدید کردند و در میراث آماده چاپ و در صف یافتن بانی و حامی برای نشر آن هستیم. برای ایشان آرزوی آمرزش و علوّ درجات داریم.»
دکتر ایرانی همچنین با ابراز رضایت از حضور مرکز میراث مکتوب در نمایشگاه کتاب به ذکر فعالیت های این مرکز در نمایشگاه کتاب امسال پرداخت و گفت: « به رغم وضعی که به لحاظ گرانی و مسألۀ کاغذ پیش آمده فروش مرکز نسبتاً بد نبود. کتاب های عربیِ میراث مکتوب معمولا فروش خوبی دارد. ناشران عرب که به نمایشگاه می آیند از کتب عربی به دلیل قیمت پایین آن به خوبی استقبال می کنند. کتاب المعتمد فی اصول دین، شرح التلویحات و بعد از آنها به ترتیب دیوان منجیک، ساختار معنایی مثنوی معنوی، مفاتیح الاسرار شهرستانی، الاربعینیات، جامع اللغات، المقنع فی الحساب هندی، کاغذ در زندگی و فرهنگ ایرانی، الافق المبین، جامع الصنایع، استاد بشر، راهنمای تصحیح متون، نشتر عشق (چهار جلدی) و مفتاح التفاسیر رشیدیه، پرفروش ترین عنوان های این دوره از نمایشگاه را به خود اختصاص داده بودند.»
دکتر ایرانی یکی از برکات این نشست های دوستانۀ ماهانه را پیدا کردن حامیان مناسب برای چاپ کتب جدید و کمک به رونق نشر آثار مکتوب دانست و ابراز خرسندی کرد که انتشارات میراث مکتوب با کمک برخی دوستان روند مطلوب و رو به رشدی پیدا کند. وی همچنین علاقه مندان را به بازدید از سایت مرکز دعوت کرد و گفت: «آمار دو روز پیش از سایت حدود ۸۰۰ بازدید بود که این بازدیدها آمار رو به رشدی دارد و سایت میراث مکتوب تقریباً جزء پربازدیدترین سایتها در میان مراکز علمی موجود است، البته ما هر روز دست کم سه – چهار مطلب، مقاله و خبر در سایت درج می کنیم که برای علاقه مندان مفید است.»
مدیر مرکز پژوهشی میراث مکتوب در پایان سخنش به انتقاد از برخی ناهماهنگی ها در بازار چاپ و نشر پرداخت و گفت: «یک خبر بد اما جالب دارم؛ امروز از ادارۀ کتاب تماس گرفتند و گفتند ناشری درخواست مجوز نشر برای یکی از آثاری که پیشتر توسط مرکز میراث به چاپ رسیده، کرده است! این امر حکایت از اوضاعِ نا به سامان چاپ کتاب در کشور دارد. یک مورد دیگر هم شنیده شد شخصی در سایت خود کتاب های دیگران را به صورت رایگان و مجازی در اختیار همه قرار می دهد، یکی از آثار میراث مکتوب را در سایتش گذاشته و جالب این جاست که زیر آن قید کرده است به کوشش آقای …. وقتی با او صحبت کردیم که چرا چنین کردی، گفت: چون برای گذاشتن این کتاب در سایت خیلی زحمت کشیدم و برای همین کوشش را درج کردم!» یادکرد ترجمه جلد ششم کتاب الحاوی که به تازگی توسط دکتر محمدابراهیم ذاکر به بازار عرضه شده و نیز خبر درگذشت محمد گلبن، نویسنده و پژوهشگر مطبوعات، از دیگر اخبار تلخ و شیرین نشست هشتم دوستانۀ مرکز پژوهشی میراث مکتوب بود.
پس از سخنان دکتر ایرانی، مجید تفرشی، پژوهشگر و تاریخ نگار ایرانی مقیم لندن، ضمن ابراز خشنودی از حضور در میان میراث مکتوب داران کشور، دقایقی از فعالیت های خود سخن گفت و افزود: «کار من نبش قبر اسناد تاریخی است. در بیست سال اخیر هم روی آرشیو اسناد بریتانیایی و انگلیسی زبان را کار کردم. چند کار مختلف در پیش داریم که البته این به معنای پیش رفتن آن ها نیست. یکی از آن ها تحت عنوان «صدای پای دگرگونی» زیر چاپ است که برخی از گزارش ها دربارۀ تحولات ایران در سال های آخر حکومت پهلوی و انقلاب را در بر می گیرد که قبلا چاپ کردم و کار دیگرم که بسیار علاقه مند هستم بتوانید برای آن اسپانسری پیدا کنید یک پروژۀ دوازده جلدی با عنوان “کتاب آبی انقلاب اسلامی” است. در یکی دو سال اخیر هم کنفرانس های مستقل راجع به خلیج فارس در ایران برگزار کردیم. یک کنفرانس تحت عنوان شیر و خرس که به بررسی تاریخ روابط ایران و اتحادیه جماهیر شوروی می پرداخت، داشتیم و ۱۱ روز دیگر کنفرانسی خواهیم داشت که شامل تاریخ نگاری نقد منابع ۲۸ مرداد و رونمایی از کتاب جدید آقای یرواند آبراهامیان دربارۀ ۲۸ مرداد است.»
دکتر علی ارغون چنار از کشور ترکیه دیگر میهمان این نشست دوستانه بود که چند دقیقه ای دربارۀ فعالیتش در دانشگاه استامبول سخنرانی کرد و گفت: «من در مورد روابط پادشاه عثمانی به علاوه تاریخ عثمانی کار می کنم. بسیار خوشحالم که با استادان ایرانی آشنا شدم. به میراث مکتوب به خاطر فعالیت های بسیار خوبی که در راستای چاپ کتاب انجام می دهد تبریک می گویم. کتب تازه ای که دربارۀ کتاب های فارسی چاپ شده در شبه قاره هند و پاکستان منتشر کرده اید، واقعاً برای من خوب بود. من هم سعی می کنم لیست کتب فارسی که تاکنون در استامبول چاپ شده را تهیه کنم.» که این موضوع مورد استقبال مدیر مرکز و حاضران قرار گرفت.
در این مراسم همچنین سید علی موسوی گرمارودی به بیان خاطرات خود با مهدی اخوان ثالث در انتشارات فرانکلین (انتشارات علمی و فرهنگی کنونی) پرداخت. این نشست ماهانۀ فرهنگی، با قرائت شعری از دکتر مصطفی ذاکری به پایان رسید.
گزارش از سهیلا یوسفی
اخبار مرتبط
استاد حسن لاهوتی مترجم و ویراستار مثنوی معنوی درگذشتاکبر ایرانیانتشارات علمی و فرهنگیانتشارات فرانکلینبزرگداشت استاد حسن لاهوتیترکیهخلیج فارسدانشگاه استانبولدیداردیدار دوستانهروز اسناد و میراث مکتوب همراه با استاد حسن لاهوتیشوق دیدارشیر و خرسعلی موسوی گرمارودیکتاب آبی انقلاب اسلامیمجید تفرشیمشروح گزارش هشتمین دیدار دوستانه مرکز پژوهشی میراث مکتوبمصطفی ذاکریمهدی اخوان ثالثیرواند آبراهامیان