میراث مکتوب – دو اثر مروری لن برگرن دربارۀ ریاضیات دورۀ اسلامی، حجم زیادی از منابع را در هم آمیخته است . گسترۀ «ریاضیات» از نظر نویسندۀ این دو مقاله چنان است که با شاخههایی چون نورشناسی، جغرافیا و نجوم همپوشانی دارد.
بهعلاوه، این دو مقالۀ مروری، پرسشهایی را دربارۀ منابع مربوط به انتقال، تفاوتهای محلی، و موضوع درک افول علم در دورههای متأخر، بازشناسی میکند. طی پانزده سال پس از آخرین مقالۀ مروری در سال 1995، بسیاری از شاخه های علمی و مباحث مشابه همچنان مورد توجه بودند، اما بسیاری چیزها تغییر کرد. این شاخۀ علمی، بهطور افزایندهای تخصصی شد. این روند تا حدی از طریق ظهور راههای جدید انتشار رخ داد. دو مجلۀ جدید به تاریخ ریاضیات و علوم در دورۀ اسلامی اختصاص یافت: سهیل (که توسط دانشگاه بارسلون منتشر میشود) و مجلۀ ایرانی تاریخ علم که عرصه های منظمی را برای انتشار این پژوهشها فراهم میکنند. اسکیاموس (منابع و شرحها در علوم دقیق) [نیز] بهتمامی فرهنگهای گذشته اختصاص دارد و شامل متنهای عربی بسیار میشود. دو مجلۀ تخصصی که از قبل چاپ میشدند (علم و فلسفۀ عربی و مجلۀ تاریخ علوم عربی- اسلامی) و همچنین چندین نشریۀ ادواری دیگر با گسترۀ موضوعی وسیعتر نیز از همین دستند، پس می بینیم فرصتی بهتر از این برای جستجوی مطالب مربوط به دورۀ اسلامی وجود نداشته است. چنانکه خواهیم دید، با اینکه سؤالات اصلی کمتر شده اند، مباحث جدیدی مطرح شده اند که پرسشهایی بنیادی تر دربارۀ اینکه چرا این پژوهشها را انجام میدهیم، چگونه باید این کار را انجام دهیم و چه چیزی باید بنویسیم، مطرح می کنند. با افزایش حجم منابع و تغییر مسیر فضای دانشگاهی از سال 1995، روشن است که مروری جدید نیز بایسته است.
متن کامل این مقاله نوشتۀ گلن وان بروملن ترجمۀ پویان رضوانی که در تازه ترین شمارۀ دوفصلنامۀ میراث علمی اسلام و ایران (دوفصلنامـۀ تاریـخ علوم و فناوری دورۀ اسلامی سال سوم، شمـارۀ دوم، پاییز و زمستان 1393 شمارۀ پیاپی: 6) منتشر شده است اینجا بخوانید.